Vụ tấn công ga xe lửa Kramatorsk: Tochka-U núp bóng Iskander?

Vụ tấn công bằng tên lửa vào một nhà ga xe lửa ở miền đông Ukraine đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế, bởi hậu quả của vụ tấn công đã khiến khiến ít nhất 52 người di tản Ukraine, trong đó có 5 trẻ em thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương. Đây là một trong những vụ tấn công gây thương vong lớn nhất cho dân thường trong cuộc xung đột kéo dài hơn 6 tuần qua ở Ukraine.

Giới chức Kiev và phương Tây cáo buộc, cuộc tấn công ở vào nhà ga xe lửa Kramatorsk là một hành động có chủ ý nhằm vào dân thường, các lực lượng Nga đã sử dụng tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander giết dân thường, bởi vì lúc xảy ra vụ tấn công có tới hơn 4.000 người đang chờ sơ tán ở ga xe lửa kể trên.

Ban đầu, các quan chức Ukraine tuyên bố các mảnh vỡ của tên lửa rơi ở khu vực nhà ga là loại tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander của Nga và chỉ Nga mới có những loại đó, nhưng một loạt hình ảnh đăng tải trên mạng xã hội cho thấy rõ phần đuôi của tên lửa là loại Tochka U mà Ukraine hiện đang sử dụng.

Sau đó, Mỹ thông báo rằng, Nga đã sử dụng tên lửa đạn đạo tầm ngắn SS-21 Scarab (tức tên lửa OTR-21 Tochka do Liên Xô sản xuất) trong vụ tấn công ga xe lửa ngày 8/4. Còn hãng tin Anh Reuters đăng tải các đoạn video đăng tải trên mạng xã hội dường như cho thấy lực lượng Nga “tại hoặc gần Ukraine” đang vận chuyển các bệ phóng tên lửa dường như là Tochka-U.

Mặc dù Mỹ tuyên bố “chưa rõ động cơ” Nga sử dụng Tochka-U để tấn công nhà ga xe lửa Kramatorsk nhưng dường như phương Tây đang định hướng dư luận là Moscow đã dùng tên lửa cũ từ thời Liên Xô (có thể lấy từ Belarus) để dựng lên kịch bản chính Kiev đã tấn công thường dân nước mình.

Ngược lại, Moscow đã bác bỏ các cáo buộc từ Ukraine và phương Tây, phủ nhận việc các lực lượng vũ trang Nga gây ra vụ thảm sát này. Bộ Quốc phòng Nga khẳng định, các cáo buộc là "hoàn toàn không đúng sự thật", Nga không bao giờ tấn công vào các địa điểm có dân thường mà chỉ tấn công vào các mục tiêu quân sự.

Điện Kremlin đã tung ra các bằng chứng cho thấy đây là một kịch bản được dàn dựng nhằm “mục đích kép” là vừa ngăn chặn người dân Ukraine sơ tán khỏi khu vực chiến sự, để biến họ thành “lá chắn sống” chống lại sự tấn công của quân đội Nga, đồng thời dàn dựng kịch bản Moscow tấn công thường dân Ukraine.

Nga tuyên bố, các tài khoản thân Ukraine trên mạng xã hội khẳng định Nga có tên lửa Tochka-U nhưng hình ảnh làm bằng chứng được chụp ở Belarus, nước sở hữu một số hệ thống Tochka-U trong kho vũ khí của mình. Đài RT cho biết, những bức ảnh này có khả năng được chụp vào thời điểm quân đội Belarus bắn thử tên lửa này trong cuộc tập trận chung với Nga hồi giữa tháng 2 năm nay.

Hôm 9/4, Ủy ban Điều tra Nga vừa khởi tố vụ án hình sự chống lại chỉ huy lữ đoàn tên lửa độc lập của Ukraine (đóng tại Ternopil) và một số quân nhân khác vì đã sử dụng hệ thống tên lửa Tochka-U với đầu đạn chùm bắn vào ga đường sắt Kramatorsk khiến hơn 50 thường dân Ukraine thiệt mạng. Hành động này đã vi phạm vào Điều “Đối xử dã man với dân thường trong xung đột vũ trang” trong Bộ luật Hình sự Liên bang Nga.

Bộ Quốc phòng Nga chỉ rõ, tên lửa được bắn từ Dobropole, thị trấn ở Ternopil, nằm cách thành phố Kramatorsk khoảng 45 km về phía Tây Nam. Bộ Quốc phòng Nga khẳng định đó là tên lửa đạn đạo Tochka-U và “chỉ có duy nhất Ukraine sử dụng loại tên lửa từ thời Liên Xô này”, còn Nga đã loại biên từ lâu sau khi phát triển thành công tên lửa Iskander.

Những tuyên bố của Nga đã được những nhân chứng khách quan chứng thực là đúng, ví dụ như một video của Đoàn phim truyền hình Ý TG7 đã quay được đúng cảnh tên lửa tấn công nhà ga xe lửa ở Kramatorsk, tiết lộ số sê-ri rõ ràng, vô tình chứng minh nó là một phần của loạt tên lửa Tochka-U có xuất xứ của Ukraine.

Các tài khoản mạng xã hội đã ngay lập tức tung bằng chứng chứng minh các tên lửa bắn vào Kramatorsk là của Ukraine, họ đã lấy dẫn chứng hàng loạt tên lửa Tochka-U mà Ukraine đã bắn vào Donbass trong mấy năm qua, tất cả chúng đều có số sê-ri cho thấy cùng một loạt sản xuất.

Chữ Sh trong hình ảnh là một phần trong bảng chữ cái Cyrilic, quả tên lửa vừa bắn vào Kramatorsk có số hiệu Sh91579, một quả khác bắn vào Alchaevsk (Luhansk) năm 2015 mang số hiệu Sh91565, một tên lửa bắn vào Harcisk (Donetsk) năm 2014 có số hiệu Sh915622, quả tên lửa bắn vào Berdyansk (Donetsk) tháng 3 năm 2022 có số hiệu Sh915811.

Ngoài ra, còn có 03 quả tên lửa bắn vào Lohvynove (vùng Donetsk) năm 2015 đều cùng số sê-ri Sh-915 là Sh-91568, Sh-91552, Sh-91527, chứng minh quả tên lửa bắn vào Kramatorsk hôm 08/4 chính xác là tên lửa Tochka-U của Ukraine chứ không phải Iskander của Nga. Điều này đã minh oan cho Moscow và chỉ ra rằng, chính Ukraine đã vô tình bắn nhầm vào thường dân của mình hoặc cố tình ngăn chặn họ sơ tán khỏi các thành phố ở miền đông đất nước.