Việt Nam tự hành hóa trọng pháo 130mm M46 với sức mạnh vượt trội

Kênh truyền hình Quốc phòng Việt Nam vừa phát sóng phóng sự trong đó cho thấy một loại pháo tự hành do Việt Nam chế tạo bằng cách đưa khẩu M46 cỡ 130mm lên khung gầm xe tải việt dã KrAZ 255B với tên gọi PTH130-K255B.

Đây là sự tiếp nối thành công của những chương trình tự hành hóa pháo mặt đất đã được thực hiện trong quá khứ, tiêu biểu là đưa lựu pháo M101 do Mỹ chế tạo lên xe tải bánh lốp Ural-375D hay xe vận tải bánh xích M548.

So với việc tự hành hóa pháo M101 thì công việc đối với khẩu M46 chắc chắn phức tạp hơn do đây là loại pháo nòng dài có kích thước và trọng lượng lớn, vì vậy cần có một khung gầm tương xứng như xe tải hạng nặng KrAZ-255B.

Kết quả thử nghiệm ban đầu đối với PTH130-K255B cho kết quả tương đối khả quan, mở ra triển vọng để Việt Nam nâng cấp toàn bộ số pháo mặt đất M46 hiện có trong biên chế để đáp ứng tốt hơn yêu cầu chiến tranh hiện đại.

Lựu pháo xe kéo M46 do Liên Xô sản xuất trong giai đoạn 1954 - 1971 với số lượng khoảng 6.500 khẩu, nó đã được xuất khẩu sang Việt Nam cũng như nhiều quốc gia đồng minh. Cho tới đầu thập niên 1970, đây vẫn là một trong những loại pháo mặt đất có tầm bắn xa nhất thế giới.

Pháo M46 sở hữu nòng dài gấp 58 lần đường kính (L58); trọng lượng 7,7 tấn; chiều dài 11,73 m; góc nâng hạ từ -2,5 độ đến 45 độ; góc xoay ngang 50 độ; nó bắn những viên đạn nặng 33,4 kg với sơ tốc 930 m/s đi xa 27,5 km (lên tới 38 km khi sử dụng đạn tăng tầm); tốc độ bắn 5 - 8 phát/phút.

M46 130 mm từng được công nhận là pháo mặt đất tốt nhất trên chiến trường Việt Nam. Tuy nhiên đến cuối thập niên 1970, M46 dần trở nên lạc hậu và thất thế trước các loại pháo nòng dài cỡ 152 mm và 155 mm, do vậy việc tự hành hóa là rất cần thiết.

Phương tiện được lựa chọn để tích hợp pháo M46 là khung gầm xe tải hạng nặng KrAZ 255B, nhờ động cơ diesel tăng áp YaMZ-238 công suất 240 mã lực cùng hộp số sàn 5 cấp mà hệ thống pháo tự hành có trọng lượng gần 20 tấn này di chuyển được với vận tốc 70 km/h.

Khung gầm trên khi tích hợp pháo vẫn đạt tầm hoạt động 450 km; leo dốc 60%; đi trên mặt phẳng nghiêng 30%; vượt vật cản cao 0,6 m; vượt hào rộng 0,6 m và lội nước sâu 1 m.

Điều đáng chú ý tiếp theo chính là PTH130-K255B của Việt Nam có rất nhiều nét tương đồng với pháo tự hành Jupiter V do Cuba chế tạo, khi nó những nét tương tự cả về cấu hình vũ khí lẫn khung gầm xe tải sử dụng.

Tổ hợp pháo tự hành Jupiter V được Cuba chính thức giới thiệu vào năm 2006, nó là sự kết hợp giữa lựu pháo xe kéo M46 cỡ 130 mm với khung gầm xe tải việt dã KrAZ 255B 6x6 nhằm mang lại năng lực chiến đấu vượt trội.

Đây là giải pháp rẻ tiền nhưng lại tỏ ra đặc biệt phù hợp với những quốc gia có ngân sách quốc phòng eo hẹp, giúp biến thứ vũ khí đã cao tuổi thành phương tiện chiến đấu đáp ứng đòi hỏi của chiến trường hiện đại.

Jupiter V là thành viên mới nhất và có cỡ nòng lớn nhất trong gia đình pháo tự hành Jupiter, Cuba đã thực hiện một số dự án hoán cải vũ khí tương tự, ngoài pháo mặt đất họ còn đưa cả tên lửa phòng không lên xe tăng chiến đấu chủ lực nhằm nâng cao độ cơ động.

Trong quá khứ, Việt Nam đã bày tỏ sự quan tâm lớn đến những phương án nâng cấp, hoán cải và tự hành hóa pháo mặt đất do Cuba tiến hành.

Tại chiến trường Syria, một phiên bản tự hành hóa đối với pháo 130 mm M46 do Damascus thực hiện cũng đã thu về kết quả rất tích cực, có thể được Việt Nam đối chiếu thêm trong chương trình vũ khí của mình.