Bộ Tài chính mới đây đã có ý kiến gửi Bộ Giao thông vận tải (GTVT) liên quan đến dự thảo Báo cáo đề xuất chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe ô tô sử dụng điện, năng lượng xanh tại Việt Nam.
Trong đó, đáng chú ý, liên quan đến đề xuất đề trợ cấp cho người dân một khoản tiền hỗ trợ khi mua xe điện tại dự thảo Báo cáo (1000 USD/xe), Bộ Tài chính đề nghị Bộ GTVT bỏ kiến nghị này.
Lý do, theo Bộ Tài chính, hiện nay, các chính sách hỗ trợ từ nguồn ngân sách nhà nước ở nước ta ưu tiên dành cho các đối tượng là người nghèo, đối tượng thuộc vùng sâu, vùng xa và một số đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.
Trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn gặp nhiều khó khăn, nhà nước còn phải cân đối nguồn lực để thực hiện nhiều chương trình, dự án về an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo và phát triển cơ sở hạ tầng, việc thực hiện chính sách này sẽ tạo nên các áp lực tăng chi tiêu cho ngân sách.
Cạnh đó, dù chính sách trợ giá, hỗ trợ tài chính đã được áp dụng ở một số quốc gia, nhưng theo Bộ Tài chính, việc đặt vấn đề trợ giá, hỗ trợ tài chính như đề xuất của Bộ GTVT là không phù hợp với bối cảnh, điều kiện của nước ta và dễ gây phản ứng trái chiều từ dư luận vì hiện nay người sử dụng xe ô tô nói chung, xe ô tô điện nói riêng là những người có thu nhập cao trong xã hội, tập trung chủ yếu ở khu vực đô thị.
Mặt khác, pháp luật về ngân sách nhà nước cũng không có quy định làm căn cứ pháp lý cho việc thực hiện chính sách này.
 |
Một trạm sạc ô tô điện (Ảnh minh họa) |
Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng bác hàng loạt đề xuất ưu đãi thuế mà Bộ GTVT đưa ra.
Trong đó, các đề xuất ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với xe ô tô điện sản xuất lắp ráp trong nước; miễn thuế giá trị gia tăng (GTGT); miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) dự án trạm sạc điện được cho là không phù hợp các cam kết quốc tế và đặc điểm, bối cảnh của nước ta.
Cụ thể, Bộ Tài chính đề nghị Bộ GTVT bỏ kiến nghị “tiếp tục ưu đãi áp dụng mức thuế TTĐB cho xe ô tô điện loại chở người từ 9 chỗ trở xuống là 3% sau ngày 28/2/2027 đối với xe ô tô điện sản xuất lắp ráp trong nước", ra khỏi dự thảo Báo cáo.
Theo Bộ Tài chính, pháp luật về thuế TTĐB đã có các quy định ưu đãi về thuế suất đối với xe ô tô điện chạy pin ở mức cao. Cụ thể, từ 01/3/2022 đến 28/02/2027, thuế suất thuế TTĐB đối với xe điện chạy pin tùy theo số chỗ ngồi chỉ là 1%, 2%, 3%; từ 01/3/2027 trở đi là 4%, 7%, 11%. Trong khi mức đó mức thuế suất thuế TTĐB đối với xe sử dụng xăng, nhiên liệu hóa thạch là từ 15%-150%.
Quy định này được áp dụng thống nhất đối với cả xe nhập khẩu và xe sản xuất lắp ráp trong nước, đảm bảo tuân thủ các quy định của WTO.
Bộ Tài chính cho rằng đề xuất nêu trên của Bộ GTVT là không phù hợp với quy định của Luật thuế TTĐB hiện hành và vi phạm Quy tắc đối xử quốc gia tại khoản 1 và khoản 5 Điều III của GATT/WTO, đồng thời, vi phạm Hiệp định trợ cấp và các biện pháp đối kháng WTO/SCM.
Ngoài ra, tại đề nghị xây dựng Luật thuế TTĐB đã được Chính phủ thông qua tại Nghị quyết số 115/NQ-CP ngày 28/7/2023 về Phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 7 năm 2023, Chính phủ cũng không đề nghị giải pháp này.
Về kiến nghị “Miễn thuế VAT trong 5 năm đầu, giảm 50% cho 5 năm tiếp theo”, theo Bộ Tài chính là không phù hợp, do pháp luật về thuế GTGT quy định 03 mức thuế suất là 0%, 5% và 10%, không có quy định miễn, giảm thuế GTGT, đồng thời, thuế GTGT là thuế gián thu, thu theo hàng hóa, dịch vụ, không có quy định ưu đãi theo đối tượng sử dụng hàng hóa, dịch vụ cũng như tổ chức, đơn vị sản xuất.
Với kiến nghị miễn lệ phí trước bạ trong 5 năm đầu và giảm 50% trong 2 năm tiếp theo, Bộ Tài chính cho là không phù hợp. Lý do, tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP quy định về LPTB (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/3/2022), đã quy định ưu đãi LPTB ở mức cao trong 5 năm đối với xe ô tô điện chạy pin từ năm 2022 đến năm 2027 (miễn LPTB trong 3 năm đầu, giảm 50% LPTB trong 2 năm tiếp theo).
Nghị định số 10/2022/NĐ-CP giao Bộ Tài chính có trách nhiệm tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện và đề xuất sửa đổi mức thu LPTB đối với ô tô điện chạy pin trước 6 tháng khi kết thúc áp dụng, do đó, Bộ Tài chính đề nghị tiếp tục thực hiện theo quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP.
Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng kiến nghị Bộ GTVT bỏ hàng loạt đề xuất khác như: miễn thuế nhập khẩu linh kiện, thiết bị và miễn, giảm tiền thuế đất để phát triển hạ tầng trạm sạc…
