Transnistria lo ngại bị Moldova thu hồi theo 'kịch bản Karabakh'

Cộng hòa Moldavian Pridnestrovian (PMR) tự xưng, tức vùng lãnh thổ ly khai Transnistria có thể đối diện với "kịch bản Karabakh" nếu Moldova tiến hành chiến dịch quân sự nhằm thu hồi chủ quyền.

Theo báo chí Nga, cuộc tổng tuyển cử địa phương dự kiến ​​sẽ được Moldova tổ chức vào tháng 11/2023 và tổng thống sẽ được bầu vào mùa thu năm 2024. Giới phân tích cho rằng trong thời gian tới sẽ có nhiều biến động lớn.

Chi tiết về những gì đang xảy ra đã được Bộ trưởng Ngoại giao PMR - ông Vitaly Ignatiev bày tỏ trong một cuộc trả lời phỏng vấn tờ RIA Novosti khi lưu ý Transnistria vẫn chưa được Nga và cộng đồng quốc tế công nhận là một quốc gia.

Theo ông Ignatiev, Tiraspol lo ngại Chisinau đang chuẩn bị một chiến dịch quân sự khi Moldova nỗ lực tiến hành hiện đại hóa quân đội, đây được coi là bước đi mang tới rủi ro cao cho vùng đất ly khai.

"Sự thay đổi của Quân đội Moldova, số lượng lớn các cuộc tập trận chung trên quy mô chưa từng có với NATO, việc huấn luyện liên tục cho lực lượng dự bị... rất khó để hiểu theo cách nào khác ngoài việc sẵn sàng một chiến dịch quân sự", ông Vitaly Ignatiev nhận xét.

Nhà ngoại giao lưu ý thêm tới việc chi tiêu quân sự của Moldova đã tăng lên đáng kể. Không chỉ có vậy, con số phát triển hàng năm với tốc độ kỷ lục khi xét đến điều kiện kinh tế - xã hội của quốc gia nhỏ bé này.

Các đối tác phương Tây cũng tích cực cung cấp hỗ trợ tài chính và thậm chí cả quân sự cho Chisinau, khi bàn giao vũ khí, khí tài, trang thiết bị tác chiến đặc biệt cùng với cơ số lớn đạn dược dự trữ cho Moldova.

Ông Ignatiev cảnh báo "có hiện tượng vũ trang hóa mạnh mẽ và nhanh chóng của một trong các bên tham gia cuộc xung đột chưa được giải quyết trên bờ sông Dniester, điều này gây ra thách thức không chỉ cho người dân PMR, mà còn cho cả Moldova".

Với sự cam kết giúp đỡ từ Ukraine và Romania, việc Moldova tấn công vùng đất ly khai này nhằm thiết lập chủ quyền theo cách Azerbaijan thực hiện với Karabakh khiến Tiraspol đặc biệt lo ngại, khi họ biết Nga không thể can thiệp trong tình cảnh hiện nay.

Vấn đề Transnistria trở nên căng thẳng từ cuối thời kỳ Liên Xô, sau khi liên bang Xô viết tan rã đã dẫn tới việc Moldova giành được độc lập, nhưng đi kèm với cuộc xung đột gây ra nhiều thương vong tại vùng đất này.

Những người gốc Nga tại Transnistria ủng hộ ly khai và tuyên bố thành lập PMR. Giao tranh giữa Chisinau và Tiraspol bắt đầu từ năm 1992 và chỉ tạm lắng khi Moskva gửi "lính gìn giữ hòa bình" tới, bất chấp việc không được chính quyền Moldova cho phép.

Từ ngày 1/8/1992, xung đột cơ bản lắng dịu nhưng vẫn có nguy cơ bùng phát bất cứ lúc nào khi Moldova và Transnistria là hai xã hội độc lập về kinh tế và hệ thống chính trị, hai bên hướng về phương Tây và phương Đông.

Tình hình tại Transnistria hiện được đảm bảo bởi Quân đội Nga. Nhưng vấn đề lớn đối với Moskva là họ không có biên giới chung với Moldova, trong khi vùng đất này bị ngăn cách bởi Ukraine thù địch.

Mọi việc trở nên căng thẳng khi Tổng thống Moldova - bà Maia Sandu là người có quan điểm cứng rắn đã kiên quyết yêu cầu Quân đội Nga phải rút khỏi Transnistria. Giới phân tích thậm chí còn nhắc đến viễn cảnh xấu hơn, căn cứ vào diễn biến gần đây.