Tên lửa phòng không vác vai ‘Tia chớp’ bắn hạ tiêm kích Su-35 Nga?

Su-35 Nga bị bắn hạ ở Ukraine là một thông tin đáng quan tâm bởi đây là loại chiến đấu cơ hiện đại nhất đang trực chiến của Nga. Cho tới khi Su-57 đi vào biên chế, Su-35 vẫn đóng vai trò trụ cột của không quân nước này.

Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine hôm 3/4 đăng trên Facebook những bức ảnh cho thấy một tiêm kích Su-35S của không quân Nga bị bắn rơi tại tỉnh Kharkov, miền đông nước này.

Video được chia sẻ trên mạng xã hội cũng cho thấy chiếc tiêm kích bốc cháy trong quá trình rơi xuống đất.

"Xác tiêm kích sau khi rơi xuống mặt đất vẫn còn nguyên dạng, cho thấy nó rơi từ độ cao khá thấp. Nhiều khả năng chiếc Su-35 trúng tên lửa phòng không vác vai khi làm nhiệm vụ tấn công mặt đất và đám cháy bùng phát do nhiên liệu trên phi cơ bắt lửa", Chu Thần Minh, chuyên gia quân sự kỳ cựu của Trung Quốc, nhận định.

Trong quá trình thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, nhiều chiến đấu cơ Nga từng bị hư hại hoặc bị bắn rơi do bay thấp tránh radar, khiến chúng nằm trong tầm bắn của các loại tên lửa phòng không vác vai các nước NATO cung cấp cho Ukraine gần đây.

Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên chiến đấu cơ hiện đại Su-35 của Nga bị bắn hạ ở Ukraine.

Dựa trên những hình ảnh được quân đội Ukraine công bố, ông Takahashi Kosuke, nhà báo Nhật Bản có nhiều bài viết về các vấn đề quân sự, cũng cho rằng chiếc Su-35 đã bị trúng tên lửa phòng không vác vai khi tác chiến ở tầm thấp.

Ông Kosuke còn nhận định, có thể mẫu tên lửa được sử dụng trong trận đánh này là Piorun (Tia chớp) do Ba Lan chế tạo.

Ba Lan đã chuyển giao tên lửa phòng không vác vai Piorun cho quân đội Ukraine từ đầu tháng 2, nhưng không tiết lộ số lượng cụ thể.

Đây là phiên bản hiện đại hóa sâu của dòng Grom do Ba Lan phát triển dựa trên mẫu tên lửa phòng không vác vai 9K38 Igla ra đời từ thời Liên Xô.

Giai đoạn phát triển ban đầu được cho là kết thúc trước cuối năm 2014, nhưng thời hạn sau đó đã được lùi sang tháng 9/2015.

Piorun được giới thiệu lần đầu tiên trước công chúng tại Triển lãm Quốc phòng MSPO vào tháng 9/2015 với tên gọi GROM-M, sau đó chúng chính thức được biên chế vào năm 2019.

Piorun có các đặc điểm hoàn toàn mới đáp ứng yêu cầu chiến tranh trong tương lai, bao gồm các hệ thống gây nhiễu và tấn công đường không.

Hệ thống vũ khí vác vai này sử dụng tên lửa tầm ngắn một tầng mới gắn đầu đạn mới, có thể bắn trúng mục tiêu bay ở khoảng cách từ 400m đến 6 km và từ độ cao tối thiểu 10m đến tối đa 4 km.

Tên lửa cũng cơ tiêu diệt hiệu quả các mục tiêu kích thước nhỏ, chẳng hạn như UAV.

Tên lửa phòng không vác vai Piorun có xác suất bắn trúng mục tiêu khá lớn ngay cả khi chúng khi bị gây nhiễu cường độ cao.

Piorun được thiết kế để chỉ một trắc thủ khai hoat, bao gồm tên lửa, bệ phóng hình ống, nguồn cung cấp năng lượng trên mặt đất và cơ cấu khai hỏa.

Piorun được trang bị bàn phím nhỏ ở bên phải của module khai hỏa, được sử dụng để chọn các loại mục tiêu, môi trường và chế độ làm việc.

Ngoài ra còn có một kính ngắm quang học dùng cho cả ban ngày và ban đêm gắn trên ống phóng.

Tổ hợp Piorun hoàn chỉnh nặng 16 kg, trong đó tên lửa có khối lượng hơn 10 kg và mang đầu nổ gần 2 kg.

Quả đạn sử dụng động cơ nhiên liệu rắn, đạt tầm bắn tối đa lên tới 6 km và tầm cao 4 km.

Tên lửa dùng đầu dò hồng ngoại và tốc độ bay khoảng 2.500 km/h.

Quân đội Ukraine từng tuyên bố các khẩu đội Piorun của họ đã bắn hạ cường kích Su-24 và Su-25, cũng như trực thăng tấn công Mi-24 Nga tham chiến ở Ukraine.

Hiện quân đội Nga tiếp tục không bình luận về các thông tin này, họ cũng không công bố chi tiết tổn thất tại Ukraine. Moscow chỉ thừa nhận chung chung rằng họ đã "gặp tổn thất lớn".

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết lực lượng Nga đã thiệt hại đáng kể sau hơn một tháng Moscow phát động "chiến dịch quân sự".

"Chúng tôi đã có những tổn thất đáng kể về quân số, và đó là một bi kịch lớn", ông Peskov trả lời Sky News ngày 7/4.

Ông Peskov không đưa ra con số thương vong. Trước đó ngày 25/3, phía Nga cho biết đã mất 1.351 binh sĩ, 3.825 người bị thương. Trong khi đó, các quan chức NATO ước tính có tới 7.000-15.000 binh lính Nga thiệt mạng sau một tháng giao tranh tại Ukraine.

Người phát ngôn Điện Kremlin cho biết Nga kỳ vọng "chiến dịch quân sự" sẽ đạt được những mục tiêu "trong vài ngày tới".

"Quân đội của chúng tôi đang làm những gì tốt nhất để chấm dứt chiến dịch này. Tôi hy vọng trong vài ngày tới, chiến dịch sẽ đạt mục tiêu hoặc kết thúc bằng đàm phán giữa phái đoàn Nga và Ukraine", ông Peskov cho hay.