Những chuyến xe chạy không đúng tuyến (người ta thường gọi là xe “dù”, xe “gió”), hành khách không chỉ ngồi dúm dó vào nhau, mà còn phải đứng, vì không còn chỗ ngồi. Ấy mà, xe vẫn cứ dừng bắt khách, phớt lờ những lời la ó của khách từ bên trong xe: “Hết chỗ rồi, còn chỗ đâu mà bắt khách!”… Xe đông đến nỗi, người đứng ngoài cùng phải mở cửa xe ra mới có chỗ để chân, dù biết mở cửa trong khi xe chạy là hết sức nguy hiểm, xe chạy kiểu ấy, dừng, giật kiểu ấy, dễ “hôn đường” như chơi.
5 giờ ngày 30-5, chúng tôi có mặt tại Ngã ba Huế, TP Đà Nẵng đã thấy một số người nhà của các xe đứng ở đó. Thấy chúng tôi, họ chạy lại để mời chào, níu kéo. Xe thấy khách liền sà lại, các phụ xe thì nhảy tót xuống đường, miệng nói, tay kéo khách lên xe... Ngày 30-5, xe BKS 43H-3597, theo bảng phân tuyến của Cty CP Vận tải và Quản lý Bến xe Đà Nẵng, thì xe này không có phiên và theo quy định không có phiên là không được chạy xe, nhưng lúc 6 giờ 20, xe BKS 43H-3597 vẫn có mặt trên đường Trường Chinh để đón khách.
6 giờ 20, xe này chạy lừ lừ trước mặt chúng tôi, phụ xe í ới: “Lên xe! Quảng Ngãi hả?”. Thấy xe không có treo bảng phân tuyến chạy xe như những xe khác, chúng tôi chần chừ: “Đi Quy Nhơn!”. Phụ xe nhanh nhảu: “Lên đi, Quy Nhơn, Quảng Ngãi đây!”. Trên xe lúc này mới chỉ có 3 người. Xe chạy lòng vòng trên đường Trường Chinh; đang chạy xuôi hướng vào Nam, chợt thấy khách phía bên kia đường một chiều, xe lập tức quay ngoắt đầu xe, chạy ngược qua đón khách. Cứ chạy vài chục mét lại dừng, phanh đột ngột, nên tôi cứ phải bất đắc dĩ gật đầu lia lịa.
 |
| Không phải ngày phân tuyến chạy, xe BKS 43H-3597 vẫn quần đảo trên đường Trường Chinh |
Sau hơn 20 phút chạy vòng vèo, trên xe có thêm 6 người. Quan sát, chúng tôi nhận thấy cùng hành trình lòng vòng đón khách trên đường Trường Chinh, còn có thêm 2-3 chiếc xe nữa, cũng không hề treo bảng phân tuyến chạy xe. Các xe hết chạy loanh quanh bắt khách, lại dừng trên đường Trường Chinh đợi khách. Việc đậu đỗ không có trật tự của các xe này đã tạo ra một “bến cóc” trên đường Trường Chinh. Cách bùng binh Ngã ba Huế chừng 50m, một CSGT đang điều khiển phân luồng, nhưng ngay sau lưng anh, xe “dù” vẫn dừng bắt khách và phía bên kia đường Trường Chinh, đối diện cây xăng Thái Lộc, một “bến cóc” công khai hoạt động với đủ đầu xe chạy các tuyến Đà Nẵng - Quảng Ngãi; Đà Nẵng - Quy Nhơn; Đà Nẵng - Kon Tum...
Nhiều hành khách trên xe đã trở nên quá sức mệt mỏi, vài người say xe, mặt mày tái xanh, tái xám, nôn mửa, đòi xuống xe. Bác tài “xoa” bằng cách đạp ga, tăng tốc xe chạy, phụ xe thì buông những lời nói thô tục, nạt nộ những hành khách đòi xuống. Nếu hành khách nào đòi xuống xe thì phải mất 15-20 ngàn đồng cho đoạn đường ngắn chưa đầy 2km.
 |
| Dù đã rất đông, nhưng bác tài vẫn nằm ngửa người, gác chân lên vô-lăng chờ nhồi thêm khách mới chịu đi. Ảnh:D.N |
Cuối cùng, xe cũng chạy, hành khách trên xe thở phào nhẹ nhõm (lúc này là 7 giờ 20). Nhà xe đi thu tiền vé. Chúng tôi đi Sa Huỳnh (Đức Phổ), giá vé là 100.000 đồng, trong khi giá vé quy định tại bến xe là 50.000 đồng. Các giá vé đều tăng, khiến hành khách phản đối, nhà xe cằn nhằn: “Xăng dầu tăng giá rồi, giá vé trong bến rẻ hơn, sao không vào bến mà mua!”. Ai cũng đành trả tiền cho xong, hy vọng, xe chạy nhanh. Ai ngờ, bác tài đánh lái thật chậm rãi sau một cuộc điện thoại của một ai đó và lại... chờ khách. Hành khách chỉ còn biết thở dài...
