Khám phá các đài thiên văn nổi tiếng nhất thế giới
Tuấn Lưu (Tổng hợp)
ANTD.VN - Nhờ có kính thiên văn mà con người khám phá ra nhiều điều kỳ lạ, đặc biệt là những vì sao, các thiên thạch đang tồn tại trong vũ trụ rộng lớn, kể cả những thiên thạch vãng lai gần Trái đất.
Đài ESO gồm một kính thiên văn công nghệ cao và cũng là kính thiên văn đầu tiên trên thế giới có gương điều khiển bằng máy tính. Rất hiện đại, hoạt động phối hợp với các đài thiên văn khác ở Bắc Mỹ, Đông á và Chile, được xem là đài quan sát thiên văn vô tuyến hiện đại nhất trên thế giới hiện nay.
Đài thiên văn này có 2 kính thiên văn quang học và hồng ngoại lắp tại hai vị trí cách xa nhau. Kính thiên văn Gemini South lắp ở độ cao 9000 feet (2.700m) trên dãy Andes của Chilê còn kính thiên văn North thì lắp tại đỉnh núi lửa Maura Kea, có khả năng nhìn thấu bầu trời vào ban đêm. Chủ sở hữu của đài thiên văn này là 7 quốc gia và đã từng phát hiện nhiều ngôi sao và thiên thạch mới trong vũ trụ.
Kính Hubble là một trong số những thiết bị nổi tiếng nhất trong lịch sử nhân loại. Sự ra đời của Hubble được ví như là một trong những sự kiện sáng chói trong lịch sử loài người, là đề tài của trên 6.000 báo cáo, nghiên cứu khoa học. Những gì kính thiên văn Hubble phát hiện trong vòng 18 năm qua được xem là "kỷ nguyên vũ trụ", rất đa dạng như năng lượng đen, quá trình dãn nở trong vũ trụ, chụp được nhiều bức ảnh quý về các hành tinh trong hệ mặt trời, phát hiện ra các loại hóa chất trong bầu không khí của các hành tinh này.
W.M.Kech là kính thiên văn kép nặng 300 tấn, cao 8 tầng và dài 10 mét, nổi tiếng toàn thế giới về thiết kế, vừa đẹp lại vừa hiện đại. Nó được lắp trên đỉnh núi Maura Kea, một đài thiên văn quang học và hồng ngoại lớn nhất hành tinh, giúp các nhà khoa học săn lùng, khám phá những điều mới lạ tồn tại trong vũ trụ bao la, đặc biệt là sự có mặt của các thiên thạch, các ngôi sao tinh túy và tìm hiểu về sự dãn nở của vũ trụ, quá trình bùng phát của các tia gama mang tính tự nhiên.
Sự ra đời của đài thiên văn Mount Wilson được xem là quá trình tiến hóa của các thế hệ kính thiên văn, được trang bị nhiều thiết bị hiện đại mà đài Mount Wilson ở Los Angeles Mỹ có thể phát hiện được nhiều thiên thạch ở rất xa trái đất, tìm hiểu được quá trình, tốc độ dãn nở của vũ trụ cũng như khám phá ra nhiều bí ẩn có liên quan đến vụ nổ Big Bang tạo ra trái đất cách đây hàng triệu năm.
Đây là cụm đài thiên văn của Mỹ lắp đặt tại nhiều nơi, bao gồm kính thiên văn Green Bank Telescope, Very Large Array, Very Large Baseline Array và một phần kính thiên văn ALMA sắp đưa vào sử dụng. Đài NRAO làm nhiệm vụ quan sát liên tục các thiên thạch đi ngang qua vũ trụ và khoảng không giữa các vì sao. Mạng ănten khổng lồ này lắp đặt tại sa mạc miền nam Socorro ở New Mexico tạo ra độ phân giải khổng lồ rộng tới 22 dặm, nó đã từng được đề cập trong phim khoa học mang tên Contact.
Đài thiên văn Palomar nằm gần thành phố San Diego, miền nam bang California, Hoa Kỳ, cách thành phố Los Angeles khoảng 145 km và nằm trong dãy núi Palomar. Đây là một trong hai đài quan sát lớn nhất của Hoa Kỳ với kính viễn vọng Hale 200 inches (Đường kính 5,1 m), một trong những kính thiên văn lớn nhất thế giới và Kính viễn vọng Samuel Oschin 48 inches (Đường kính 1,2 m).
Được xây dựng ở độ cao 5.640m so với mặt nước biển, Đài thiên văn Atacama của Đại học Tokyo hiện là đài quan sát cao nhất thế giới, vượt qua Đài thiên văn ALMA cũng ở Chile nhưng với độ cao 5.050m. Đài thiên văn Atacama của Đại học Tokyo (TAO) đang thúc đẩy các ranh giới của ngành thiên văn học khi được xây dựng ở vị trí cao nhất thế giới và với công nghệ hiện đại.
Kính viễn vọng vô tuyến hình cầu còn gọi là FAST hay Sky Eye (Thiên Nhãn) nằm ở tỉnh Quý Châu, Trung Quốc. Kính viễn vọng này có diện tích tương đương 30 sân bóng đá,và là kính viễn vọng vô tuyến một đĩa lớn nhất thế giới có thể phát hiện các thiên thể ở xa trên thời gian thực, được cho là sẽ góp phần giúp các nhà nghiên cứu khám phá vũ trụ với tốc độ nhanh hơn.