Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cháy, nổ khi cho thuê lại đất được Nhà nước giao

• Quy định của pháp luật về hành vi quảng cáo các trang mạng cá độ bóng đá bất hợp pháp
• Cần phân biệt rõ loại pháo được sử dụng trong dịp Tết để tránh bị phạt tiền, phạt tù
• Mua số lô, đề qua mạng, vừa mất tiền, vừa dễ dính vòng lao lý

Luật sư Giang Hồng Thanh (Trưởng Văn phòng Luật sư Giang Thanh; Địa chỉ: Số 197 phố Đặng Tiến Đông, Hà Nội)

Luật sư trả lời: Khoản 2, Điều 173, Luật Đất đai quy định: “Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất không có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê quyền sử dụng đất; thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất; không được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất”.

Theo quy định trên, nếu đất thuộc trường hợp được Nhà nước giao nhưng không thu tiền sử dụng đất thì tổ chức sử dụng đất không được phép cho thuê đất. Hay nói cách khác, việc cho thuê đất trong trường hợp này là vi phạm quy định của Luật Đất đai. Tuy nhiên nếu đất thuộc trường hợp được Nhà nước giao và có thu tiền sử dụng đất hoặc được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, thì pháp nhân sử dụng đất được phép cho thuê quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất đối với trường hợp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê lại quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất đối với trường hợp được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê. Đây là quy định tại khoản 2, Điều 174, Luật Đất đai.

Hiện trường vụ cháy kho kho xưởng đi thuê tại quận Hoàng Mai (Hà Nội) trung tuần tháng 2-2022 (Ảnh minh họa)

Cụ thể, Điều 174 quy định về quyền và nghĩa vụ của tổ chức được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê. Đó là: “Tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê ngoài quyền và nghĩa vụ quy định tại khoản 1 Điều này còn có các quyền sau: Chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất; Cho thuê quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất đối với trường hợp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất; cho thuê lại quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất đối với trường hợp được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê”.

Khi pháp nhân được Nhà nước giao đất và thuộc trường hợp được quyền cho thuê đất, nếu xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại về người, tài sản của người khác trên diện tích đất thuê, thì bên trực tiếp gây thiệt hại sẽ phải chịu trách nhiệm. Nghĩa là nếu bên thuê đất để xảy ra cháy nổ thì bên thuê đất phải bồi thường toàn bộ thiệt hại (ngoài việc phải chịu trách nhiệm hình sự nếu có), không liên quan đến bên cho thuê đất trừ khi có thỏa thuận giữa bên cho thuê và bên thuê về việc hai bên cùng liên đới chịu trách nhiệm dân sự. Còn nếu đất được cho thuê khi không được phép cho thuê, thì bên cho thuê đất có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về một tội danh liên quan đến quản lý, sử dụng đất đai hoặc một tội danh liên quan đến không làm tròn trách nhiệm được giao dẫn đến hậu quả nghiêm trọng xảy ra.