Nữ tử tù Philippines từng suýt bị hành quyết được Indonesia ân xá về nước

• Tử tù chịu án oan lâu nhất thế giới xem xét kiện chính phủ Nhật Bản
• Số phận của tử tù được cho là “thiểu năng trí tuệ” ở Singapore
• Tội ác của tử tù cuối cùng bị xử bắn tại Hy Lạp

Mary Jane Veloso đã được chuyển từ một nhà tù dành cho nữ ở Yogyakarta đến Thủ đô Jakarta của Indonesia vào cuối ngày 14-12, sau đó được hộ tống lên máy bay đến Manila vào tối 17-12. Việc hồi hương này được thực hiện theo một “thỏa thuận thực tế” về chuyển giao tù nhân giữa hai nước được ký kết vào ngày 6-12.

Người thân và một nhóm nhỏ những người ủng hộ đã chào đón Mary Jane Veloso bằng những tiếng reo hò và nước mắt khi cô về đến sân bay Manila. “Chào mừng Mary Jane đã về nhà”, một biểu ngữ lớn được mọi người mang theo viết.

Tử tù Mary Jane Veloso đã bị giam gần 15 năm ở nơi đất khách quê người nhưng đã được ân xá vào phút chót, với điều kiện phải thi hành nốt bản án tại Philippines và hợp tác với cơ quan chức năng để vạch trần tổ chức tội phạm đã lừa cô trở thành người vận chuyển ma túy bất đắc dĩ.

“Tôi đã bị giam cầm 15 năm ở Indonesia vì một tội ác mà tôi không hề phạm phải”, cô nói khi xúc động quàng tay lên vai mẹ và hai con trai. Năm 2010, khi Mary Jane Veloso bị bắt, hai con trai cô mới chỉ 1 và 6 tuổi.

“Điều quan trọng là tôi được ân xá để tôi có thể ở bên gia đình mình”, Mary Jane Veloso nói với các phóng viên khi được đưa về nước, đến một nhà tù ở Manila và có cuộc đoàn tụ đầy nước mắt với gia đình.

Việc Mary Jane Veloso được đưa về nước đồng nghĩa là phạm nhân này không còn khả năng bị hành quyết, vì Philippines, quốc gia có dân số theo đạo Thiên Chúa lớn nhất châu Á, từ lâu đã bãi bỏ án tử hình.

“Nhân dịp này, chúng tôi bày tỏ lòng biết ơn tới chính phủ Indonesia và tất cả những người đã hỗ trợ cho Mary Jane Veloso”, Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. ra tuyên bố hôm 18-12. Tuyên bố cho biết, Chính phủ Philippines sẽ đảm bảo an toàn và phúc lợi cho Veloso khi người này tiếp tục thụ án tại quê nhà.

Tổng thống Marcos không đề cập đến việc ân xá, và Văn phòng Tổng thống trước đó cho biết vẫn chưa có quyết định nào về đơn kháng cáo của gia đình.

Bộ trưởng Ngoại giao Enrique Manalo cùng ngày nhận định, việc chuyển giao nữ tử tù Mary Jane “là một thành tựu quan trọng đối với quan hệ song phương giữa Philippines và Indonesia, một dấu hiệu của sự tin tưởng và tình hữu nghị giữa hai quốc gia”.

Mary Jane Veloso, người sẽ bước sang tuổi 40 vào tháng tới, đã bị bắt vào năm 2010 tại một sân bay ở thành phố Yogyakarta của Indonesia, do lực lượng chức năng phát hiện khoảng 2,6 kg heroin được giấu trong hành lý của cô. Người mẹ đơn thân này đã bị tuyên án tử hình.

Vụ án của Mary Jane Veloso từng làm dư luận Philippines dậy sóng. Cô đến Indonesia khi được nhà tuyển dụng có tên Maria Kristina Sergio nói rằng đã tìm được công việc làm giúp việc cho cô. Sergio cũng là người đưa cho Mary Jane chiếc vali cất giấu ma túy.

Năm 2015, nữ tử tù này đã được chuyển đến một nhà tù trên đảo, trong đó cô và 8 tội phạm ma túy khác từ Australia, Brazil, Pháp, Ghana và Nigeria được lên lịch xử tử. Indonesia đã hành quyết 8 người kia nhưng đến phút chót, Mary Jane Veloso được hoãn thi hành án vì Sergio đã bị bắt ở Philippines, chỉ hai ngày trước đó.

Văn phòng Liên hợp quốc về ma túy và tội phạm cho biết, Indonesia là một trung tâm buôn lậu ma túy lớn mặc dù có một số luật về ma túy nghiêm ngặt nhất thế giới, một phần là do các tổ chức buôn bán ma túy quốc tế nhắm vào nhóm dân số trẻ của nước này.

Vụ hành quyết gần đây nhất của Indonesia là vào tháng 7-2016, với 1 công dân trong nước và 3 người nước ngoài. Quốc gia Đông Nam Á này hiện có khoảng 530 tử tù, chủ yếu là vì các tội liên quan đến ma túy, trong đó có 96 người nước ngoài.

Tương tự như Mary Jane, hôm 14-12, 5 người Australia đã ngồi tù gần 20 năm ở Indonesia vì tội buôn bán heroin đã được về nước theo một thỏa thuận giữa hai chính phủ.