Ukraine bị tấn công bởi chính oanh tạc cơ Tu-160 từng chuyển giao cho Nga

Lực lượng Hàng không Vũ trụ (VKS) Nga đang tích cực sử dụng những chiếc oanh tạc cơ Tu-160 được Ukraine chuyển giao cách đây 25 năm trong khuôn khổ thanh toán tiền nợ khí đốt.

Được biết ít nhất 6 máy bay ném bom chiến lược siêu âm Tu-160 "Thiên Nga trắng" được Kyiv chuyển giao vẫn đang phục vụ trong Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga và tham gia các nhiệm vụ chiến đấu.

Quay lại thời điểm năm 1999, chính quyền Ukraine phải đối mặt với tình trạng khủng hoảng tài chính nặng nề và thiếu kinh phí cần thiết để bảo trì phi đội máy bay ném bom chiến lược đắt tiền.

Để giải quyết những khó khăn, Kyiv đã ký một thỏa thuận với Moskva, trong đó quy định một phần lực lượng không quân chiến lược của nước này, bao gồm cả oanh tạc cơ Tu-160, Tu-22M3... sẽ được chuyển giao cho Moskva.

Để đáp lại, Ukraine sẽ được Nga xóa nợ khoản tiền mua khí đốt vốn đã tích lũy lên mức rất cao. Tại thời điểm nói trên, cuộc trao đổi được xem như hành động tối cần thiết để ổn định tình hình kinh tế Ukraine.

Oanh tạc cơ siêu âm Tu-160 với biệt danh Thiên nga trắng hiện vẫn là máy bay ném bom chiến lược siêu âm sở hữu đôi cánh có khả năng thay đổi hình dạng (hay còn gọi là cánh cụp cánh xòe) lớn nhất thế giới.

Những máy bay ném bom chiến lược này được thiết kế để mang tên lửa gắn đầu đạn hạt nhân, triển khai từ giá phóng dạng trống quay trong khoang vũ khí. Cho đến thời điểm hiện tại, Tu-160 vẫn trụ cột của Lực lượng hàng không chiến lược Nga.

Sau 1/4 thế kỷ, việc Không quân Nga sử dụng những chiếc máy bay ném bom này để tấn công Ukraine đã gây ra phản ứng gay gắt khi các chuyên gia quân sự và chính trị gia tại Kyiv chỉ ra sai lầm chiến lược từ quyết định trong quá khứ.

Chính quyền Ukraine bị cáo buộc phải chịu trách nhiệm khi đã "ngây thơ" từ bỏ vũ khí hạt nhân và các phương tiện tấn công chiến lược để đổi lấy cam kết đảm bảo an ninh và toàn vẹn lãnh thổ từ các cường quốc (trong đó có Nga).

Nếu còn phi đội oanh tạc cơ Tu-160 và tên lửa hành trình tầm xa như Kh-55, Ukraine hoàn toàn đủ khả năng đáp trả mọi cuộc tấn công từ nước ngoài.

Còn về phía Nga, phi đội oanh tạc cơ Tu-160 của họ (bao gồm cả những chiếc nhận từ Ukraine) đã trải qua nhiều cuộc hiện đại hóa và đóng vai trò quan trọng đối với chiến lược răn đe dài hạn của VKS.

Đáng chú ý là trong những năm gần đây, những chiếc Tu-160 đã được hiện đại hóa rất sâu nhằm mang lại sức mạnh mới vượt trội, những cải tiến bao gồm trang bị vũ khí mới và hệ thống điều khiển kỹ thuật số tối tân.

Những chiếc Thiên nga trắng hiện đại hóa toàn diện nhận định danh Tu-160M, trong khi máy bay sản xuất mới hoàn toàn được gọi là Tu-160M2, chúng vẫn là phương tiện tấn công chủ lực trong khi chờ đợi oanh tạc cơ tàng hình thế hệ mới có tên Poslanhik (PAK DA) hoàn thiện.

Hiện tại Tu-160 và Tu-95 là hai loại máy bay chiến đấu chưa phải hứng chịu tổn thất trên chiến trường, chủ yếu dựa vào chiến thuật phóng tên lửa hành trình từ cự ly rất xa, tránh phải đi vào vùng bảo vệ của phòng không đối phương.