Quy định về rút bảo hiểm xã hội một lần làm ‘nóng’ nghị trường

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - ‘Người lao động cần được rút BHXH một lần và được rút một cách thỏa đáng nhất có thể. Ngoài ra, cần có các hình thức hỗ trợ để giúp mọi người thấy được lợi ích lâu dài của việc tham gia BHXH’.

Cần tôn trọng quyền của người đóng bảo hiểm xã hội

Về quy định tại Điều 70 dự án Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum) cho rằng, Quốc hội khóa XIII đã ban hành Nghị quyết 93 cho phép người lao động lựa chọn việc bảo lưu BHXH một lần. ‘Tại sao một chính sách nhân văn như vậy nhưng lại không được người lao động đồng tình’ – đại điểu bày tỏ băn khoăn.

Đại biểu Tô Văn Tám đề nghị cần tôn trọng, ghi nhận quyền của người đóng BHXH khi họ không còn điều kiện tham gia BHXH nữa. Đồng thời nên quy định theo hướng người lao động được lựa chọn hưởng BHXH một lần và khi đó người lao động chỉ được rút phần mình đã đóng, còn phần mà người sử dụng lao động đóng thì được Nhà nước bảo lưu để họ tiếp tục đóng hoặc hưởng khi họ hết độ tuổi lao động.

Đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum) phát biểu

Đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum) phát biểu

Liên quan đến việc hưởng BHXH một lần, đại biểu Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) tán thành sự cần thiết phải sửa đổi quy định này trong dự thảo luật để đạt được mục tiêu mở rộng diện bao phủ BHXH, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân.

Tuy nhiên, để khắc phục tình trạng số lượng người nhận BHXH một lần tăng lên hàng năm như thời gian gần đây, đại biểu Sùng A Lềnh cho rằng, cần phải phân tích, đánh giá kỹ lưỡng để xác định nguyên nhân cơ bản của tình trạng này, nhằm có giải pháp căn cơ và có chính sách đồng bộ về BHXH.

Cùng cho ý kiến về nội dung trên, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga (đoàn Quảng Bình) cho rằng cần có một giải pháp đồng bộ để bảo vệ người lao động và để người lao động không muốn rút bảo hiểm một lần. Dự thảo Luật đề xuất 2 phương án, đại biểu cho rằng phương án linh hoạt nhất là không cấm người lao động rút bảo hiểm xã hội một lần. Tuy nhiên là phải quy định hết sức chặt chẽ, khắt khe điều kiện được rút bảo hiểm xã hội một lần. Do vậy, Luật có thể xem xét thiết kế thành các phương án để người lao động lựa chọn.

Đảm bảo quyền lợi người lao động

Tranh luận về Bảo hiểm xã hội một lần quy định tại Điều 70 Dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm (đoàn Tiền Giang) bày tỏ thống nhất cao với quan điểm của cơ quan thẩm tra.

Theo đại biểu Nguyễn Thanh Cầm, nếu chọn phương án 1 sẽ không đảm bảo sự công bằng giữa những người lao động tham gia BHXH trước và sau khi Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có hiệu lực. Bởi một trong những lý do chính khiến người lao động rút BHXH một lần trong thời gian qua là để bù đắp những khó khăn về mặt kinh tế để lo cho cuộc sống trước mắt.

Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm (đoàn Tiền Giang) tranh luận

Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm (đoàn Tiền Giang) tranh luận

Quy định như phương án 1 dễ dẫn tới nguy cơ không động viên được người lao động trẻ, người lao động mới tham gia BHXH khi tích lũy từ tiền lương và thu nhập của người lao động còn rất thấp.

Do vậy, việc rút BHXH một lần trong nhiều trường hợp là nguồn tài chính vô cùng cần thiết để người lao động duy trì bảo đảm được phần nào cuộc sống trước mắt của họ. Như vậy sẽ không tạo động lực để người lao động trẻ, lao động mới tham gia BHXH, không thực hiện được nguyên tắc công bằng, bình đẳng của BHXH.

Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm cho biết, nếu chọn phương án 2 người lao động vẫn có thể rút BHXH một lần như hiện nay nhưng mức rút chỉ là 50% trên tổng tích lũy của họ trước đó là không hợp lý, vì số tiền người sử dụng lao động đóng BHXH cho người lao động cũng là tiền của người lao động. Bên cạnh đó, việc chỉ được rút 50% chưa phải là một phương án tốt hỗ trợ cho người lao động khi họ đang phải đương đầu với những khó khăn ngay trước mắt.

Đặc biệt, khi người lao động rút BHXH một lần lại là phụ nữ thì việc sử dụng những khoản tiền này chủ yếu dành cho những nhu cầu thiết yếu của gia đình. Phương án này cũng sẽ tạo ra sự khác biệt khá lớn về số tiền hưởng BHXH một lần của những người lao động hưởng BHXH một lần trước và sau khi Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có hiệu lực. Chính sách này cũng không thực hiện được mục tiêu xây dựng luật là mở rộng gia tăng quyền lợi ích tạo sự hấp dẫn để thu hút người lao động tham gia BHXH.

Vì các lý do nêu trên, đại biểu kiến nghị ban soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu và lấy ý kiến các đối tượng chịu tác động trực tiếp, có xem xét dưới góc độ giới để có được một phương án thấu đáo, đáp ứng được quyền lợi thực chất và nguyện vọng của người lao động về việc hưởng BHXH một lần.

Đại biểu ủng hộ phương án người lao động được rút BHXH một lần và được rút một cách thỏa đáng nhất có thể. Ngoài ra, cần có các hình thức hỗ trợ song song như tín dụng vốn vay ưu đãi cho người lao động kèm theo công tác vận động truyền thông để thay đổi nhận thức, hành vi giúp mọi người nhận diện được lợi ích lâu dài của việc tham gia bảo hiểm xã hội, từ đó tự nguyện cam kết thực hiện.