Chất lượng xe cao do người tiêu dùng lựa chọn
Cụ thể, về kiểm soát chất lượng xe nhập khẩu, theo VCCI, Việt Nam đã có đủ quy chuẩn, tiêu chuẩn về chất lượng ô tô sản xuất trong nước và nhập khẩu vào. Việc kiểm soát này không có sự khác biệt giữa xe ô tô nhập khẩu của thương nhân có ủy quyền hay thương nhân không có ủy quyền. Do đó, không có cơ sở để khẳng định Thông tư 20 giúp làm tăng chất lượng xe ô tô nhập khẩu vào Việt Nam.
VCCI cho rằng, Nhà nước chỉ nên quản lý về chất lượng xe tối thiểu còn chất lượng cao thì để người tiêu dùng lựa chọn. “Cách tốt nhất để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng là trao cho họ quyền được lựa chọn. Luật không nên buộc người dân phải vào siêu thị mua sắm vì chất lượng thực phẩm trong siêu thị cao hơn. Người ta có thể mua ở hàng xén, cửa hàng tiện lợi gần nhà”, văn bản của VCCI nêu.
Về kiểm soát nguồn cung trên thị trường, Thông tư 20 không có tác dụng trong việc kiểm soát nguồn cung ô tô trong nước. Trong khi đó, quy định của văn bản này lại khiến cho các doanh nghiệp sản xuất ô tô trong nước và doanh nghiệp nhập khẩu ô tô có ủy quyền được hưởng khoản chênh lệch tăng giá đáng kể.
Dẫn số liệu từ Tổng cục Hải quan, VCCI cho hay, sau khi Thông tư 20 đi vào thực thi, số lượng xe ô tô nhập khẩu có giảm trong năm 2011 và năm 2012, nhưng các năm từ 2013-2015 thì tăng rất mạnh. Năm 2011 nhập 55 nghìn xe thì đến năm 2015 là 125 nghìn xe. “Như vậy, có thể khẳng định, Thông tư 20 đã có tác dụng nhất định trong việc làm giảm nguồn cung ô tô trong một khoảng thời gian. Nhưng hiện nay, vai trò của Thông tư này không lớn trong việc kiểm soát chất lượng hay thị trường ô tô”- VCCI nhấn mạnh. Chưa kể, Thông tư 20 còn có điểm không phù hợp với pháp luật cạnh tranh và sở hữu trí tuệ.
Ngược lại, nếu bãi bỏ Thông tư 20, thị trường ô tô có sự tham gia của nhiều nhà nhập khẩu sẽ trở nên cạnh tranh hơn, người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi từ giá cả tới chất lượng dịch vụ. Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng được hỗ trợ phát triển để trở thành doanh nghiệp lớn. Lập luận của VCCI cũng cho thấy việc tồn tại hay không tồn tại Thông tư 20 không có tác động lớn đến việc nhập khẩu xe ô tô từ các nước ASEAN sau năm 2018.
“Quy định tại Thông tư 20 rõ ràng có tính chất là một điều kiện kinh doanh vì đã trao quyền cho một số doanh nghiệp nhất định đủ điều kiện thì được kinh doanh, còn các doanh nghiệp khác thì không được”- VCCI khẳng định.
Được biết, Bộ Công Thương đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vấn đề này. Hiện Bộ Công Thương đang tổng hợp, báo cáo thêm với Thủ tướng và đề xuất phương hướng điều hành trong thời gian tới.
