Hải quân Nga sắp có tàu sân bay hạng nhẹ kiêm tàu đổ bộ tấn công?

Tàu sân bay hạng nhẹ cùng tiêm kích tàng hình cất cánh đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng tương tự chiếc LHA-6 America của Mỹ hay Type 075 của Trung Quốc được đánh giá là phù hợp nhất với Hải quân Nga hiện nay.

Cần nhấn mạnh, các viện thiết kế Nga có nhiều chương trình phát triển vũ khí rất ấn tượng, nhưng đó là khi chúng ở trên giấy, còn để triển khai lại thường gặp phải vô số trở ngại.

Vào thời điểm hiện tại, Hải quân Nga chỉ có trong trang bị tàu sân bay duy nhất mang tên "Đô đốc Kuznetsov", tuy nhiên triển vọng trở lại phục vụ ngày càng mờ mịt sau những cuộc sửa chữa kéo dài và tiến độ liên tục bị “dịch sang phải”.

Mới đây thậm chí có tin Nga đã đưa toàn bộ tiêm kích hạm MiG-29K và Su-33 lên các sân bay trên bờ ở vùng viễn Bắc và thành lập một tiểu đoàn lính thủy đánh bộ từ quân nhân từng phục vụ trên chiếc chiến hạm này để tham chiến tại chiến trường Ukraine.

Dấu hiệu trên được nhiều chuyên gia quân sự cho rằng Hải quân Nga đã không còn kế hoạch duy trì tàu sân bay trong thành phần tác chiến của mình, nhưng lại có diễn biến mới đáng quan tâm.

Cần nhắc lại ngay từ năm 2021, Bộ Quốc phòng Nga đã tiến hành xem xét 3 phương án chế tạo tàu sân bay mới, trong đó 2 bản thiết kế có "cơ hội thực hiện cao" trong khi dự án còn lại "đang được nghiên cứu nhưng chưa phải là ưu tiên".

Theo giới phân tích, Moskva nói về "cơ hội cao" để bắt tay chế tạo một tàu sân bay đặc biệt, giá thành của nó ước tính vào khoảng 500 nghìn tỷ rúp, và sử dụng tiêm kích hạm là biến thể của Su-57 "thuộc thế hệ thứ năm".

Bên cạnh đó, nhu cầu về tàu sân bay mới cũng như tính hiệu quả của việc chế tạo chúng phải được đánh giá trong khuôn khổ chương trình mua sắm vũ khí cấp nhà nước giai đoạn 2024 - 2033.

Vào đầu tháng này, Tổng Giám đốc Trung tâm khoa học Krylov - ông Oleg Savchenko đã công bố phát triển một dự án ý tưởng tàu sân bay khác cho Hải quân Nga và nhấn mạnh như sau

“Hai năm trước, chúng tôi đã hoàn thành bản thiết kế ý tưởng của một con tàu như vậy, nó được gọi là MAK - tổ hợp tàu sân bay thủy quân lục chiến, hay tàu sân bay hạng nhẹ kiêm tàu đổ bộ tấn công”.

Cùng với tin tức này, các phương tiện truyền thông Nga đồng loạt đăng bài phỏng vấn phi công thử nghiệm Roman Taskaev, người tuyên bố rằng tiêm kích thế hệ thứ năm hoạt động trên tàu sân bay của họ phải có "tầm hoạt động vừa đủ" đi kèm một trạm radar "đủ tốt".

Chuyên gia quân sự Taskaev thừa nhận rằng Liên bang Nga thua xa Mỹ về số lượng tiêm kích hạm hoạt động trên tàu sân bay và cũng đề cập đến máy bay tấn công Yak-38 của Liên Xô.

Ông Taskaev khẳng định Moskva hiện có "năng lực kỹ thuật và thiết kế" để phát triển tàu sân bay hạng nhẹ với tiêm kích cất hạ cánh thẳng đứng như lớp America của Mỹ hay Type 075 của Trung Quốc - đây đều là phương tiện cần thiết trong bối cảnh mới.

Tuy vậy cũng có luồng ý kiến khác nhận định chế tạo tàu sân bay, kể cả loại hạng nhẹ là quá sức đối với Nga ngày nay, khi nguồn lực của họ tập trung cho chiến trường Ukraine, tức là triển vọng của phương tiện này cực kỳ thấp.