Phòng ngự Ukraine thất thủ, lực lượng Nga tiến vào trung tâm thành phố Mariupol

Phòng ngự Ukraine thất thủ, lực lượng Nga tiến vào trung tâm thành phố Mariupol sau những ngày giao tranh dữ dội, tuy vậy giao tranh vẫn đang tiếp tục ở các địa điểm khác xung quanh trung tâm thành phố.

"Tại Mariupol, các đơn vị của Cộng hòa Nhân dân Donetsk, với sự hỗ trợ của các lực lượng vũ trang Nga, đang siết vòng vây và giao tranh với những kẻ theo chủ nghĩa dân tộc ở trung tâm thành phố", Bộ Quốc phòng Nga ra thông báo ngày 18/3/2022.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết thêm, với sự hậu thuẫn từ quân đội nước này, phe ly khai ở Lugansk "đã giải phóng hơn 90% lãnh thổ của nước cộng hòa", đề cập tới Cộng hòa Nhân dân Lugansk tự xưng.

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 20/2 ký sắc lệnh công nhận độc lập đối với Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DNR) và Lugansk (LNR) tự xưng, hai vùng ly khai ở miền Đông Ukraine.

Moscow sau đó tuyên bố mở chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine nhằm "phi vũ trang và phi phát xít hóa".

Thành phố cảng Mariupol trở thành mục tiêu của các đợt không kích từ ngày 26/2 và tình hình chiến sự tại đây ngày một căng thẳng, khi các cuộc giao tranh trở nên dữ dội hơn.

Giới chức Ukraine ước tính hơn 2.500 cư dân tại Mariupol đã thiệt mạng tính đến ngày 15/3, con số này chưa được kiểm chứng độc lập.

Cả quan chức Ukraine và Nga đều mô tả tình hình nhân đạo tại đây là "thảm khốc" và đang trở nên tồi tệ nhanh chóng.

Kiev cho biết khoảng 30.000 dân thường đã sơ tán khỏi chảo lửa Mariupol, nhưng vẫn còn hàng trăm nghìn người mắc kẹt giữa những đợt pháo kích mà không có điện, nước và hệ thống sưởi ấm.

Ba tuần kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine, nhiều thành phố lớn của nước này dần trở thành mục tiêu của các cuộc vây hãm lớn.

Kể từ ngày 1/3, khi lực lượng Nga khép vòng vây Mariupol, các đợt không kích và pháo kích vẫn trút xuống gần như mỗi phút, biến thành phố cảng với khoảng 430.000 dân trở thành biểu tượng cho chiến sự ác liệt giữa quân đội Nga và lực lượng Ukraine.

Thành phố cảng của Ukraine dần rơi vào hỗn loạn và tuyệt vọng khi lực lượng Nga tiếp tục siết vòng vây. Nhiều công sở, nhà dân đã trúng bom, đạn pháo. Số nạn nhân thiệt mạng nhiều khiến người ta phải đào các hố chôn tập thể.

"Suốt 16 ngày qua, thành phố hứng chịu 50-100 quả đạn pháo mỗi ngày", hội đồng chính quyền Mariupol hôm 17/3 cho biết.

"Hơn 350.000 dân vẫn phải ẩn náu trong các hầm trú ẩn, tầng hầm do các đợt oanh kích liên tục. Khoảng 80% nhà cửa trong thành phố đã bị đánh trúng, trong đó 30% bị phá hủy hoàn toàn", họ cho biết thêm.

Đối với những người ở lại thành phố, họ đơn giản không còn nơi nào để đi. Các con đường xung quanh đã bị tàn phá, trong khi các cảng biển bị phong tỏa.

Thực phẩm dần cạn kiệt nhưng nguồn viện trợ nhân đạo khó tiếp cận. Điện nước gần như không có, khiến nhiều người dân phải đun tuyết lấy nước uống. Một số người còn để lại con ở bệnh viện, với hy vọng con có cơ hội được sống ở nơi có điện nước đầy đủ.

Một số khác phải phá đồ nội thất để đốt bếp lò tự chế từ gạch và mảnh kim loại, nhằm sưởi ấm đôi tay lạnh cóng và nấu chút đồ ăn ít ỏi còn lại.

Trước khi bị tấn công, Mariupol đang trên đà phát triển mạnh mẽ nhờ các nhà máy sản xuất sắt thép, cảng nước sâu và nhu cầu toàn cầu lớn. Ngay cả những tuần khủng hoảng nhất của năm 2014, khi thành phố gần như rơi vào tay của lực lượng ly khai được Nga hậu thuẫn, cũng đã mờ dần trong ký ức.

Trong những ngày đầu Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, khi mọi người vẫn có thể rời đi, nhiều người dân Mariupol đã chọn ở lại, nghĩ rằng họ có thể đón nhận bất kỳ điều gì xảy ra tiếp theo.

Vị trí địa lý của Mariupol, vốn được xem là lợi thế của thành phố, giờ lại trở thành yếu tố dẫn tới thảm cảnh cho nơi đây.

Nằm giữa khu vực ly khai ở miền đông Ukraine và bán đảo Crimea, Mariupol có thể trở thành một phần quan trọng trong hành lang trên bộ nối thông hai khu vực nếu Nga có thể kiểm soát thành phố thành công.

Thành phố dần rơi vào hỗn loạn, không lối thoát. Các kệ hàng tạp hóa nhanh chóng bị vét sạch. Cư dân Mariupol nép mình trong những hầm trú ẩn mỗi đêm và chỉ ra đường vào ban ngày để lấy những thứ cần thiết.

Tuy nhiên, nỗ lực đàm phán để thiết lập hành lang nhân đạo đưa dân thường rời khỏi Mariupol đã thất bại trong suốt nhiều ngày.

Nga đổ lỗi cho Ukaine giữ dân thường làm lá chắn sống.

Orlov, phó thị trưởng Mariupol dự đoán điều tồi tệ hơn sẽ sớm xảy ra.