- Sai phạm của 3 cựu cán bộ chi nhánh Hồng Hà, Agribank: Thêm 3 giám đốc liên quan
- Bắt nguyên giám đốc ngân hàng chi nhánh Hồng Hà- Agribank
- Giải quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại: Phức tạp, chồng chéo
Vụ án dai dẳng
Theo đó, vụ tranh chấp hợp đồng bảo lãnh này xảy ra cách đây hơn 10 năm và đến nay vẫn chưa thể giải quyết xong.
Hồ sơ vụ án cho thấy, năm 2011, Công ty cổ phần Đầu tư PV2 (viết tắt là PV2) ký kết 2 hợp đồng cung ứng thép cho Công ty CP Đầu tư Vietsan (viết tắt là Công ty Vietsan) với giá trị lần lượt là hơn 21 tỉ đồng và 20 tỉ đồng.
 |
Phiên tòa xét xử vụ án tranh chấp hợp đồng bảo lãnh tại TAND quận Nam Từ Liêm. |
Cả hai hợp đồng này đều được Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) - Chi nhánh Hồng Hà phát hành chứng thư bảo lãnh thanh toán với cam kết trong trường hợp bên được bảo lãnh (Công ty Vietsan) vi phạm nghĩa vụ thanh toán thì Agribank Hồng Hà sẽ đứng ra thanh toán.
Chứng thư bảo lãnh này do Đỗ Đức Hưng (cựu Giám đốc Agribank Hồng Hà) ký phát hành. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, PV2 đã giao đủ hàng hóa cho Công ty Vietsan, nhưng phía Vietsan không thanh toán đủ tiền.
PV2 sau đó có văn bản yêu cầu ngân hàng thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh thanh toán nhưng không được tổ chức tín dụng chấp nhận. Do đó, PV2 đã khởi kiện ngân hàng ra tòa. Tại thời điểm khởi kiện (tháng 8 – 2012), số nợ Vietsan chưa thanh toán cho PV2 là hơn 23 tỉ đồng nợ gốc và 2 tỉ đồng nợ lãi.
Vụ án sau đó đã lần lượt trải qua 2 cấp xét xử sơ thẩm và phúc thẩm với phán quyết buộc ngân hàng phải thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh, thanh toán cho PV2 tổng số tiền hơn 25 tỉ đồng, gồm cả tiền gốc và tiền lãi phát sinh.
Hai cấp Tòa án nhận định rằng hai hợp đồng bảo lãnh do Đỗ Đức Hưng ký đóng dấu đúng thẩm quyền nên có hiệu lực pháp luật. Bản án đã được thi hành và ngân hàng cũng đã trả cho PV2 số tiền như Tòa phán quyết.
Tháng 4-2016, Chánh án TAND Cấp cao tại Hà Nội kháng nghị giám đốc vụ án. Hội đồng Thẩm phán TAND Cấp cao tại Hà Nội sau đó quyết định hủy cả hai bản án (sơ thẩm, phúc thẩm) vì vi phạm nghiêm trọng tố tụng.
Cụ thể, Quyết định giám đốc thẩm xác định, năm 2012, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố Đỗ Đức Hưng về tội “Lạm quyền trong khi thi hành công vụ”, do liên quan đến hoạt động bảo lãnh ngân hàng. Trong trường hợp này, Tòa án cần phải tạm đình chỉ giải quyết vụ án tranh chấp hợp đồng bảo lãnh và chờ kết quả giải quyết vụ án hình sự.
Tại vụ án hình sự Đỗ Đức Hưng cùng đồng phạm về các tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động tín dụng”, tháng 4-2017, TAND TP Hà Nội đã xét xử. Ở vụ án này, cơ quan tố tụng xác định cựu Giám đốc Agribank Hồng Hà đã phát hành 15 chứng thư bảo lãnh trái pháp luật, giúp sức cho đối tượng lừa đảo nên phải nhận tổng cộng 23 năm tù về hai tội danh bị truy tố.
Bản án hình sự trên đã có hiệu lực pháp luật và Đỗ Đức Hưng hiện đang chấp hành hình phạt tù. Tuy nhiên, điều đáng nói là trong số 15 chứng thư bảo lãnh thanh toán nói trên không hề có hai chứng thư bảo lãnh của Agribank Hồng Hà cho Công ty Vietsan liên quan đến hai hợp đồng mua bán hàng hóa với PV2.
Do đó, vụ kiện kinh doanh thương mại giữa PV2 và ngân hàng được Tòa án quận Nam Từ Liêm tiếp tục đưa ra xét xử trở lại sau hơn 10 năm bị tạm đình chỉ.
