- Hàng không và cuộc đua giảm giá hậu Covid-19
- Vietnam Airlines lỗ hơn 10.700 tỷ đồng
- Mở lại đường bay quốc tế, đã đến lúc hay chưa?
Hàng không đồng loạt báo lỗ lớn do đại dịch
Tại hội thảo quốc gia “Vượt qua khủng hoảng phát triển bền vững ngành hàng không Việt Nam” do Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam và Viện Kinh tế xã hội và Công nghệ vào ngày 26/11, ông Phạm Văn Hảo, Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam thông tin, thời gian qua, nước ta là 1 trong 10 thị trường hàng không trên thế giới có tốc độ phát triển trung bình trên 10%/năm về hành khách và hàng hóa.
Song, do dại dịch Covid-19 thị trường hàng không bị ảnh hưởng nghiêm trọng, hoạt động bay quốc tế chỉ là vận chuyển hàng hóa hoặc đưa công dân về nước.
Lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam cho rằng, ngành hàng không Việt Nam được dự báo sẽ sụt giảm đến đáy và phát triển nhanh trở lại. Sở dĩ như vậy vì thị trường hàng không Việt Nam vẫn được đánh giá là năng động, còn dư địa phát triển mạnh.
“Cục Hàng không đang phối hợp với các hãng nghiên cứu trình Chính phủ mở lại chuyến bay quốc tế đến nước ta với mục tiêu kiểm soát dịch bệnh, không mở cửa ồ ạt hay vì kinh tế mà bỏ qua dịch bệnh. Dự kiến, thị trường hàng không mất tới 3 năm mới phục hồi đạt như năm 2019”, ông Hảo cho hay.
Thông tin tại buổi hội thảo, bà Hồ Ngọc Yến Phương, Phó Tổng giám đốc Vietjet thông tin, do ảnh hưởng bởi Covid-19, đến nay, hãng hàng không này đã bị lỗ 2.400 tỷ đồng dù đã bán, chuyển nhượng tài sản tích lũy trong nhiều năm qua.
Bởi vậy, bà Yến Phương kiến nghị cho các hãng bay vay 3-5 năm bằng nguồn tái cấp vốn Nhà nước từ ngân hàng Nhà nước tới ngân hàng thương mại cho doanh nghiệp hàng không vay. Khi phục hồi, các hãng sẽ trả lãi vay ưu đãi và vốn vay để vượt qua giai đoạn khủng hoảng. Sau 3 năm, Vietjet có thể trả khoản nợ này.
 |
Hàng không Việt gặp khó khăn lớn do đại dịch Covid-19 |
Theo bà Phương, chính phủ các nước đều hỗ trợ tất cả các hãng hàng không. Cho nên khi mở cửa hàng không quốc tế trở lại thì các hãng nước ngoài có tiềm lực cạnh tranh tốt. Nếu các hãng hàng không Việt Nam không được hỗ trợ sẽ gặp khó khăn trong cạnh tranh.
Tương tự, ông Nguyễn Khắc Hải - Phó Tổng giám đốc Bamboo Airways cho biết, dù thực hiện nhiều giải pháp tăng vốn góp từ cổ đông, tăng đội bay, đường bay nhưng dịch Covid-19 khiến doanh thu Bamboo Airways doanh thu sụt giảm.
Ông Hải ước tính Bamboo Airways lỗ bằng 1/3, 1/4 Vietnam Airlines (Vietnam Airlines dự kiến lỗ hợp nhất khoảng 15.000 tỉ đồng trong năm 2020).
"Bamboo Airlways đã kiến nghị hỗ trợ lên nhiều cấp. Chúng tôi đồng ý với kiến nghị như Vietjet, đề xuất Chính phủ hỗ trợ chung cho các hãng chứ không riêng Bamboo Airways bằng hình thức cho vay tái cấp vốn cho các hãng hàng không. Các hãng đi vay trực tiếp từ ngân hàng thương mại với lãi suất 2-3%, thời hạn vay 2-3 năm và đảm bảo bằng tài sản" - ông Hải kiến nghị.
Còn với Vietnam Airlines, ông Nguyễn Tiến Hoàng, Phó ban Kế hoạch phát triển thông tin, dự báo thiệt hại hàng không Việt Nam là 4 tỷ USD trong năm nay. Riêng, Vietnam Airlines doanh thu giảm, số lỗ năm nay dự kiến khoảng14.000-15.000 tỷ đồng.
Theo ông Hoàng, thị trường nội địa tuy có phục hồi nhưng sức mua yếu, giá vé lại giảm mạnh. Thị trường quốc tế đóng băng tập trung chủ yếu là các chuyến bay đưa công dân hồi hương.
Trong khi đó, các hãng bay liên tục đổ tải vào thị trường nội địa khiến dư thừa nguồn cung và cạnh tranh trực diện giảm giá vé nhằm thu hút khách và cạnh tranh giữa các hãng, với các ngành khác. Hiệu quả khai thác, tiềm lực tài chính giảm nghiêm trọng, khó cạnh tranh với các hãng hàng không nước ngoài.
Chính phủ hỗ trợ cho vay tiền để trả lương
Trên cơ sở này, đại diện các hãng bay kiến nghị giảm 50% phí cất hạ cánh, giá dịch vụ bay; giảm thuế môi trường; mở lại các chuyến bay thương mại quốc tế ở một số nước đã kiểm dịch tốt; không cấp phép bay cho các hãng hàng không cho tới năm 2024 (chỉ cấp phép hãng bay khi tự chủ nguồn lực, có kế hoạch bay và tiềm lực tài chính rõ ràng); Chính phủ có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cho vay lãi suất 0% để trả lương cán bộ, công nhân viên...
Chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên, thành tiên Tổ tư vấn của Thủ tướng Chính phủ bày tỏ quan điểm: “Các hãng bay trước khi “tị nạn” được hơn phần hỗ trợ thì phải bàn với nhau, mình có thay đổi cục diện được hay không?
Những doanh nghiệp lớn và nhiều thị trường chắc gì sống được lâu do nợ nần nhiều vì dịch. Vậy, hãng bay Việt sẽ đứng lên như thế nào, sống ra sao trong trật tự hàng không mới”.
Theo chuyên gia Trần Đình Thiên, về đề xuất Chính phủ hỗ trợ hàng không, các hãng hàng không cần chứng minh với ngân hàng ngành hàng không là mũi nhọn về kinh tế, hứng chịu thiệt hại nhiều nhất nhưng lúc đứng dậy cũng nhanh nhất.
Dù vậy, chuyên gia này cũng cho rằng, các hãng hàng không Việt cần được cứu và Nhà nước phải có trách nhiệm như hỗ trợ cấp vốn, lãi suất, tránh việc hãng hàng không “tị nạnh” mà 3 hãng (Vietnam Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways) cần chung sức, đồng lòng để vượt qua dịch.
