Trường ca “Ngang qua bình minh”- sợi dây kết nối đất liền và hải đảo

• Tác giả bức ảnh nổi tiếng "O du kích nhỏ" qua đời
• Kỷ niệm 55 năm thành lập Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam
• “ Paris +14”, hành trình trở về tìm cảm giác bình yên trong đại dịch Covid-19

Trường ca chia thành 8 chương: Khởi tại Điêu Lương, Linh thoại, Ảo giác, Vẽ lại bình minh, Giấc mơ trổ vào thân sóng, Chuỗi ngày sao biển, Miền trong suốt, Trở về. Đây là một trong những tác phẩm văn học được Bộ Quốc phòng đầu tư sáng tác trong năm 2020 và giành giải Ba Giải thưởng Sáng tác về Biên giới, Biển đảo giai đoạn từ 1975 đến nay của Hội Nhà văn Việt Nam.

Tập trường ca là kết quả chuyến công tác của nhà thơ ra quần đảo Trường Sa và Nhà giàn DK1 năm 2019. Trước đó, trong năm 2019, tác giả đã ra mắt hai cuốn tản văn, ghi chép: “Nơi đầu sóng” và “Mắt trùng khơi” (in chung với kỹ sư Trần Thành, NXB Văn học).

Nhà thơ Lữ Mai

Nhận xét về trường ca của Lữ Mai, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, chia sẻ: Đây là tác phẩm thực sự mới mẻ trong cách thể hiện nhưng bi tráng và rộng lớn về một đề tài mà dễ ”gục ngã” nhất vì chính nội dung của nó. Nhưng tác giả đã vượt qua cái “hố sâu” của một đề tài mà lại là đề tài rất quen thuộc. Cách triển khai trường ca của tác giả bất ngờ, ngôn ngữ đẹp, ý tưởng sâu sắc và sức gợi mở rộng.

Tiến sĩ Đỗ Thị Thu Thủy, Trưởng khoa Viết văn-Báo chí (Đại học Văn hóa Hà Nội) nhận định: “Ngang qua bình minh" là khúc ca bi tráng về những người lính kiên trung, bất khuất ở cả chiều kích rộng lớn, hào sảng: tình yêu Tổ quốc, biển cả, tinh thần quyết tử bảo vệ chủ quyền đất nước lẫn những xúc cảm riêng tư, sâu lắng… Nhờ đặc trưng bao quát của thể loại trường ca đã tạo cơ hội cho tác giả triển khai mạch tư tưởng, cảm xúc trong sự phong phú, đan xen giữa chất sử thi và thế sự, hùng ca và bi ca, giữa câu chuyện thời sự có tính thời điểm liên quan tới chủ quyền trên hai quần đảo.

Chia sẻ về trường ca “Ngang qua bình minh”, tác giả Lữ Mai cho biết, đây là lần đầu tiên hị viết thể loại trường ca. Lao động sáng tạo bao giờ cũng có nỗi nhọc nhắn riêng, nhưng đối với chị, đó cũng là niềm thăng hoa tuyệt diệu. Trong thời điểm toàn xã hội căng thẳng, tổn thất vì dịch bệnh Covid-19, đúng giai đoạn “sôi sục” nhất, hoang mang nhất, thì nhà thơ nhận được những cuộc gọi điện hỏi thăm tình hình đất liền từ các đồng chí bộ đội, đang làm nhiệm vụ trên tàu trực và ở đảo xa.

Tập trường ca "Ngang qua bình minh"

Bấy giờ, chị chợt nhận ra rằng, những người lính của chúng ta cũng đang gánh trên vai những nhiệm vụ cao cả. Họ phải từng phút từng giờ canh giữ chủ quyền biển đảo trong mọi điều kiện hoàn cảnh. Nhưng vẫn dành sự quan tâm tới những con người chỉ thoáng gặp trong hải trình ngắn ngủi. Với sự xúc động ấy, Lữ Mai đã viết tập trường ca mà ý tưởng, hình ảnh đã được ngẫm ngợi, liên tưởng từ trước đó”.

“Tôi nghĩ rằng, lòng biết ơn và sự tri ân của chúng ta đối với những người lính không bao giờ đủ. Người viết trẻ như tôi, còn nhiều thiếu sót và hạn chế, nhất là đối với một thể loại trường sức như trường ca và một đề tài cao cả như viết về những người lính. Biết là vậy, nhưng tôi vẫn viết trường ca này trước hết là cho chính mình, để thêm trân trọng, biết ơn những người đã hi sinh phần hạnh phúc riêng tư cho Tổ quốc, cho nhân dân được bình yên", nhà thơ Lữ Mai nói.