Đang thụ án tù vẫn tiếp tục bị xem xét trách nhiệm
Tại phiên tòa hồi cuối tháng 9 vừa qua, phía PV2 cho rằng các chứng thư được phát hành phù hợp với quy định của pháp luật và không nằm trong số 15 chứng thư vi phạm pháp luật. Thời điểm ký chứng thư bảo lãnh cho Công ty Vietsan, Đỗ Đức Hưng có đầy đủ thẩm quyền nên ngân hàng phải có nghĩa vụ thanh toán tiền cho PV2.
 |
Phiên tòa xét xử cựu Giám đốc Agribank Hồng Hà Đỗ Đức Hưng và đồng phạm năm 2017. |
Ngược lại phía ngân hàng cho rằng, Đỗ Đức Hưng ký các chứng thư bảo lãnh là vượt hạn mức, vượt thẩm quyền và trái quy định nên không có hiệu lực pháp luật. Theo bị đơn, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Agribank cũng đã có các văn bản quy định về phân cấp hạn mức tín dụng, thẩm quyền bảo lãnh liên quan đến việc phát hành chứng thư bảo lãnh thanh toán tại Chi nhánh Hồng Hà.
Tuy nhiên, trong hồ sơ vụ án lại chưa có các tài liệu mà phía ngân hàng nêu ra cùng một số tài liệu khác liên quan. Do đó, HĐXX sơ thẩm TAND quận Nam Từ Liêm đã quyết định hoãn phiên tòa để bị đơn nộp thêm chứng cứ, tài liệu.
Tiếp nối phiên tòa phải tạm dừng hồi cuối tháng 9, tại phiên tòa hôm nay (14-11), phía ngân hàng đã nộp bổ sung một số tài liệu, chứng cứ mới theo yêu cầu của HĐXX. Thế nhưng diễn biến phiên tại tòa cho thấy, các tài liệu nhằm chứng minh hành vi sai trái của cựu Giám đốc Agribank Hồng Hà trong việc ký phát hành 2 chứng bảo trong vụ án không phải tài liệu gốc và cũng không được công chứng, chức thực theo quy định về Luật Tố tụng Dân dự. Đó chỉ là những tài liệu được đóng “dấu treo” và dấu giáp lai.
Được hỏi quan điểm về chứng cứ mới do ngân hàng giao nộp, đại diện PV2 đề nghị HĐXX không chấp nhận do không có giá trị chứng minh.
Cũng tại phiên tòa, đại diện ngân hàng cho rằng hai hợp đồng bảo lãnh giữa Agribank Hồng Hà và Công ty Vietsan là vô hiệu, đồng thời đề nghị HĐXX tiếp tục tạm dừng phiên tòa để triệu tập bị án Đỗ Đức Hưng (cựu Giám đốc Agribank Hồng Hà) tới phiên xử để làm rõ trách nhiệm của những người, bên liên quan trong việc này.
Đáp lại ý kiến trên của bị đơn, PV2 cho rằng không cần thiết, bởi hành vi phạm pháp luật của bị án Đỗ Đức Hưng đã được các cơ quan tố tụng hình sự giải quyết, xử lý trong vụ án hình sự trước đây. Mặt khác, vào thời điểm ký phát hành hai chứng thư bảo lãnh thanh toán, bị án này hoàn toàn đủ thẩm quyền và hợp pháp. Do đó, phía ngân hàng phải chịu trách nhiệm thanh toán.
Về phần mình, đại diện Viện KSND quận Nam Từ Liêm nêu quan điểm, hành vi ký các chứng thư bảo lãnh của cựu Giám đốc Agribank Hồng Hà có dấu hiệu vi phạm quy định về hoạt của tổ chức tín dụng. Vì thế cần thiết phải triệu tập Đỗ Đức Hưng tham gia phiên tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Cùng với đó, đại diện Viện kiểm sát cho rằng cần phải kiến nghị cơ quan chức năng điều tra, xem xét đối với Đỗ Đức Hưng về hành vi vi phạm trong hoạt động của tổ chức tín dụng, liên quan tới hai hợp đồng bảo lãnh thanh toán giữa Agribank Hồng Hà với Công ty Vietsan.
Sau nửa ngày xử án và hội ý, HĐXX sơ thẩm TAND quận Nam Từ Liêm quyết định tiếp tục tạm dừng phiên tòa để triệu tập Đỗ Đức Hưng tới phiên tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. “Thời gian mở lại phiên tòa sẽ được thông báo sau” – Chủ tọa phiên tòa tuyên bố.