Tỷ lệ thuận với những tiếng thở dài của hành khách là số lượng khách lên xe ngày càng nhiều. Số khách trên xe tăng hơn 13 người so với số ghế của xe. Thế là, lúc đầu thì cứ xích vô... xích vô..., kê được cái mông xuống ghế là mừng rồi. Những hành khách lên sau cùng đành phải... đứng, mà ngay cả đứng cũng không ngay, không thoải mái, người đứng ngoài cùng phải mở cửa xe ra mới đứng thẳng chân, nhưng lại hết sức nguy hiểm, vì mở cửa khi xe chạy, chỉ cần sơ suất một chút là... “hôn đường” như chơi. Ráng một tí, hành khách an ủi lẫn nhau như để xua đi những mệt mỏi, ngột ngạt trên chuyến xe... nhồi. Anh Lý, anh Việt, anh Lấn (quê cùng ở Điện Phong), lên xe tại đầu cầu Vĩnh Điện đi Tư Nghĩa (Quảng Ngãi), nhà xe thu 80.000 đồng/người. Chạy đến trước ga Tam Kỳ, xe lại dừng bắt khách, thì thấy CSGT, nên xe chạy thục mạng.
 |
| Cảnh hành khách bị sang xe tại cây xăng cầu Trà Khúc (Quảng Ngãi). Ảnh:D.N |
Đến Dốc Sỏi, thuộc địa phận H. Bình Sơn (Quảng Ngãi), xe lại tấp vào quán nước ven đường tiếp tục để hành khách chờ đợi. Qua cầu Trà Khúc, phụ xe lại rút điện thoại ra điện cho ai đó: “Anh chạy tới cây xăng Nghĩa Chánh trước đi, em sang... cho”. Rồi, khi đã đến điểm hẹn, xe lại dừng khựng, lần này, không thấy bắt khách, hành khách đang ngơ ngác đoán không biết còn phải đợi khách nào nữa, thì nhà xe bỗng trở nên lịch sự mời khách chuyển sang xe BKS 77H-6617 (với giá 30.000 đồng/vé đi Đức Phổ) và lý do sang xe là do xe bị trục trặc không thể tiếp tục chạy. Lúc này là 9 giờ 30, khách mới biết mình bị người ta... "bán". Khoảng 18 giờ ngày 13-6, hai chị em Nguyễn Thị Cương (18 tuổi, trú thôn 4, xã Tam Giang, Núi Thành, Quảng Nam) lên ngã tư Tam Giang để đón xe ra TP Tam Kỳ ôn thi đại học. Cương lên xe khách BKS 43S-2045 (16 chỗ), chạy Quảng Ngãi - Đà Nẵng, do xe không còn chỗ để ngồi nên nhà xe nhét Cương vào ngồi phía sau đuôi xe (nơi để hàng hóa).
Trong quá trình xe chạy, do quá chật chội nên cửa xe bung ra, hất Cương rơi xuống đường bị chấn thương phải cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Nam. Theo lời kể của Cương: “Lúc đó, trời sắp tối, biết xe đông người, nhưng sợ không còn xe nào khác nên vẫn lên xe, dù trên xe lúc này đã khoảng 30 người”. Anh Nhân (32 tuổi, trú Hòa Vang, Đà Nẵng) đã đón xe BKS 43S-2045 tại cầu Trà Khúc đi Đà Nẵng kể lại: “Lúc đó, xe đã đông không có chỗ đứng, vậy mà nhà xe vẫn cho bắt khách và nhồi nhét khách ở phía sau cửa bỏ hàng hóa, khi đó, có hai chị em khoảng 17, 18 tuổi lên xe đi Tam Kỳ.
Xe chạy đến Chu Lai, gần Cty Ô-tô Trường Hải, do người phía sau quá đông nên cửa sau xe bung ra làm một người trong hai chị em văng ra ngoài, lăn rất nhiều vòng, vậy mà nhà xe vẫn không biết, tiếp tục cho xe chạy gần 200m nữa, khiến hành khách trên xe và người dân xung quanh la quá nên nhà xe mới dừng lại”. CAH Núi Thành cho biết, vào thời điểm trên, CAH đã nhận được tin báo của một hành khách đi trên ô-tô BKS 43S-2045 phản ánh về tình trạng trên. Hiện CAH đang tiến hành điều tra làm rõ.
Nhiều người phản đối, nhưng, cái xe cứ ì ra không chịu nhúc nhích. Thôi thì chỉ biết tặc lưỡi cho qua chuyện. Sang khách xong, xe BKS 77H-6617 vