Mỹ đang lắp đặt tên lửa phòng không tiên tiến NASAMS tại Ukraine
Việt Hùng
ANTD.VN - CEO của tập đoàn vũ khí Raytheon thông báo hai hệ thống tên lửa phòng không tiên tiến NASAMS đã được bàn giao cho chính phủ Mỹ và chúng đã được lắp đặt ở Ukraine.
"Chúng tôi đã bàn giao hai hệ thống NASAMS cho chính phủ Mỹ cách đây vài tuần, chúng đang được lắp đặt tại Ukraine", Greg Hayes, CEO tập đoàn sản xuất vũ khí Mỹ Raytheon, cho biết trong cuộc phỏng vấn hôm 25/10.
NASAMS là viết tắt của tổ hợp phòng không tiên tiến quốc gia, do Raytheon kết hợp với tập đoàn Kongsberg của Na Uy phát triển.
Ông Hayes cho hay đây là hệ thống phòng không tầm ngắn sử dụng tên lửa đối không AIM-120 AMRAAM, có thể bắn hạ mọi thứ, từ máy bay không người lái (UAV) đến tên lửa đạn đạo và tiêm kích.
Giới chức Mỹ và Ukraine chưa bình luận về thông tin được CEO của tập đoàn sản xuất vũ khí Raytheon đưa ra.
Trong báo cáo doanh thu quý III, ông Hayes nói rằng Raytheon có thể tiếp nhận thêm nhiều đơn đặt hàng NASAMS trong thời gian tới.
"Chúng tôi ghi nhận nhu cầu sở hữu các hệ thống phòng không tiên tiến tăng đáng kể trên khắp thế giới, nhất là tại Đông Âu, trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine vẫn tiếp diễn", ông nói.
Lầu Năm Góc ngày 27/9 thông báo Mỹ sẽ bắt đầu chuyển giao hai tổ hợp NASAMS cho Ukraine.
Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 10/10 điện đàm với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky, cam kết "tiếp tục cung cấp cho Ukraine những tổ hợp phòng không tiên tiến".
NASAMS là một trong những dự án vũ khí thành công nhất trong lịch sử Na Uy, cũng là tổ hợp phòng không cố định duy nhất được Mỹ đặt niềm tin và triển khai để bảo vệ không phận thủ đô Washington.
Hệ thống được phát triển bởi tập đoàn Kongsberg Defence & Aerospace của Na Uy và Raytheon Mỹ, bắt đầu đưa vào biên chế từ năm 1998 và đang phục vụ trong quân đội 9 nước.
Quá trình phát triển NASAMS bắt nguồn từ chương trình nghiên cứu "Hawk Study" được Na Uy tiến hành trong thập niên 1990, nhằm so sánh hiệu quả hệ thống phòng không Roland II của Đức với tổ hợp MIM-23 Hawk do Mỹ chế tạo.
Nghiên cứu này sử dụng máy tính để mô phỏng loạt nhiệm vụ phòng không với nhiều kịch bản khác nhau.
Nghiên cứu cho thấy mỗi hệ thống của Đức và Mỹ phù hợp với nhiệm vụ bảo vệ một số khu vực nhất định, trong đó tổ hợp MIM-23 nâng cấp thể hiện sức mạnh ở các vùng được ưu tiên phòng thủ.
Dựa trên kết quả từ Hawk Study, Oslo bắt đầu xây dựng mạng lưới chỉ huy kết hợp tên lửa phòng không MIM-23, sau đó được đặt tên "Hệ thống Hawk tối tân của Na Uy" (NOAH).
Hệ thống này được đưa vào biên chế trong thập niên 1980, nhưng do các hệ thống MIM-23 quá đắt đỏ, Na Uy vẫn phải dựa vào lá chắn Hercules đời cũ để bảo vệ lãnh thổ phía tây.
Thiết kế module của NOAH cho phép nó tích hợp thêm tên lửa đối không tầm trung AIM-120 AMRAAM, vốn được trang bị cho các tiêm kích thế hệ 4 của Mỹ và đồng minh.
Nhận thấy tên lửa này có thể biến thành vũ khí phòng không phóng từ mặt đất, Na Uy sau đó ra mắt hệ thống NASAMS, sử dụng thiết kế của NOAH với đạn tên lửa AMRAAM.
NASAMS có tầm bắn khoảng 25-30 km với độ chính xác rất cao. Tổ hợp này cũng có thể khai hỏa mọi mẫu tên lửa được dùng trên chiến đấu cơ NATO.
Giới chuyên gia phương Tây cho rằng NASAMS là bước tiến đáng kể so với những loại tên lửa phòng không vác vai được phương Tây viện trợ cho Ukraine trong suốt 8 tháng qua.
Nó cũng hiện đại hơn nhiều so với các hệ thống phòng không tầm trung và tầm ngắn của Kiev, được coi là sự bổ sung đáng kể trong bối cảnh Ukraine đã mất ít nhất 25 bệ phóng tên lửa S-300 và nhiều tổ hợp phòng không tầm trung Buk-M1 mà không có lựa chọn thay thế.
Hệ thống NASAMS được thiết kế để đánh chặn tên lửa hành trình bay thấp, một trong những mối đe dọa lớn nhất với thủ đô của Ukraine hiện nay.
Sự xuất hiện của NASAMS có thể giúp Ukraine đối phó tốt hơn với đòn không kích tên lửa, nhất là khi các tiêm kích nước này gặp nhiều khó khăn trong nỗ lực đánh chặn tên lửa Nga.
NASAMS có thể triển khai phân tán nhờ Trung tâm Điều phối Hỏa lực (FDC) do Na Uy phát triển, trong đó radar và các khẩu đội chiến đấu được kết nối qua đường truyền dữ liệu chuẩn NATO.
Một cụm FDC có thể kiểm soát cùng lúc 9 bệ phóng với 54 đạn tên lửa sẵn sàng khai hỏa.
Hệ thống vẫn hoạt động bình thường ngay cả khi một số trận địa bị phá hủy hoặc ngừng hoạt động, giúp tăng khả năng sống sót trước những đòn chế áp phòng không bằng tên lửa diệt radar của Nga.