Có 3 người đến ứng cử, một người là quý tộc dòng dõi lâu đời, một người từng theo nhà vua chinh chiến nhiều năm, còn một người chỉ là một thầy giáo bình thường. Nhà vua dẫn theo 3 vị ứng cử viên đến bên một bờ hồ. Trên mặt hồ có mấy quả cam nổi dập dềnh.
“Có bao nhiêu quả cam trên mặt hồ?”, nhà vua hỏi người quý tộc. Ông ta đi đến gần bờ hồ, bắt đầu đếm và quay lại trả lời: “Thưa bệ hạ, có 6 quả cam”. Nhà vua không biểu lộ cảm xúc gì, tiếp tục quay sang hỏi viên tướng cùng câu đó: “Trên mặt hồ có bao nhiêu quả cam?”. “Thần cũng thấy có 6 quả, thưa bệ hạ”, viên tướng thậm chí chỉ cần đứng nguyên tại chỗ mà vẫn có thể đếm được số cam trên mặt nước. Nhà vua không nói gì.
“Có bao nhiêu quả cam trên mặt hồ?”, cuối cùng, nhà vua hỏi ứng viên thứ 3. Người thầy giáo không trả lời ngay, ông đi thẳng đến sát mép nước, cởi giày ra, sau đó lội xuống dưới và vớt hết các quả cam lên. “Thưa bệ hạ, tất cả có 3 quả cam. Chúng đều đã bị bổ làm đôi”. “Đó là điều ta cần ở một pháp quan”, nhà vua nói, “Trước khi đưa ra một kết luận, các ngươi phải chứng minh được sự thực chứ không phải chỉ dựa trên những gì mà bản thân mình cũng như người ta trông thấy”.
Không chỉ quan tòa, mà bất cứ người nào cũng vậy, không bao giờ nên kết luận về bất cứ sự việc, hiện tượng nào mà mình chưa chắc chắn, nếu không sẽ có lúc gây ra sai lầm khủng khiếp.
