Vaccine tạo ra sự khác biệt trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Người dân trên thế giới chưa kịp vui mừng sau nhiều tháng xuất hiện những tín hiệu đáng khích lệ về dịch bệnh thì sự gia tăng mạnh mẽ của số ca nhiễm Covid-19 trên toàn cầu từ tháng 7-2021 đã làm lu mờ đi nhiều hy vọng.
Tiêm vaccine Covid-19 cho đủ số người có thể chấm dứt đại dịch nhanh hơn và với tỷ lệ tử vong thấp hơn so với các bệnh nhiễm trùng tự nhiên

Tiêm vaccine Covid-19 cho đủ số người có thể chấm dứt đại dịch nhanh hơn và với tỷ lệ tử vong thấp hơn so với các bệnh nhiễm trùng tự nhiên

Tìm cách làm chậm sự lây lan của dịch bệnh

Nhà nghiên cứu Rachael Piltch-Loeb thuộc Chương trình Nghiên cứu, Đánh giá và Thực hành Chuẩn bị Khẩn cấp của trường Y tế Cộng đồng Harvard T.H Chan (Mỹ) cho biết: “Ngay cả trong giới khoa học, bạn cũng sẽ nhận được những câu trả lời khác nhau. Thực sự không có một định nghĩa nào về sự kết thúc của đại dịch”.

Việc tuyên bố “sự kết thúc của đại dịch” có thể là một mục tiêu xa vời, bởi virus SARS-COV-2 sẽ không biến mất cho đến khi con người kiểm soát hoặc hạn chế được nó trên phạm vi toàn cầu. Việc một số quốc gia dỡ bỏ hoặc nới lỏng những biện pháp hạn chế khiến nhiều người không nhận thức được thực tế dịch bệnh vẫn còn vô cùng ảm đảm trên toàn thế giới.

Trên thực tế, chỉ mới tháng 5 vừa qua, các trường hợp mắc Covid-19 giảm trên khắp nước Mỹ, các khu vực của châu Âu và Trung Đông khi tỷ lệ tiêm chủng tăng lên, các hạn chế xã hội được nới lỏng, “làn sóng” mở cửa kinh doanh trở lại… Nhưng niềm vui đó chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Đến tháng 7-2021, các biến thể virus SARS-COV-2 có khả năng lây truyền cao “càn quét” nhiều nơi trên thế giới, buộc các quan chức y tế phải đưa lại các khuyến nghị về việc đeo khẩu trang và kêu gọi tăng cường tiêm chủng. Giống như các loại virus khác, có khả năng virus SARS-COV-2 sẽ tiếp tục đột biến và hệ thống miễn dịch của con người cuối cùng sẽ thích nghi để chống lại nó mà không cần tiêm phòng. Tuy nhiên, để đến được thời điểm đó, phải trả giá bằng việc rất nhiều người bị mắc bệnh và tử vong.

“Phát triển khả năng miễn dịch theo cách khó khăn đó không phải là một giải pháp mà chúng ta mong muốn” - Nhà dịch tễ học Saad Omer, Giám đốc Viện Y tế Toàn cầu Yale (Mỹ) phân tích. Việc tìm ra cách làm chậm sự lây lan của dịch bệnh và kiểm soát được những tác động tiêu cực của nó là con đường an toàn hơn.

Biến thể Delta phức tạp, lây lan mạnh ở nhiều quốc gia

Ủy ban Y tế quốc gia (NHC) Trung Quốc thông báo, Trung Quốc đại lục ghi nhận hàng trăm ca mắc Covid-19 mới với nhiều ca lây nhiễm trong cộng đồng. Hầu hết các ca cộng đồng mới phát hiện tại tỉnh Hà Nam ở miền Trung và tỉnh Giang Tô ở miền Đông Trung Quốc. Theo giới chức Trung Quốc, các ổ dịch mới bùng phát ở nước này là do sự lây lan của biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao.

Tại Hàn Quốc, Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (KDCA) cho biết, nước này có thêm hàng nghìn ca nhiễm mới. Ngày 9-8, Hàn Quốc bắt đầu mở đợt đăng ký tiêm vaccine Covid-19 cho tất cả người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên, trong bối cảnh nước này đang nỗ lực ngăn chặn sự gia tăng các đợt bùng phát lẻ tẻ, trong đó nhiều trường hợp là những người trẻ tuổi chưa được tiêm phòng. Hàn Quốc được đánh giá là kiểm soát tốt dịch bệnh ở giai đoạn đầu của đại dịch bằng các biện pháp truy vết và xét nghiệm, tuy nhiên việc triển khai tiêm chủng vaccine chậm cùng với sự lây lan mạnh của các biến thể đã khiến dịch bệnh trở nên phức tạp hơn. Đến nay, khoảng 45% trong tổng số 52 triệu dân Hàn Quốc đã nhận được ít nhất 1 liều vaccine Covid-19, trong đó 15% đã được tiêm đủ 2 liều. Hàn Quốc đặt mục tiêu tiêm chủng cho 70% số người trưởng thành từ 18 đến 49 tuổi vào tháng 9 tới. Quá trình tiêm chủng sẽ bắt đầu từ ngày 26-8 tới và kéo dài đến ngày 30-9.

