Trung Quốc đang tiến đến Bắc Cực với sự giúp đỡ của Nga

Trung Quốc không đang tiến đến Bắc Cực để xác lập ảnh hưởng toàn cầu.

Cổng thông tin kinh doanh Quartz của Mỹ đã có một bài phân tích về tham vọng của Trung Quốc ở Bắc Cực cũng như vai trò của Moskva trong việc giúp Bắc Kinh hiện thực hóa kế hoạch.

Tờ Quat viết: "Moskva ban đầu không hào hứng với kế hoạch của Bắc Kinh về xâm nhập khu vực Bắc Cực thông qua Tuyến đường biển phía Bắc, chạy dọc theo bờ biển Bắc Cực của Nga".

"Điều này chủ yếu là do Nga đang duy trì một lực lượng quân sự đáng kể ở Bắc Cực để duy trì an ninh của mình, bao gồm cả hạm đội tàu ngầm hạt nhân chiến lược (SSBN). Nhưng các lệnh trừng phạt của phương Tây dường như đã thay đổi rất nhiều".

"Người bạn lớn của Nga, có thể giúp họ tránh khỏi cảnh bị cô lập với phần còn lại của thế giới chính là Trung Quốc, Bắc Kinh không chỉ chi số tiền lớn cho dầu mỏ của Nga mà còn đầu tư vào công nghệ và cơ sở hạ tầng của nước này".

Với vị thế của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, Trung Quốc đang tìm kiếm chỗ đứng ở vùng cực để tiếp cận với các mỏ khoáng sản, tuyến đường vận tải và nguồn năng lượng giàu có ở Bắc Cực.

Tất cả những cơ hội này đang trở nên sẵn có hơn khi băng ở Bắc Cực tan chảy. Trong khoảng thời gian bốn thập kỷ qua, tốc độ tan băng ở Bắc Cực trung bình nhanh gấp bốn lần so với bất kỳ nơi nào khác trên hành tinh.

Trước tình hình trên, Trung Quốc đang tận dụng tối đa lợi thế của các tuyến đường khai thác hải sản cũng như thương mại hàng hải mang lại, do tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu mở ra.

Trong tài liệu về Bắc Cực năm 2018, Trung Quốc tuyên bố mình là một "quốc gia gần Bắc Cực", và yêu cầu được đối xử thích hợp theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển cũng như Hiệp ước Svalbard.

Giống như các thành viên NATO, Trung Quốc cho biết họ có quyền tự do hàng hải và hàng không, nghiên cứu khoa học, đánh bắt cá, đặt dây cáp cùng với khai thác tài nguyên ngoài khơi các vùng biển Bắc Cực.

Tính đến thời điểm hiện tại, các nhà khoa học Trung Quốc đã xác định được 13 cảng của Nga có thể được sử dụng để tiếp cận Bắc Cực, dựa trên điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng, khối lượng vận tải hàng hóa, tổ chức công việc và vị trí địa lý.

Các công ty Trung Quốc đã hiện diện ở hầu hết những cảng này. Một ví dụ là Tập đoàn Poly đã đầu tư khoảng 300 triệu USD vào cơ sở hạ tầng khai thác than ngoài khơi ở Murmansk và hiện đang lên kế hoạch xây dựng một cảng nước sâu ở Arkhangelsk.

Trung Quốc mô tả Bắc Cực là một trong những "biên giới chiến lược mới" của thế giới khi nước này đặt mục tiêu trở thành một "cường quốc vùng cực" vào năm 2030, bằng cách đầu tư mở rộng hạm đội phá băng và sự hiện diện của hải quân trong khu vực.

Mặc dù tiềm lực kinh tế và khoa học kỹ thuật rất đáng nể, nhưng rõ ràng nếu thiếu sự trợ giúp của Nga - quốc gia đang chiếm giữ ưu thế lớn nhất tại Bắc Cực thì tham vọng của Trung Quốc cũng khó thành hiện thực.