Xem xét cơ chế đặc thù cho Hải Phòng và 3 tỉnh cần làm rõ tiêu chí, tránh "xin, cho"

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Phát biểu thảo luận về Dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Hải Phòng và 3 tỉnh còn lại, Đại biểu Cầm Hà Chung (đoàn Phú Thọ) bày tỏ, “trước khi quyết định cần làm rõ, có đặc quyền, đặc lợi ở đây không? Có phân biệt con đẻ, con nuôi? Có không công bằng không”.

Địa phương được “đặc thù” có gì hơn, đóng góp ngân sách ra sao?

Theo Đại biểu Cầm Hà Chung, thực tế hiện nay, nhiều địa phương mong muốn có cơ chế đặc thù, để tháo gỡ điểm nghẽn, thu hút đầu tư, phát huy lợi thế để phát triển kinh tế xã hội.

Song, việc giải quyết mong muốn của các địa phương nếu không ổn thoả, không có tiêu chí cụ thể sẽ tạo áp lực lên Đoàn Đại biểu Quốc hội, lãnh đạo của các địa phương chưa được hoặc không được hưởng cơ chế đặc thù, khi mà cử tri và nhân dân nhận thức chưa đầy đủ, cho rằng lãnh đạo địa phương có yếu kém không, tại sao không xin được cơ chế cho địa phương…

“Điều này cũng dễ gây hiểu lầm, vì sao địa phương kia nhiều cơ chế đặc thù, địa phương này được thí điểm, vì sao có địa phương có chính sách riêng, trong khi nhu cầu cuộc sống của người dân và cán bộ là như nhau? Có đặc quyền, đặc lợi ở đây không? Có phân biệt con đẻ, con nuôi? Có không công bằng không” – Đại biểu Chung băn khoăn.

Quang cảnh phiên thảo luận

Quang cảnh phiên thảo luận

Do đó, theo Đại biểu này, Chính phủ, các cơ quan liên quan, các địa phương liên quan cần nghiên cứu, giải trình hoặc triển khai minh bạch, tạo thống nhất và minh bạch trong nhân dân. Cần xác định rõ tiêu chí, tránh cơ chế xin cho. Trên cơ sở đó, cần có tổng kết về khung pháp lý, đồng thời chú trọng phân cấp, phân quyền, hạn chế phân bổ thêm nguồn lực của trung ương.

“Cần làm rõ, những địa phương được đặc thù có hơn, có khác không? Việc đóng góp cho đất nước thế nào” - Đại biểu Chung đặt câu hỏi.

Tham gia phát biểu, Phạm Trọng Nhân (Đoàn Bình Dương) và đại biểu Bùi Xuân Thống (Đoàn Đồng Nai) đưa ra quan điểm, điều quan trọng là phải đặt cơ chế chính sách trong tổng thể nền kinh tế mà không phải từng tỉnh riêng lẻ.

Trong 16 địa phương có kết dư điều tiết ngân sách về trung ương thì chỉ có Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng được trao cơ chế chính sách đặc thù. Trong khi nguồn lực quốc gia còn thiếu và yếu, câu chuyện đi tìm động lực tăng trưởng mang ý nghĩa sống còn trong thời gian qua, nhất là khi đất nước trải qua đợt dịch nặng nề.

“Tại sao không trao cơ chế chính sách đặc thù cho các địa phương đã phát triển để dễ dàng có thêm dư địa tăng trưởng?”, đại biểu nêu câu hỏi.

Tấm chăn ngân sách kéo bên này thì co bên kia

Thảo luận về chính sách dư nợ vay, đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ (Đoàn Hà Tĩnh) cho biết, theo quy định của Luật Ngân sách, mức dư nợ vay của địa phương không được vượt quá 20%, tuy nhiên thực tế chưa sử dụng hết định mức hiện tại như tỉnh Thanh Hóa, năm 2021 mức dư nợ vay tối đa là 2.636 tỷ đồng nhưng mức dư nợ vay đến cuối năm nay chỉ đạt 27% mức trên; đồng thời tại các địa phương đang thực hiện cơ chế chính sách đặc thù thì trần dư nợ vay đều thấp hơn tỷ lệ Quốc hội cho phép.

Do đó đại biểu Thơ đề nghị cần làm rõ cơ sở xây dựng hạn mức dư nợ vay, phương án sử dụng vốn vay, dự kiến hiệu quả kinh tế và nguồn trả nợ vay.

Còn theo Đại biểu Nguyễn Tạo (Đoàn Lâm Đồng), nếu phân loại theo tiêu chí điều tiết ngân sách, trước quý I/2021 có 16 tỉnh, thành phố có điều tiết ngân sách về Trung ương, trong đó có Hà Nội, 4 thành phố trực thuộc trung ương… Thời gian qua, các địa phương này có kiến nghị giãn tỷ lệ điều tiết ngân sách về trung ương để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Đại biểu Tạo cho rằng, cần quan tâm đến nhóm địa phương có quyết tâm chính trị cao, đã có nghị quyết phấn đấu đến năm 2025 tự cân đối về ngân sách, đến năm 2030 có thể điều tiết ngân sách cho trung ương. Đây là những địa phương rất cần có những chính sách đặc thù giúp rút ngắn thời gian tự cân đối ngân sách hoặc điều tiết ngân sách về trung ương.

“Ngân sách Nhà nước dự báo sẽ khó khăn trong thời gian tới do ảnh hưởng của dịch bệnh. Do đó việc điều tiết ngân sách theo quy dịnh của Luật Ngân sách là hết sức vất vả. Tấm chăn ngân sách nhà nước kéo bên này khi co lại phía bên kia, co lại bên kia thì bị kéo lại phía bên này” – Đại biểu Tạo chia sẻ.