Qua khỏi trung tâm thành phố Thanh Hóa chừng 50 cây số là bạn đã đặt chân đến vườn quốc gia Bến En thuộc huyện Như Xuân và Như Thanh. Người ta từng ví von, sông Mực chảy từ đầu nguồn mang biết bao chất tinh túy của thiên nhiên đọng lại ở đập Bến En. Cá mè sông Mực xưa nay nức tiếng, làm xiêu lòng thực khách bao nhiêu thì tôm đen đập Bến En lại làm cho người ăn một lần khó có thể dễ dàng quên đi trong ngày một, ngày hai được. Tôm đen nướng trên than hồng, vừa nhảy tanh tách, vừa từ từ tỏa mùi thơm khiến dạ dày của bạn sau một ngày đường mệt mỏi như muốn sôi lên.
Thú nhất là đi thả rọ tôm với người lái thuyền. Từ sớm mờ sương thuyền luồn trong khói sóng mờ ảo. Mái chèo khua khe khẽ thả từng rọ tôm xuống nước trong tiếng chim chèo bẻo hót trên rừng. Thuyền lạc sâu theo khe núi như lạc vào cõi tiên. Ngược trở lại lối thuyền đi trước đó, kéo những rọ tôm lên đã nghe thấy tiếng tôm lao xao nhảy trong rọ. Thả bước theo lối mòn của rừng quốc gia Bến En, ta chợt giật mình trong tiếng hoẵng kiếm mồi. Rồi bủn rủn chân tay khi trước mặt là con nhện “khủng” màu sắc giăng tơ ngang lối đi. Cung bậc khám phá nhân lên trong hành trình, rồi lắng đọng ở nơi núi đá Hải Vân. Đây là núi đảo do hồ ngập tạo thành song cùng với 21 hòn đảo khác có trong lòng hồ Bến En.
Cụm di tích hang Lò Cao kháng chiến - nơi Giáo sư Trần Đại Nghĩa từng chế tạo vũ khí từ năm 1945 phục vụ kháng chiến chống Pháp sẽ cho người đến cảm nhận được phần nào những gian khổ của thế hệ cha anh đi trước đã cống hiến, hy sinh cho Tổ quốc có ngày hôm nay. Những người ưa khám phá, khi đến nơi đây hẳn sẽ được thỏa chí trong từng bước chân, ngay cả những nơi được cho là điểm văn hóa tâm linh trong vườn quốc gia được người dân tôn sùng thường cúng tế trời đất như Phủ Sung, Phủ Na. Vẫy vùng trong hang Ngọc, đắm mình dưới bóng cây lim trăm tuổi ta như cởi bỏ được những tục trần nặng nhọc nhất của cuộc sống đời thường.
