'Hậu duệ' trực thăng huyền thoại UH-1H Mỹ lợi hại ra sao?

UH-1Y Venom (hay còn được gọi là Super Huey) là loại trực thăng đa dụng hạng trung 2 động cơ, ra đời từ chương trình nâng cấp H-1 của Thủy quân lục chiến Mỹ với mục đích thay thế UH-1N Twin Huey.

UH-1Y thực hiện chuyến bay đầu tiên ngày 20/11/2001 và chính thức ra mắt năm 2008. 

Ban đầu UH-1Y được sửa đổi từ UH-1N nhưng sau đó được sản xuất mới hoàn toàn. Do là phiên bản Y nên Super Huey còn có biệt danh khác là Yankee.

Chương trình H-1 được Thủy quân lục chiến Mỹ ký hợp đồng với hãng Bell vào năm 1996 nhằm nâng cấp 100 trực thăng UH-1N thành UH-1Y và 180 AH-1W lên chuẩn AH-1Z.

UH-1Y và AH-1Z có tới 84% thành phần tương đồng như cánh quạt chính, cánh quạt đuôi, động cơ, kiến trúc hệ thống điện tử, phần mềm điều khiển và hiển thị nhằm tạo thuận lợi trong quá trình khai thác, bảo dưỡng.

UH-1Y được điều khiển bởi 1 hoặc 2 phi công (bố sung 1 chỉ huy bay trong một số nhiệm vụ đặc biệt). 

Máy bay có chiều dài 17,78 m; đường kính rotor 14,88 m; cao 4,5 m; trọng lượng rỗng 5.370 kg; trọng lượng cất cánh tối đa 8.390 kg; các thông số này lớn hơn đáng kể so với UH-1N.

Hai động cơ General Electric T700-GE-401C có công suất 1.546 shp (1.150 kW) mỗi chiếc, có thể lên tới 1.828 shp (1.360 kW) trong thời gian 2,5 phút cho phép UH-1Y bay với tốc độ tối đa 304 km/h trong vòng 30 phút hoặc bay hành trình ở tốc độ 250 km/h.

Bán kính chiến đấu của Super Huey đạt 241 km khi mang tải trọng 990 kg; thời gian hoạt động liên tục 3,3 giờ; trần bay 6.100 m; vận tốc leo cao 12,8 m/s.

Vũ khí trang bị cho UH-1Y gồm 2 bình rocket Hydra 70 hoặc APKWS II, bên cạnh đó còn có thể bổ sung súng máy M240D cỡ 7,62 mm hoặc 50 BMG GAU-16/A hoặc GAU-17/A Gatling cỡ 7,62 mm. Tải trọng vũ khí tối đa 3.020 kg hoặc 10 lính thủy đánh bộ.

Đặc điểm nổi trội nhất của UH-1Y là trực thăng được trang bị cánh quạt 4 lá so với 2 lá như trên UH-1N cho khả năng vận hành an toàn và hiệu quả hơn. 

Ngoài ra UH-1Y còn được thiết kế buồng lái kiểu nhà kính và bổ sung một hệ thống tìm mục tiêu hồng ngoại (FLIR) hiện đại tương tự như AH-1Z.

UH-1Y và AH-1Z hoàn thành quá trình phát triển vào năm 2006. Trong quý I cùng năm, UH-1Y được chuyển giao cho đơn vị thử nghiệm tại NAS Patuxent River để đánh giá. Tháng 2/2008, UH-1Y và AH-1Z bắt đầu giai đoạn 2 và cuối cùng của quá trình kiểm tra hoạt động.

Ngày 8/8/2008, Thủy quân lục chiến Mỹ xác nhận UH-1Y đã có khả năng hoạt động và nó được triển khai vào tháng 1/2009 tại Đơn vị viễn chinh số 13. 

Sau khi UH-1N Twin Huey nghỉ hưu vào tháng 8/2014, UH-1Y trở thành trực thăng đa dụng tiêu chuẩn của Thủy quân lục chiến Mỹ.

Tính đến thời điểm hiện tại có khoảng 100 chiếc UH-1Y Venom đã được chế tạo. Đơn giá một chiếc Super Huey vào khoảng 10 triệu USD nếu nâng cấp lên từ UH-1N Twin Huey hoặc 26,2 triệu USD khi sản xuất mới.