Xây dựng điểm dừng đỗ xe khách dọc đường: Thiếu tính khả thi

ANTĐ - Dự thảo Thông tư mới thay thế Thông tư 14 năm 2010 của Bộ GTVT quy định, sẽ thành lập các điểm đón, trả khách trên các tuyến đường đang gây ra nhiều tranh cãi và lo ngại. 

Nhiều tiêu cực dễ phát sinh từ việc thành lập các điểm dừng đỗ xe khách

Dễ nảy sinh cạnh tranh tiêu cực

Theo đó, dự thảo Thông tư 14 sửa đổi bổ sung điểm mới, xác lập các điểm dừng đỗ đón, trả khách trên các tuyến đường, ngoài các bến xe. Quy hoạch các điểm dừng đỗ đón trả khách trên các tuyến đường sẽ do UBND cấp tỉnh thực hiện. Các tỉnh, thành sẽ phân công cơ quan chức năng đầu tư xây dựng, quản lý, khai thác, giữ vệ sinh và đảm bảo ATGT cho hành khách và phương tiện. Tuy nhiên, cũng chính điểm mới của Thông tư này đang vấp phải sự lo ngại và phản đối của nhiều ngành liên quan. Ông Nguyễn Anh Dũng, Chủ tịch Hiệp hội bến xe khách Việt Nam cho rằng: “Thành lập điểm dừng đỗ đón khách dọc đường mà không quản lý được thì nguy cơ tạo “điểm đen”, nảy sinh ra xã hội đen rất lớn. Bằng chứng là trên tuyến Hà Nội - Hải Phòng, hiện đang có tình trạng các xe tranh giành khách bằng các thủ đoạn không lành mạnh”. Theo ông Dũng, trong vận tải hành khách có 2 vấn đề lớn là quyền lợi của doanh nghiệp và ATGT, bởi vậy, việc bố trí  trạm dừng đỗ dọc đường là đúng nhưng phải bố trí và  quản lý như thế nào mới  quan trọng.

Dự thảo Thông tư 14 sửa đổi quy định, xe khách được dừng đỗ tại mỗi điểm không quá 5 phút và mỗi điểm cách nhau tối thiểu 5 km trong khu vực đô thị và 10 km ngoài đô thị. Tuy nhiên, ông Dũng cho hay, không thể cắm biển dừng đỗ cho xe đón trả khách trong khu vực nội thành các thành phố lớn. Bởi trong nội đô đã có tổ chức xe buýt, đường sá chật hẹp, giao thông đông đúc, nếu cho xe khách dừng đỗ đón trả khách trong nội đô thì  giao thông sẽ rối loạn dễ phát sinh xe dù, bến cóc làm mất trật tự ATGT. Còn với khu vực ngoại thành, việc cắm biển cũng cần phải khảo sát, xem xét kỹ để tránh hệ quả về trật tự xã hội cũng như nguy cơ tạo mâu thuẫn trong hoạt  động vận tải hành khách nói chung. “Việc cắm biển sẽ làm nảy sinh nạn xe dù, bến cóc nhiều hơn. Thậm chí, tại đây, nếu không quản lý chặt chẽ dễ nảy sinh tình trạng bảo kê”, ông Dũng nhận định. Chứng minh cho nhận định, ông Dũng lấy ví dụ, thực tế trên tuyến Hà Nội - Hải Phòng, các nhà xe tranh cướp khách rất phức tạp. Nếu cắm biển dừng đỗ dọc quốc lộ liệu rằng, hoạt động vận tải hành khách có tốt hơn hay lại gia tăng nguy cơ không lành mạnh trong cạnh tranh? 

Quy định “đá” nhau

Đồng tình với quan điểm trên, ông Lê Xuân Ngân - Giám đốc bến xe Thanh Hóa cũng cho rằng, nếu lập điểm dừng đỗ mà không quản lý được sẽ là điều kiện để sinh ra các đối tượng “đen” thâu tóm các điểm này. “Sinh ra bến xe để hành khách vào bến, bởi vậy mới có quy định hành khách phải vào bến mua vé để đảm bảo quyền lợi đi xe, lập trật tự giao thông và hướng tới mục tiêu văn minh. Nhưng, nếu lập các điểm dừng/đỗ dọc đường thì hành khách sẽ không vào bến xe nữa. Như vậy, các quy định trong cùng một lĩnh vực, một Bộ ban hành sẽ đá nhau”.  

Bên cạnh đó, dự thảo Thông tư cũng đưa ra quy định, với những tuyến đường bộ mới mở hoặc nâng cấp, chủ đầu tư phải có trách nhiệm đưa các điểm đón trả khách vào thành một hạng mục đầu tư. Còn các tuyến đường đang khai thác thì cơ quan quản lý đường có trách nhiệm lập dự án xây dựng. Tuy nhiên, quy định này vẫn tồn tại những bất cập và thiếu tính khả thi.

Ông Lê Huy Phong - Giám đốc bến xe Ninh Bình nhìn nhận, việc cắm biển dừng đỗ dọc quốc lộ để đón khách là không hợp lí và nguy cơ phá sản cao. “Từ năm 2008, chúng tôi đã mở trạm nghỉ để xe khách qua địa phương có thể dừng đỗ, cho hành khách nghỉ ngơi trên hành trình. Chúng tôi không thu bất kỳ khoản phí nào đối với các xe khách vào trạm nghỉ. Trong trạm nghỉ luôn có điều hòa, nước sạch, bàn ghế phục vụ miễn phí. Nhưng 5 năm nay, trên tuyến QL1A đoạn địa phận tỉnh Ninh Bình, hàng ngày có không dưới 10.000 lượt xe chạy qua vậy mà không có xe khách nào ghé vào dừng đỗ ở trạm nghỉ của chúng tôi”. Trong khi đó, theo ông Lê Huy Phong, người đi đường rất thích vào các trạm nghỉ, xe tải, xe con cũng tương tự. Song, tại sao xe khách lại không dừng đỗ trong trạm nghỉ? Điều này chỉ có các doanh nghiệp vận tải, các nhà xe mới có thể trả lời được.