Bức tranh toàn cảnh của Hà Nội sau 15 năm mở rộng địa giới hành chính

• Hà Nội: 176 xã và 1 đơn vị cấp huyện thuộc diện phải sáp nhập
• Chủ tịch Hà Nội ra chỉ thị chấn chỉnh kỷ cương chấp hành pháp luật về tài chính - ngân sách

Hà Nội đang hình thành là một thành phố năng động, phát triển vượt bậc của cả nước và trong khu vực

Xứng đáng giữ vị trí đầu tàu Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ

Hà Nội thời điểm được hợp nhất (tháng 8/2008) có diện tích trên 3.300 km2 với dân số trên 6.230 nghìn người, gồm 29 quận, huyện, thị xã và 577 xã, phường, thị trấn. Đến nay, qua 15 năm phát triển (từ 2008 - 2023), dân số đến nay (ước tính đến tháng 6/2023) là trên 8.560 nghìn người (gấp 1,37 lần so với thời điểm mới hợp nhất), có 30 quận, huyện, thị xã (huyện Từ Liêm tách lập thành 2 quận Nam Từ Liêm và Bắc Từ Liêm) và 579 xã, phường, thị trấn (tăng 2 phường).

Dân số đông, nông thôn và đô thị có khoảng cách phát triển lớn, nhưng 15 năm qua, Hà Nội đã đưa ra nhiều quyết sách “đúng và trúng”, kịp thời, hiệu quả cho cả các mục tiêu trước mắt và lâu dài.

15 năm sau khi mở rộng địa giới hành chính, kinh tế Thủ đô giữ vị trí đầu tàu và là động lực phát triển Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với kinh tế của cả nước.

Hà Nội luôn duy trì tăng trưởng cao, bình quân giai đoạn 2011 - 2022, GRDP tăng gấp 1,12 lần so với mức tăng chung cả nước. Năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh được cải thiện, năng suất lao động năm 2022 đạt 291,3 triệu đồng/lao động (giá hiện hành), gấp 2,34 lần năm 2011 (124,5 triệu đồng/lao động) và gấp 1,6 lần bình quân cả nước (181,1 triệu đồng/lao động); tốc độ tăng trung bình giai đoạn 2012 - 2022 đạt 5,24%.

Nhìn lại những chỉ số phát triển lại càng thấy rõ điều đó: Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) giai đoạn 2008 - 2010 (theo quy mô chưa thay đổi) đạt 9,68%/năm. Giai đoạn 2011 - 2022 (theo quy mô GRDP điều chỉnh) GRDP tăng bình quân 6,67%/năm; trong đó, dịch vụ tăng 6,77%; công nghiệp - xây dựng tăng 8,19%; nông nghiệp tăng 2,87%.

Đặc biệt, du lịch được chú trọng phát triển, dần trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, được xếp hạng trong nhóm 10 thành phố có tăng trưởng du lịch nhanh nhất thế giới, đứng thứ 15 trong danh sách 25 điểm đến du lịch phổ biến nhất trên thế giới.

Năm 2022, tổng khách du lịch đến Hà Nội đạt 18,7 triệu lượt khách, trong đó khách quốc tế 1,5 triệu lượt (bằng 21,4% mục tiêu năm 2025). Ước tính 6 tháng đầu năm 2023 tổng khách du lịch đạt 12,33 triệu lượt (so với cùng kỳ năm 2022 tăng 42%); dự kiến cả năm 2023 thu hút 22 triệu lượt khách du lịch.

Bộ mặt nông thôn ở Hà Nội có nhiều thay đổi rõ rệt, đời sống nông dân không ngừng được chăm lo

Năm 2022, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu của Hà Nội đạt hơn 58 tỷ USD (gấp 1,93 lần so với năm 2008). Lạm phát được kiểm soát tốt; thực hiện quản lý, điều hành hiệu quả giá cả theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước; chỉ số giá tiêu dùng giảm từ mức 18% năm 2011 còn 3,4% năm 2022, góp phần quan trọng ổn định tình hình kinh tế vĩ mô cả nước.

