Quân đội Nga chuẩn bị rút khỏi Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia

Chủ tịch công ty năng lượng hạt nhân Energoatom của Ukraine - ông Petro Kotin mới đây tuyên bố rằng Quân đội Nga có thể đang chuẩn bị rời khỏi Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia.

Diễn biến nói trên xuất hiện sau nhiều tin đồn và báo cáo từ các hãng thông tấn địa phương rằng các lực lượng Nga có thể đang đàm phán một thỏa thuận để rời khỏi nhà máy.

Phát biểu trong một cuộc trả lời phỏng vấn, ông Petro Kotin nói rằng có dấu hiệu cho thấy quân Nga đang tìm cách rời khỏi nhà máy, nơi được sử dụng làm kho chứa phương tiện quân sự, vũ khí và đạn dược của họ kể từ những ngày đầu của cuộc xung đột.

“Có một số dấu hiệu cho thấy họ có thể sẽ rời khỏi địa điểm nói trên. Trước hết, đã có rất nhiều thông tin trên báo chí Nga cho rằng Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia có thể bị bỏ lại và giao cho IAEA kiểm soát".

Ông Kotin đưa ra lời nói trên, đồng thời gợi ý rằng Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế có thể chuẩn bị tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia như một bên thứ ba nhằm đảm bảo an toàn cho cơ sở này.

Mặc dù vậy, ông Kotin cảnh báo có vẻ như các binh sĩ Nga đang “đóng gói và tháo dỡ bất cứ thứ gì họ có thể tìm thấy tại nhà máy, điều này có thể dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng về mất an toàn hạt nhân".

Các thông tin tại thực địa cũng tiết lộ rằng nhiều công nhân Ukraine làm việc tại nhà máy, những người đã ở lại vận hành cơ sở trong suốt thời gian quân Nga chiếm đóng đã bị chặn không cho vào trong những ngày gần đây.

Sau cuộc pháo kích của Nga vào tuần trước, Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, cùng với 3 cơ sở khác của Ukraine ở Khmelnytskyi, Rivne và Nam Ukraine, đã bị ngắt kết nối với lưới điện quốc gia.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong lúc này vẫn ở "trạng thái lạnh giá", các công nhân duy trì việc chạy máy phát điện diesel để duy trì hoạt động của những thiết bị an toàn thiết yếu.

Hôm 26/11/2022, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế - ông Rafael Grossi xác nhận rằng nguồn điện bên ngoài đã được kết nối lại chỉ một ngày sau khi bị gián đoạn vì tình hình chiến sự.

Điện cũng đã được cấp trở lại cho ba nhà máy điện hạt nhân khác của Ukraine trong tuần này và một tuyên bố khác từ IAEA xác nhận rằng các chuyên gia của họ đang thực hiện sứ mệnh kéo dài một tuần tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.

Ngoài công việc bên trong cơ sở, các chuyên gia của IAEA cũng kiểm tra tình trạng khu vực cấm xung quanh, bao gồm cả vùng "Rừng đỏ", hoạt động trên đã giúp lập kế hoạch cho nâng cấp các cơ sở hạt nhân đang hoạt động ở Ukraine.

Mục đích của chuyến công tác là để “hiểu rõ hơn về nhu cầu an toàn và an ninh của nhà máy”, các chuyên gia của IAEA đã cung cấp “lời khuyên và hướng dẫn về giám sát bức xạ” cho công nhân tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia.

“Nhiệm vụ này sẽ giúp mở đường cho việc nâng cấp và cải thiện các hệ thống an ninh hạt nhân của nhà máy trong tương lai”, ông Grossi cho biết trong một thông cáo báo chí.

Công ty năng lượng hạt nhân nhà nước Rosatom của Nga cũng xác nhận trong tuần này rằng họ đã hỗ trợ thiết lập một khu vực bảo vệ xung quanh nhà máy Zaporizhzhia, theo đề xuất của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế.