Loài chim quý hơn vàng tượng trưng cho thần linh và tự do trong văn hóa Maya

Nuốc nữ hoàng, tên tiếng Anh là Resplendent Quetzal, là loài chim có bộ lông màu xanh lục bảo lấp lánh tuyệt đẹp và phần lông ở ức là màu đỏ thẫm. Chính vì vẻ đẹp lạ thường này mà nó được xem là biểu tượng thiêng liêng trong văn hóa Maya cũng như của người Aztec.

Nuốc nữ hoàng sống trong rừng mây trên núi từ miền Nam Mexico đến miền Tây Panama, nên vùng đất này cũng nằm trong những trong những điểm đến được săn lùng nhiều nhất của những người chơi chim.

Loài này thuộc họ Trogonidae, các thành viên của chúng được phân biệt bởi bộ lông sặc sỡ và đặc tính độc đáo của chúng là mổ vào gỗ mềm hoặc cây mục để tạo lỗ làm tổ.

Nuốc nữ hoàng là một loài chim ăn tạp. Chúng ăn hoa quả, quả mọng, côn trùng, thằn lằn, ếch và bất cứ động vật nhỏ nào mà chúng bắt được. Tuy nhiên, theo Ủy ban Bảo tồn Chim Hoa Kỳ, thức ăn chúng thích nhất là quả bơ dại cỡ nhỏ, chúng sẽ nuốt cả quả vào sau đó sẽ nhả hạt ra sau khi đã ăn hết phần thịt quả.

Đây được xem là một trong những loài chim đẹp nhất trên thế giới. Con chim mái có lớp lông rực rỡ gồm các màu xanh lam, xanh lục và đỏ; tuy nhiên, chim đực lại không nổi bật lắm mặc dù chúng sôi nổi hơn.

Lông đuôi của loài chim này có ý nghĩa về mặt văn hóa. Giai cấp thống trị Aztec sẽ bắt những con chim đực để lấy lông đuôi làm mũ đội đầu, sau đó thả chúng ra.

Đối với người Maya, Nuốc nữ hoàng cũng có địa vị gần như thần thánh. Loài chim này không thể bị thuần hóa và bị bắt sinh sản trong điều kiện nuôi nhốt, nên đã trở thành một biểu tượng của tự do

Những chiếc lông vũ bị rụng hoặc được nhổ lấy đã trở thành một loại tiền tệ có giá trị, chính vì thế mà loài chim Quetzals (tạm dịch: Chim đuôi seo) trở thành tên gọi của đơn vị tiền tệ của Guatemala, bắt đầu từ năm 1925.

Hiện nay do nạn phá rừng và săn trộm nên quần thể Nuốc nữ hoàng đang bị giảm dần. IUCN liệt kê số lượng hiện tại của loài chim này là còn khoảng 50.000 và xếp vào tình trạng “Gần bị đe dọa”.