Ngành công nghiệp được tích cực cơ cấu lại, tăng tỷ trọng các ngành chế biến, chế tạo và phát triển công nghệ cao. Giai đoạn 2011 - 2022, công nghiệp và xây dựng tăng bình quân 8,19%/năm (cao hơn bình quân chung 6,67%).

Một số lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao đã có bước phát triển khá. Hiện thành phố có 1.350 làng nghề và làng có nghề, thu hút hàng chục nghìn lao động, trong đó 313 làng được công nhận là làng nghề, làng nghề truyền thống.

Hà Nội còn là địa phương dẫn đầu cả nước về doanh thu công nghiệp ICT (đạt khoảng 320 nghìn tỷ đồng), với khoảng gần 8.500 doanh nghiệp công nghệ thông tin và có 02/05 khu công nghiệp công nghệ thông tin tập trung của cả nước.

Thu ngân sách nhà nước (NSNN) trên địa bàn từ 2008 đến nay đều hoàn thành và vượt dự toán thu được Trung ương giao. Giai đoạn 2008 - 2022, tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội trên địa bàn Thủ đô huy động gần 4,04 triệu tỷ đồng, tăng hàng năm 11,04%.

Thành phố triển khai nhiều giải pháp, đã thu hút mới trên 4,5 nghìn dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 33 tỷ USD; các doanh nghiệp FDI đã đóng góp trên 10% thu ngân sách, 11% số lao động trong các doanh nghiệp, 11% vốn đầu tư phát triển toàn xã hội...

Xây dựng nông thôn mới đạt kết quả bước đầu quan trọng, diện mạo nông thôn đổi mới một cách rõ rệt, đến nay, đã có 15/18 huyện, thị xã đạt chuẩn nông thôn mới; 111 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 20 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Diện mạo nông thôn đổi thay tích cực theo hướng ngày một văn minh, hiện đại, các giá trị bản sắc văn hóa truyền thống vẫn được lưu giữ và phát huy.

Lạm phát được kiểm soát tốt; thực hiện quản lý, điều hành hiệu quả giá cả theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước; chỉ số giá tiêu dùng giảm từ mức 18% năm 2011 còn 3,4% năm 2022, góp phần quan trọng ổn định tình hình kinh tế vĩ mô cả nước.

Những con số ấy lại mang đến góc nhìn về việc điều hành linh hoạt với các chính sách hợp lý của Hà Nội sau 15 năm mở rộng. Cán cân kinh tế được cân đối hợp lý, khoa học; cơ cấu nền kinh tế được dịch chuyển từng bước một cách chủ động; những tiềm năng của các ngành, lĩnh vực được mài dũa, phát huy đúng lúc, kịp thời…

Hà Nội xứng đáng giữ vị trí đầu tàu Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ

Môi trường an ninh, an toàn, thu hút đầu tư

Để tạo thêm động lực phát triển, thêm dư địa cho tương lai, Hà Nội xác định rõ công tác quy hoạch, đột phát về hạ tầng là khâu đặc biệt quan trọng.

Thành phố đang nhanh tiến độ thực hiện lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065... Thực hiện đột phá về phát triển đồng bộ, hiện đại kết cấu hạ tầng, nhất là hệ thống đường vành đai, trục hướng tâm, cầu đường bộ, gắn với nâng cao năng lực vận tải hành khách công cộng và hạ tầng xã hội, hoàn thành một số công trình giao thông trọng điểm, cấp bách trên địa bàn.

Hà Nội định hướng hoàn thành và triển khai thực hiện hiệu quả Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội (điều chỉnh) đến năm 2045 và tầm nhìn đến năm 2065 sau khi được phê duyệt.

Hà Nội cũng đã “thần tốc” giải phóng mặt bằng, khởi công và phấn đấu hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng đường Vành đai 4 và xây dựng đường Vành đai 5 trước năm 2027; Đầu tư, xây dựng phát triển đô thị, hoàn chỉnh mô hình cấu trúc phát triển Thủ đô; Phấn đấu đến năm 2025 có 3 đến 5 huyện phát triển thành quận; đến năm 2030 có thêm 1 đến 2 huyện phát triển thành quận.

