Cách thức bà “trùm” Xuyên Việt Oil chiếm dụng hàng trăm tỷ đồng bình ổn xăng dầu

• Lý do bà “trùm” Xuyên Việt Oil chiếm dụng được hàng trăm tỷ đồng bình ổn giá xăng dầu
• Hy hữu chuyện lãnh đạo vụ bị “ăn bớt” tiền hối lộ từ bà chủ Xuyên Việt Oil
• Phó vụ trưởng được tặng tiền, đồng hồ hàng chục nghìn USD khi tiếp tay cho Xuyên Việt Oil

Trong đó, bà “trùm” Mai Thị Hồng Hạnh (cựu Giám đốc, kiêm Chủ tịch HĐTV Công ty Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil, gọi tắt là Xuyên Việt Oil) bị truy tố về 2 tội là ''Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí'' và ''Đưa hối lộ''.

Cáo trạng xác định, năm 2015, Mai Thị Hồng Hạnh mua lại một doanh nghiệp và đổi tên thành Công ty TNHH Thương mại vận tải và du lịch Xuyên Việt Oil. Hạnh nắm giữ 98% vốn góp, em gái Hạnh nắm giữ 2%. Nhưng thực tế Hạnh là chủ sở hữu duy nhất, có toàn quyền quyết định. Bị can Hạnh cũng là đại diện theo pháp luật và là Giám đốc, kiêm Chủ tịch Công ty Xuyên Việt Oil.

Bà "trùm" Xuyên Việt Oil Mai Thị Hồng Hạnh và cấp dưới thân tín Nguyễn Thị Như Phương.

Đến năm 2023, Công ty Xuyên Việt Oil có 16 chi nhánh, 6 cửa hàng kinh doanh xăng dầu và 9 công ty liên quan do Hạnh thành lập hoặc mua lại. Tháng 8-2016, doanh nghiệp này được Bộ Công Thương cấp Giấy phép kinh doanh xuất, nhập khẩu xăng dầu và từ đó trở thành thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.

Theo quy định pháp luật về kinh doanh xăng dầu, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu phải trích Quỹ BOG theo thông báo điều hành giá xăng dầu của Bộ Công Thương. Quỹ BOG là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách thuộc ngân sách công, tài sản công nhưng được để tại các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.

Người đại diện của các công ty là thương nhân đầu mối được Nhà nước giao quản lý, sử dụng trên cơ sở các văn bản điều hành của Liên bộ Công thương - Tài chính theo quy định pháp luật.

Xuyên Việt Oil phải mở tài khoản Quỹ BOG tại ngân hàng thương mại và phải thực hiện trích tiền trên cơ sở số lượng doanh thu bán hàng để lập Quỹ BOG theo thông báo điều hành giá xăng dầu của Bộ Công thương.

Quỹ này có mục đích sử dụng duy nhất là bình ổn giá khi giá dầu trên thế giới có biến động, cần điều chỉnh giá trong nước nhằm ổn định thị trường. Pháp luật nghiêm cấm sử dụng tiền để bình ổn giá xăng dầu vào mục đích khác.

Cũng theo tài liệu tố tụng, bị can Mai Thị Hồng Hạnh là người đại diện, chủ sở hữu Xuyên Việt Oil, được Nhà nước giao thẩm quyền trong việc quản lý, sử dụng Quỹ BOG. Lợi dụng việc được giao thu hộ tiền Quỹ BOG, Hạnh đã vi phạm các quy định về trích lập, quản lý, sử dụng quỹ.

Cụ thể, bị can Hạnh không chỉ đạo nhân viên trích lập Quỹ Bình ổn giá theo quy định mà chỉ đạo bị can Nguyễn Thị Như Phương (Phó tổng giám đốc Xuyên Việt Oil) chuyển tiền vào tài khoản cá nhân sử dụng cho các mục đích cá nhân, dẫn đến số dư không đúng quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước.

Từ tháng 6-2016 đến tháng 6-2023, để đối phó với hoạt động thanh tra, kiểm tra, theo dõi, giám sát của Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Hạnh chỉ đạo các nhân viên kế toán lập 81 báo cáo tình hình trích lập, sử dụng Quỹ BOG theo định kỳ hàng tháng gửi các bộ.

Trong báo cáo, số dư đầu kỳ, cuối kỳ, số trích lập, sử dụng trong kỳ đúng với thực tế doanh thu bán hàng. Nhưng số dư này không đúng với số dư thực tế trong tài khoản Quỹ BOG.

Tháng 5-2023, Xuyên Việt Oil có báo cáo gửi Vụ Thị trường trong nước Bộ Công Thương báo cáo số dư quỹ là 219 tỷ đồng nhưng thực tế 3 tài khoản của quỹ chỉ có hơn 2 triệu đồng.

Bộ Công Thương đã yêu cầu công ty này chuyển nộp toàn bộ số tiền Quỹ BOG tại doanh nghiệp vào ngân sách Nhà nước. Nhưng do đã sử dụng tiền vào mục đích cá nhân nên bị can Hạnh đã không thể nộp trả.

Do đó, Viện kiểm sát nhân dân xác đinh bị can Mai Thị Hồng Hạnh và bị can Nguyễn Thị Như Phương đã gây thất thoát 219 tỷ đồng và cáo buộc phạm vào tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.