Nga đem tên lửa siêu vượt âm Kh-47 tới Belarus, thông điệp gì cho Kiev và NATO?

Một báo cáo mới đây của giới chức tình báo quân sự Anh cho biết, quân đội Nga đã điều động ít nhất 2 máy bay chiến đấu MiG-31K mang tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal đến căn cứ không quân Machulyshchi, phía Nam thủ đô Minsk của Belarus, cách biên giới với Ukraine chỉ 200km.

Đây được xem là một động thái đáng lo ngại cho Ukraine, khi các máy bay chiến đấu của Nga đã nhiều lần xuất kích từ căn cứ này để tấn công vào các mục tiêu trên lãnh thổ Kiev trong nhiều tháng qua.

"Ảnh vệ tinh cho thấy hai tiêm kích đánh chặn MiG-31K đậu tại căn cứ Machulishchi ở Belarus ngày 17/10/2022, cùng một thùng chứa lớn trong ụ đất gần đó. Nhiều khả năng đây là thùng chứa tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal. Nga đã biên chế vũ khí này từ năm 2018, nhưng chưa từng triển khai đến Belarus", Bộ Quốc phòng Anh cho biết trong báo cáo tình báo hôm 1/11.

Quân đội Anh cho biết, tiêm kích Nga từng phóng một số tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal vào các mục tiêu ở Ukraine, nhưng nhận định kho dự trữ loại tên lửa này rất hạn chế.

"Với tầm bắn 2.000 km, tên lửa Kh-47 Kinzhal triển khai ở Belarus không mang lại lợi thế đáng kể nào cho hoạt động tập kích mục tiêu trong lãnh thổ Ukraine. Đây dường như là thông điệp gửi đến Ukraine và phương Tây, cho thấy Belarus ngày càng tham gia sâu hơn vào chiến dịch quân sự của Nga", báo cáo của Bộ Quốc phòng Anh có đoạn.

Hiện Bộ Quốc phòng Nga và Belarus đều chưa bình luận về thông tin trên.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu hồi tháng 8 cho biết, nước này đã ba lần triển khai tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal ở Ukraine.

Ông cho hay tên lửa Kh-47 Kinzhal đã chứng tỏ được hiệu quả trong tập kích các mục tiêu có giá trị cao, ca ngợi chúng là "những vũ khí không có đối thủ và gần như không thể bị đánh chặn".

“Trên thực tế, chưa có bất cứ quốc gia nào sở hữu tên lửa như vậy, đặc biệt là tốc độ siêu thanh và khả năng xuyên phá lớn. Hiện tại không có bất cứ hệ thống nào có thể phát hiện cũng như ngăn chặn tên lửa Kh-47 Kinzhal”, ông Shoigu nhấn mạnh.

Nga lần đầu tiên sử dụng tên lửa Kh-47 Kinzhal hồi tháng 3/2022, khi tấn công một kho vũ khí lớn ở tỉnh Ivano-Frankivsk, miền tây Ukraine.

Tổng thống Mỹ Joe Biden sau đó cho rằng, Kh-47 Kinzhal là "vũ khí có tác động lớn nhưng không tạo ra nhiều khác biệt, ngoại trừ việc gần như không thể bị đánh chặn".

Giới chuyên gia nhận định những vụ phóng tên lửa Kh-47 Kinzhal là "màn phô diễn sức mạnh" của Nga với phương Tây.

Tuy nhiên, họ cho rằng tên lửa siêu vượt âm của Nga không làm thay đổi quá nhiều cục diện chiến trường, do đây là vũ khí đắt tiền và không cần thiết để hạ các mục tiêu có ít giá trị chiến lược.

Tên lửa siêu thanh Kh-47 Kinzhal hiện là một trong những vũ khí chiến lược của Nga trong cán cân sức mạnh quân sự so với phương Tây.

Tên lửa Kh-47 Kinzhal có thể đạt tốc độ lên đến hơn 10 Mach, thay đổi quỹ đạo theo phương thẳng đứng hoặc ngang trên đường bay.

Trong cuộc phỏng vấn trước đó với CBS vào tháng 8/2022, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã quyết định dùng tới tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal để thúc đẩy chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Tuy nhiên Bộ trưởng Austin lại cho rằng, tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal không phải là "loại vũ khí làm thay đổi cuộc chơi", đồng thời đề cập khả năng quân đội Nga đang thiếu vũ khí có độ chính xác cao.

Sức mạnh của tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal chính là nằm ở việc chúng có tốc độ cực cao và quỹ đạo phức tạp để khiến cho việc đánh chặn chúng gần như bất khả thi.

Một số chuyên gia phân tích phương Tây nhấn mạnh rằng, Ukraine hiên không sở hữu lưới lửa phòng không cực mạnh để Nga phải dùng tới tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal xuyên thủ hệ thống phòng thủ đối phương.

Mặt khác sức công phá của tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal cũng không hơn các loại tên lửa hành trình có tốc độ thông thường.

Vì thế việc sử dụng loại vũ khí này được cho là phô trương thanh thế hơn là hiệu suất thực tế.

Bà Rebekah Koffler, cựu sĩ quan tình báo quốc phòng Mỹ kiêm chuyên gia về Nga, cho rằng với quyết định phóng tên lửa Kh-47 Kinzhal, Tổng thống Putin đang báo hiệu cho Mỹ và NATO rằng ông sẵn sàng tăng sử dụng sức mạnh quân sự của nước này.

"Ông ấy có thể sử dụng các tên lửa hành trình khác, song lại chọn tên lửa siêu vượt âm. Thông điệp chiến lược ở đây là Nga đã sở hữu vũ khí này, còn Mỹ thì không", bà Koffler nói.

Ngoài đầu đạn thông thường, tên lửa siêu vượt âm Kh-47 Kinzhal còn có thể mang đầu đạn hạt nhân. Đây mới là điều đáng sợ cho phương Tây. Tuy nhiên khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật gần đây đã bị Nga loại bỏ.

Tên lửa hiện đại như Kh-47 Kinzhal thường rất đắt đỏ và khó chế tạo hàng loạt, trong khi ở Ukraine có rất ít mục tiêu mang giá trị chiến lược đủ lớn để Nga tung ra vũ khí này.

Nga hiện đang có có khoảng 20 tiêm kích MiG-31K được điều chỉnh để mang tên lửa Kh-47 Kinzhal.