Tiêm kích MiG-1.44, chiến thần đối trọng với F-22 Raptor vì sao chết yểu?
Việt Hùng
ANTD.VN - Không phải Su-57 mà MiG-1.44 mới là chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 đầu tiên của Nga, chúng được Mikoyan chế tạo để đối trọng với chiếc F-22 Mỹ, tuy vậy yếu tố kỹ thuật không thể khắc phục cộng với ngân sách phát triển eo hẹn đã khiến dòng máy bay này chết yểu.
Ngay khi Mỹ ra mắt tiêm kích tàng hình F-22 Raptor, Nga đã lên kế hoạch đối phó, hãng chế tạo máy bay nổi tiếng Mikoyan đã được giao nhiệm vụ và dự án MiG-1.44 ra đời.
Với nền tảng kinh nghiệm chế tạo các dòng chiến đấu cơ nổi tiếng như MiG-21, MiG-25, MiG-27, MiG-31, nên người Nga kỳ vọng Mikoyan sẽ tạo ra dòng chiến đấu cơ đối trọng thực sự với F-22 Raptor.
Với yêu cầu giành cho chiến đấu cơ thế hệ mới nên không ngạc nhiên khi MiG-1.44 được định hình với nhiều công nghệ mới và ngoại hình có phần khác biệt.
MiG-1.44 từng được coi là mẫu máy bay đem đến sự cách mạng cho nền công nghiệp hàng không Nga, thiết kế độc đáo, khả năng cơ động tốt, tải trọng vũ khí cao, hệ thống điện tử hàng không hiện đại, MiG-1.44 thậm chí vượt trội so với Su-47 cùng thời của hãng Sukhoi.
MiG-1.44 là kết quả của chương trình phát triển "Máy bay tiêm kích tiền tuyến đa năng-MFI của Cục thiết kế OKB MiG nhằm cạnh cạnh tranh với chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 của Mỹ.
Nguyên mẫu chiếc máy bay chiến đấu hạng nhẹ MiG-1.44 được hoàn thành thiết kế năm 2000. Máy bay có thiết kế chỉ có một chỗ ngồi với cánh tam giác lớn, bỏ cánh đuôi.
Máy bay có chiều dài 22,83m, sải cánh 17,0m, chiều cao 5,7m. Trọng tải cất cánh tối đa lên tới 35 tấn.
MiG-1.44 được trang bị hai động cơ phản lực tuốc bin cánh quạt phụ trội Lyulka AL-41F.
MiG-1.44 có thể đạt tốc độ tối đa Mach 2.6 ở độ cao thích hợp, và có khả năng bay siêu âm trong thời gian dài.
Hệ thống radar được kết nối với hệ thống điều khiển hỏa lực cho phép MiG-1.44 giao chiến với đa mục tiêu riêng biệt cùng lúc.
Với tải trọng khoảng 10 tấn vũ khí, bao gồm tên lửa, bom, pháo, MiG-1.41 là dòng chiến đấu cơ có tải trọng lớn nhất của Nga, gần ngang bằng với mức 10.5 tấn trên F-15E của Mỹ và vượt cả Su-35 lẫn Su-57 chỉ ở mức 8 tấn.
MiG-1.44 có thể mang hầu hết các loại vũ khí công nghệ cao dành cho chiến đấu cơ của Nga.
Nga cũng đã lần đầu áp dụng một số công nghệ mới vào trong chế tạo MiG-1.44 để giúp cho máy bay có độ phản hồi radar thấp hơn các chiến đấu cơ trước đây.
Ngoài ra với thiết kế không cánh đuôi ngang và trang bị thêm cánh mũi giúp cho MiG-1.44 vẫn giữ được sự cơ động đang nể vốn là ưu thế trên các chiến đấu cơ Nga.
Vậy một dòng chiến đấu cơ quá nhiều ưu điểm vậy tại sao MiG-1.44 lại bị 'thất sủng' trước chương trình PAK FA mà sau này trở thành Su-57?
Đầu tiên là ngân sách, phải nói rằng cái Nga thiếu trong cuộc cạnh tranh với vũ khí Mỹ không phải là công nghệ mà chính là tiền.
Trong bối cảnh kinh tế Nga cuối thập niên 1990 khủng hoảng trầm trọng, cuộc chiến tại Chechnya lần 2 đã vắt kiệt ngân sách quốc phòng của nước này, trong khi đó dự án MiG-1.44 lại quá tốn kém. Hãng phát triển gần như phụ thuộc ngân sách vào quân đội Nga.
Lúc này Bộ Quốc phòng Nga đã quyết định thả trôi cho các hãng phát triển chiến đấu cơ phải tự túc kinh phí, nếu dự án thành công họ mới đổ tiền vào tiếp tục tài trợ, lúc này gần như hãng Mykoyan không còn tiền và buộc phải hủy bỏ dự án MiG-1.44.
Ngoài yếu tố ngân sách, yếu tố kỹ thuật cũng là điểm mấu chốt khiến dự án MiG-1.44 không thể vượt qua nghịch cảnh để sống sót. Các nhà phân tích cho rằng, MiG-1.44 nên xếp vào chiến đấu cơ thế hệ 4,5 hơn là 5 đúng nghĩa.
Các tiêu chuẩn của chiến đấu cơ thứ 5 phương Tây quy định như khả năng tàng hình cao, động cơ khỏe, hệ thống điện tử tối tân với radar mảng pha điện tử... tất cả vẫn còn là điều xa lạ với các nhà phát triển chiến đấu cơ Nga lúc này.