Người được chuyển khoản nhầm cố tình không trả lại tiền có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Bạn đọc hỏi: Cuối năm do phải thanh toán tiền hàng khá nhiều nên trung bình mỗi ngày em gái tôi phải chuyển khoản hàng chục lần. Mới đây, do sơ suất nên tôi đã gõ sai số tài khoản nên chuyển nhầm người với số tiền 20 triệu đồng. Trong trường hợp này, em gái tôi phải làm gì để lấy lại tiền? Người bỗng dưng nhận được tiền trong tài khoản không trả lại có bị xử lý hình sự? Phạm Thanh Xuân (Quảng Ninh)

Luật sư Lê Hồng Vân trả lời:

Theo Thông tư 23/2014/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước, chủ tài khoản có nghĩa vụ “hoàn trả hoặc phối hợp với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, hoàn trả các khoản tiền do sai sót, nhầm lẫn đã ghi có vào tài khoản thanh toán của mình”. Khi chuyển nhầm tiền vào tài khoản lạ, người chuyển cần báo ngay với ngân hàng để họ tiếp nhận và xử lý yêu cầu khi chuyển khoản nhầm và yêu cầu đợi một tháng để xử lý. Trong thời gian này, ngân hàng sẽ tra soát, kiểm tra giao dịch đã phát sinh. Nếu xác nhận được thông tin giao dịch là nhầm lẫn, ngân hàng sẽ liên hệ với đại diện chi nhánh quản lý tài khoản mà người chuyển đã chuyển tiền nhầm và yêu cầu chuyển hoàn lại. Nếu người được chuyển nhầm không hợp tác, ngân hàng sẽ yêu cầu cơ quan công an phối hợp giải quyết.

Chủ tài khoản cần báo với ngân hàng khi có những giao dịch phát sinh (Ảnh minh họa)

Chủ tài khoản cần báo với ngân hàng khi có những giao dịch phát sinh (Ảnh minh họa)

Ngoài ra, theo Điều 10 Luật Các tổ chức tín dụng 2010, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có trách nhiệm từ chối việc điều tra, phong tỏa, cầm giữ, trích chuyển tiền gửi của khách hàng, trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật hoặc được sự chấp thuận của khách hàng. Do đó, người chuyển khoản nhầm không thể lấy thông tin của bên đã nhận được tiền để thương lượng trực tiếp. Để lấy lại tiền, bên chuyển nhầm phải nhờ đến sự can thiệp của cơ quan điều tra. Trường hợp người nhận đã rút hết tiền và cố ý không hoàn trả hoặc không còn khả năng hoàn trả, bên chuyển khoản nhầm có thể gửi đơn tố cáo về hành vi chiếm giữ trái phép tài sản tới cơ quan công an để được giải quyết theo quy định.

Luật sư Lê Hồng Vân

Luật sư Lê Hồng Vân

Về phía người nhận được tiền, theo Điều 165 Bộ luật Dân sự 2015, khoản tiền nhận được do người khác chuyển nhầm thuộc trường hợp chiếm hữu tài sản không có căn cứ pháp luật. Do vậy, người nhận phải có nghĩa vụ hoàn trả toàn bộ số tiền nhận chuyển nhầm cho chủ sở hữu, nếu không tìm được chủ sở hữu thì phải giao cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp quy định tại Điều 236 Bộ luật Dân sự 2015.

Trường hợp người nhận cố tình không trả lại tiền, nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm, cá nhân này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội chiếm giữ trái phép tài sản theo quy định tại Điều 176 Bộ luật Dân sự 2015. Theo đó, người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc không giao nộp cho cơ quan có trách nhiệm tài sản trị giá từ 10 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng, di vật, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hóa bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được, sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại tài sản đó theo quy định của pháp luật, thì bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Phạm tội chiếm giữ tài sản trị giá 200 triệu đồng trở lên hoặc bảo vật quốc gia, thì bị phạt tù từ 1-5 năm.

Như vậy, trong trường hợp chuyển nhầm tiền vào tài khoản với số tiền từ 10 triệu đồng trở lên mà người chuyển nhầm đã thông báo yêu cầu trả lại số tiền đó nhưng người có tài khoản cố tình không trả lại thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 176 nêu trên với mức phạt tù có thể đến 2 năm tù. Trường hợp trị giá tài sản từ 200 triệu đồng trở lên thì hình phạt có thể lên đến 5 năm tù.

Để tránh việc tự đẩy mình vào vòng lao lý, khi bị người khác chuyển nhầm tiền đến tài khoản của mình, bên nhận được cần nhanh chóng đến ngân hàng để làm các thủ tục theo quy định để chuyển trả lại số tiền cho phía bên người chuyển nhầm.