Tại Australia, bang New South Wales tiếp tục thông báo có thêm hàng trăm ca lây nhiễm trong cộng đồng, liên tục tăng cao. Tổng số ca bệnh tại New South Wales trong đợt bùng phát dịch bệnh mới nhất do biến thể Delta gây ra này đã tăng lên. Tại châu Âu, Anh cũng ghi nhận hàng chục ca nhiễm mới và hàng chụ ca tử vong. Tính đến nay, gần 90% người trưởng thành tại Anh đã được tiêm ít nhất 1 liều vaccine Covid-19, trong đó hơn 74% đã nhận đủ 2 liều. Bộ Y tế Israel thông tin, đến nay có gần 5,81 triệu người (62,3% dân số) Israel đã nhận được ít nhất 1 liều vaccine Covid-19, trong đó 5,39 triệu người đã nhận đủ 2 liều và 464.800 người đã được tiêm liều nhắc lại (mũi tiêm thứ 3)...

Tiêm chủng cho đủ số người có thể chấm dứt đại dịch nhanh hơn

Theo các chuyên gia y tế, vaccine có thể tạo ra sự khác biệt trong công cuộc chống lại đại dịch Covid-19. Hiện các vaccine Covid-19 đang được sử dụng được đánh giá có độ an toàn và hiệu quả cao, đồng nghĩa với việc nếu tiêm chủng cho đủ số người có thể chấm dứt đại dịch nhanh hơn và với tỷ lệ tử vong thấp hơn so với các bệnh nhiễm trùng tự nhiên.

Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - ông Tedros Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh nhiều lần rằng, mục tiêu tiêm chủng vaccine Covid-19 cho ít nhất 10% dân số mọi quốc gia vào tháng 9 tới, tiêm chủng cho 40% dân số toàn cầu vào cuối năm 2021 và 70% vào giữa năm 2022. Tuy nhiên, tính tới nay, mới có 28% dân số toàn cầu được tiêm ít nhất 1 liều vaccine Covid-19, trong khi phân phối vaccine trên toàn cầu vẫn mất cân bằng nghiêm trọng.

Trong khi đó, với nhiều cơ hội lây lan và đột biến hơn, virus SARS-COV-2 đã phát triển các biến thể mới không chỉ dễ lây lan hơn mà còn dễ lẩn tránh hơn. Delta là biến thể có sự lây lan nhanh chóng nhất cho đến nay, trong khi nhiều nghiên cứu cho thấy biến thể Lambda có thể kháng một số loại vaccine Covid-19. Ông Michael Osterholm - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Chính sách về Bệnh Truyền nhiễm tại trường Đại học Minnesota (Mỹ) nhận định: “Sự phức tạp của việc chống lại một loại virus đột biến nhanh chóng có nghĩa là đôi khi chúng ta tiến được hai bước song bị lùi một bước”.

Nếu người dân muốn đại dịch chấm dứt trước khi cơ quan chức năng tuyên bố và trở lại cuộc sống bình thường, chúng ta sẽ phải hứng chịu một hậu quả nghiêm trọng - đó là nhiều người chết vì dịch bệnh. Đó là điều xảy ra với các đại dịch trước đây. Nhà khoa học Jagpreet Chhatwal, Viện Đánh giá Công nghệ thuộc Bệnh viện Đa khoa Massachusetts (Mỹ) nói: “Chỉ khi nào chúng ta có thể giảm ca tử vong vì dịch bệnh xuống một mức nào đó và trở lại cuộc sống bình thường, lúc đó mới có thể nói đại dịch đã kết thúc”.

Tiến sĩ Anthony Fauci (Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ): Tiêm vaccine Covid-19 hàng loạt để ngăn chặn virus đột biến

“Cần phải tiến hành tiêm vaccine Covid-19 hàng loạt nhằm ngăn chặn virus SARS-CoV-2 đột biến. Ngay cả những người không thuộc các nhóm nguy cơ chính, còn trẻ và khỏe mạnh, vẫn có thể góp phần tiêu cực vào sự lây lan của virus SARS-CoV-2, vì vậy cần phải được tiêm phòng. Bạn đang sống trong một xã hội và nếu bạn trở thành phương tiện để virus truyền từ bạn sang người khác và tiếp tục sang người khác, bạn đang giúp làm lây truyền virus. Có một nguyên lý rất chắc chắn rằng virus không thể đột biến, trừ khi nó nhân rộng và nếu bạn cho phép virus tự do sinh sôi trong xã hội, nó sẽ đột biến. Nếu virus SARS-CoV-2 có điều kiện đột biến, nó có thể tạo ra các biến thể như Delta, có khả năng lây nhiễm cao hơn và lan nhanh hơn nhiều so với biến thể Alpha ban đầu.

Mỹ đã và đang dần áp dụng lại một số hạn chế liên quan đến Covid-19, chẳng hạn như đeo khẩu trang ở nơi công cộng trong bối cảnh biến thể Delta có mức độ lây nhiễm cao khiến cho tình hình dịch bệnh tại nước này cũng như trên thế giới trở nên phức tạp. Mặc dù khoảng 70% dân số trưởng thành của quốc gia này đã được tiêm chủng, tuy nhiên số ca nhiễm Covid-19 mới vẫn tiếp tục tăng nhanh khoảng trung bình 100.000 ca/ngày, tương đương với mức cao của 6 tháng trước”.