Những tuyên truyền viên mang quân hàm xanh

Năm 2017, Việt Nam bị EC cảnh cáo "thẻ vàng" vì không tuân thủ quy định về hoạt động đánh bắt cá trái phép, không báo cáo và không được quản lý (gọi tắt là IUU). Ngay sau đó, các bộ, ngành Trung ương có liên quan và địa phương đã đồng loạt vào cuộc, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, đặc biệt là ngăn chặn, xử lý tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài...

Cùng với việc kiểm tra, xử phạt mạnh các hành vi khai thác IUU, công tác tuyên truyền được xác định có vai trò cốt lõi trong công tác phòng, chống khai thác IUU.

Từ đòi hỏi thực tế này, lực lượng bộ đội biên phòng đóng trên các vùng biển đã chủ động sắm vai những "tuyên truyền viên", trực tiếp phổ biến, cập nhật các chủ trương, chính sách mới về IUU cho ngư dân trên địa bàn.

Nằm trên địa bàn có nhiều cửa sông, cửa lạch, nơi tập trung nhiều phương tiện đánh bắt có công suất lớn, Đồn Biên phòng Tây Yên (tỉnh Kiên Giang) trực tiếp quản lý 837 tàu cá và kiểm soát 2.942 tàu cá thường xuyên qua lại trên địa bàn. Theo kế hoạch, cán bộ chiến sỹ đồn duy trì tuần tra ít nhất 2 buổi/tuần và tăng cường tần suất trong các đợt cao điểm tuần tra liên ngành, nhằm kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm và đặc biệt là tuyên truyền phòng chống vi phạm IUU.

Thông qua hoạt động tuyên truyền, hầu hết chủ tàu, ngư dân đều đã hiểu hết về tác hại của "thẻ vàng" EC với nền kinh tế cũng như nắm chắc các quy định pháp luật về IUU, từ đó hạn chế tối đa vi phạm. Trong ảnh: Cán bộ biên phòng Tây Yên trực tiếp phát tài liệu, phổ biến pháp luật và cập nhật những quy định mới liên quan hoạt động khai thác xa bờ cho bà con ngư dân.

Ông Nguyễn Văn Xuyên (ngồi giữa) - thuyền trưởng một tàu cá đánh bắt xa bờ với 15 thuyền viên - cho biết thường xuyên được cán bộ chiến sỹ biên phòng phổ biến, cập nhật kiến thức pháp luật, nhờ đó không chỉ riêng tàu cá của ông mà nhiều tàu khác cũng nghiêm chỉnh chấp hành.

Ông Xuyên nhìn nhận, hành vi cố ý đánh bắt ngoài lãnh hải Việt Nam không chỉ vi phạm pháp luật mà còn đối diện nhiều rủi ro. Trong khi đó, ngư dân vẫn hoàn toàn "sống khoẻ" trên chính ngư trường quê hương mình. "Đơn cử như tàu cá của tôi, mỗi năm ra khơi 3 lần, thu về tổng cộng từ 13 đến 16 tỉ đồng. Trừ các chi phí, còn lại chia cho anh em, mỗi người khoảng 100-130 triệu, trung bình thu nhập 10 triệu đồng/tháng", ông Xuyên dẫn chứng, đồng thời bày tỏ đồng thời mong muốn với sự nỗ lực từ Trung ương tới địa phương, sự tự giác của ngư dân, Việt Nam sẽ sớm gỡ được "thẻ vàng" EC.

Theo quy định, các tàu đánh bắt xa bờ có chiều dài 15m trở lên sẽ phải lắp thiết bị giám sát hành trình đạt tiêu chuẩn.

Thiết bị này được kết nối, đồng bộ với phần mềm hệ thống giám sát tàu cá lắp đặt tại trung tâm dữ liệu giám sát tàu cá ở Trung ương và 28 tỉnh, thành phố ven biển nhằm phục vụ việc quản lý, giám sát hoạt động.

Những tàu đang hoạt động trên vùng biển giáp ranh sẽ được phát cảnh báo, nhắc nhở kịp thời. Dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình đồng thời là cơ sở để xử lý các tàu cá cố tình vi phạm. Ngoài ra, việc kết nối thông suốt giữa Trung tâm Điều hành giám sát với tàu cá còn giúp tiếp nhận và ứng cứu kịp thời các tàu gặp sự cố.

Ngày 18-5-2023, sau khi phát hiện một tàu cá gặp nạn qua hệ thống thông tin Trung tâm Điều hành giám sát tàu cá, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau đã nhanh chóng chỉ đạo cán bộ chiến sỹ Đồn Biên phòng Cái Đôi Vàm tiếp cận và cứu vớt thành công 2 ngư dân gặp nạn, đồng thời tiến hành trục vớt, cứu kéo tàu bị chìm vào đến bờ an toàn. Nhờ có sự kết nối thông suốt và chỉ đạo kịp thời, toàn bộ quá trình cứu hộ hoàn tất trong chưa đầy 3 giờ đồng hồ.

Lực lượng bộ đội biên phòng - những tuyên truyền viên mang quân hàm xanh - vẫn ngày đêm thực hiện nhiệm vụ, bền bỉ góp sức trong "chiến dịch" phòng chống vi phạm IUU và gỡ "thẻ vàng" EC.