Chấp nhận cho Thụy Điển vào NATO, Thổ Nhĩ Kỳ được Mỹ xúc tiến thương vụ tiêm kích 20 tỷ USD

Thượng vụ mua tiêm kích F-16 từ Mỹ của Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu được xúc tiến sau khi khi Ankara chấp thuận cho Thụy Điển vào NATO.

"Tổng thống không phản đối thương vụ. Ông ấy dự định xúc tiến quá trình chuyển giao", Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói hôm 12/7 nhưng không nêu mốc thời gian cụ thể.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cuối ngày 10/7 chấp thuận chuyển đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển cho quốc hội nước này phê chuẩn.

Ankara trước đó từ chối duyệt Stockholm vào liên minh, cáo buộc Thụy Điển "chứa chấp các phần tử khủng bố người Kurd".

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cùng ngày đã điện đàm với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Yasar Guler để bày tỏ ủng hộ nỗ lực hiện đại hóa quân đội của Ankara.

Một số đồng minh NATO cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ muốn dùng Thụy Điển làm quân bài mặc cả để gây sức ép với Mỹ về thương vụ F-16.

Trong khi Tổng thống Erdogan ngày 10/7 nói không có tương quan giữa thương vụ F-16 với Mỹ và việc chấp thuận Thụy Điển vào NATO.

Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 10/2021 cho biết Mỹ đề xuất bán F-16 để bù khoản tiền 1,4 tỷ USD mà nước này đầu tư vào dự án F-35, động thái được đưa ra sau khi Ankara bị Washington từ chối bán tiêm kích tàng hình này vì đã mua hệ thống phòng không S-400 của Nga

Ankara sau đó đã đề nghị được mua 40 tiêm kích F-16 phiên bản mới nhất cùng 80 bộ phụ kiện để nâng cấp những chiếc F-16 mà nước này đang sở hữu, tổng trị giá lên tới 20 tỷ USD.

Nếu thương vụ tiếp tục được thông qua, năng lực tác chiến của không quân Thổ Nhĩ Kỳ gia tăng đáng kể, nhất là khi họ có 40 tiêm kích F-16 phiên bản Block 70.

Block 70 là phiên bản hiện đại nhất thế giới của F-16, dòng tiêm kích thế hệ thứ tư được Mỹ và các đồng minh sử dụng phổ biến trước khi tiêm kích tàng hình thế hệ 5 ra đời.

F-16 Block 70 là các phi cơ sản xuất mới hoàn toàn, sử dụng động cơ F110 của General Electric, với cấu hình dựa trên gói nâng cấp F-16V Viper được Lockheed Martin phát triển cho khách hàng biên chế dòng F-16 trước đó.

Điểm nổi bật nhất của biến thể này là radar mảng pha quét điện tử chủ động (AESA) AN/APG-83, sử dụng nhiều công nghệ từ radar tiêm kích F-22 và F-35.

Tính năng cụ thể của loại radar này không được công bố, nhưng nó có tầm hoạt động, tốc độ quét và số lượng mục tiêu theo dõi cùng lúc vượt trội so với radar trên tiêm kích F-16 đời cũ.

Ngoài ra, máy bay cũng được trang bị hệ thống tác chiến điện tử tối tân, buồng lái được gắn màn hình độ phân giải cao, mũ phi công đời mới nhất JHMCS II...

Sức mạnh của phiên bản này được cho là đủ sức đối đầu với phiên bản Su-35S xuất khẩu của Nga.

Các nhà phân tích nhận định radar trên F-16 Block 70/ nhạy và có tầm quét tốt hơn hẳn so với radar bán chủ động của Su-35S.

Về trang bị vũ khí, tuy F-16 Block 70/72 có một động cơ nhưng chúng có thể mang vác tới 7,9 tấn vũ khí trong khi Su-35S dù trang bị hai động cơ, to lớn hơn nhưng cũng chỉ có khả năng mang theo 8 tấn vũ khí.

Phi công được trang bị hệ thống ngắm bắn gắn trên mũ bay (JHMCS), tăng uy lực cho tên lửa tầm nhiệt AIM-9X nhờ khả năng khóa và tấn công mục tiêu theo hướng nhìn của phi công, thay vì phải chờ máy bay hướng mũi về phía đối phương.

Ngoài vũ khí đối không hiện đại như tên lửa tầm trung AIM-120C AMRAAM và tầm ngắn AIM-9X, tiêm kích F-16 Block 70 cũng có thể trang bị tên lửa diệt hạm AGM-84 Harpoon, diệt radar AGM-88 HARM, tên lửa đối đất AGM-65 Maverick và bom dẫn đường laser GBU-12.

F-16 Block 70 được trang bị buồng lái kính tiên tiến với hệ thống điện tử và máy tính điều khiển hiện đại.

Các đồng hồ cơ khí được thay bằng màn hình đa chức năng, cùng một màn hình hiển thị độ nét cao cỡ lớn (CPD) ở giữa hai đầu gối phi công.

CPD tăng khả năng nhận thức tình huống của phi công bằng cách hiển thị thông số kỹ thuật và dữ liệu tác chiến theo thời gian thực.

Đường truyền dữ liệu Link 16 cho phép các tiêm kích F-16 Block 70 kết nối với nhau, hoặc đồng bộ dữ liệu với đồng minh trong những chiến dịch quy mô lớn.

F-16 Block 70 trang bị máy tính hiệu suất cao với thiết kế module thay cho ba máy tính điều khiển cồng kềnh của phiên bản F-16 đời cũ.

Thiết kế này tăng cường đáng kể năng lực tính toán, xử lý dữ liệu từ các cảm biến và vũ khí, đồng thời giảm bớt khối lượng cho máy bay.

Phi cơ cũng được lắp thiết bị định vị vệ tinh cùng Hệ thống phòng chống va chạm mặt đất tự động (AGCAS), giúp cảnh báo phi công khi máy bay sắp lao xuống đất hoặc tự động điều chỉnh đường bay khi người điều khiển bất tỉnh.

Hiện F-16 Block 70 đang được Mỹ chào bán khoảng 80 triệu USD/chiếc, trong khi Su-35S Nga bán cho Trung Quốc lên tới trên 100 triệu USD/chiếc.