Hà Nội cũng đã và đang đẩy nhanh tiến độ các dự án giao thông trên cao, đường sắt đô thị nổi và ngầm, các công trình ngầm gắn với khả năng kết nối đồng bộ giữa các loại hình vận tải hành khách công cộng. Những đường vành đai được kết nối toàn tuyến, hầm các nút giao trọng điểm được hoàn thành…

Hà Nội là điểm đến an ninh, an toàn...

Bên cạnh đó, thành phố cũng đang là điểm sáng trong việc phân cấp, ủy quyền mạnh mẽ; triển khai hiệu quả Đề án 06 của Chính phủ mang lại nhiều tiện ích, niềm tin cho người dân và doanh nghiệp…Tạo môi trường đầu tư thông thoáng, cởi mở. Nhờ đó, Hà Nội luôn là một trong những địa phương thu hút FDI dẫn đầu cả nước.

Hà Nội cũng đi đầu trong công tác phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm về trật tự xã hội, tội phạm kinh tế, ma túy, môi trường, công nghệ cao; triển khai các mô hình 141, 142, tổng kiểm tra, kiểm soát hành chính ban đêm để nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh, trấn áp tội phạm.

Tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án đạt trên 75%, trọng án trên 90%. Thực hiện tinh gọn bộ máy, xây dựng lực lượng Công an nhân dân ngày càng vững mạnh, hiệu lực, hiệu quả; chủ động thực hiện Đề án đưa công an chính quy về xã, phát huy hiệu quả tích cực.

Bảo đảm tuyệt đối an ninh, trật tự các khu công nghiệp tập trung nhiều lao động; quản lý chặt chẽ và bảo đảm an toàn cho người nước ngoài cư trú, làm việc và du khách quốc tế tại Hà Nội. Mức độ an ninh, an toàn của Thủ đô ngày càng nâng lên, được nhân dân Thủ đô, du khách và bạn bè quốc tế ghi nhận, đánh giá cao…

Mục tiêu là thành phố đáng sống của cả nước, khu vực và thế giới

Trong những năm tiếp theo, Hà Nội đặt ra loạt nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện. Trong đó, thành phố yêu cầu cần khơi dậy và phát huy cao độ truyền thống của Thủ đô ngàn năm văn hiến, anh hùng, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển, xây dựng Thủ đô trở thành thành phố “Xanh - Văn hiến - Thông minh - Hiện đại”, là thành phố đáng sống của cả nước, khu vực và thế giới, Thành phố kết nối toàn cầu, Thành phố sáng tạo.

Phát huy vị trí là một trong những đầu tàu kinh tế của cả nước; Huy động mọi nguồn lực, khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế về văn hóa, khoa học và công nghệ, nguồn nhân lực, đất đai, tài sản công cùng các tiềm năng, lợi thế khác để phát triển kinh tế nhanh, bền vững.

Tiếp tục cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, lấy khoa học và công nghệ cao làm trục xuyên suốt chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, ưu tiên sử dụng hiệu quả các nguồn lực trí tuệ - sáng tạo. Ưu tiên phát triển một số chuỗi sản xuất công nghiệp - công nghệ cao, dịch vụ tài chính - ngân hàng, logistics; phát triển công nghiệp văn hóa, du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, đặc biệt là du lịch văn hóa.

Đồng thời, phát triển sự nghiệp văn hoá - xã hội, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, y tế, đảm bảo an sinh, phúc lợi xã hội. Tập trung đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao; xây dựng chiến lược và có kế hoạch cụ thể để trọng dụng nhân tài.

Phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, góp phần phát triển Thủ đô hiện đại, văn minh. Thu hút nguồn lực phát triển khoa học và công nghệ Thủ đô.

Tiếp tục đẩy mạnh hội nhập quốc tế, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại. Phát huy tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô ngàn năm văn hiến, anh hùng, các danh hiệu "Thành phố vì hòa bình", "Thành phố sáng tạo", để bản sắc Hà Nội trở thành nguồn lực quý giá, tạo lợi thế cạnh tranh, thúc đẩy sự thịnh vượng, nâng cao uy tín, vị thế Thủ đô.

Phát huy tinh thần "Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước", phát huy thế mạnh của từng địa phương để cùng hợp tác phát triển, xây dựng Thủ đô ngày càng văn minh, hiện đại.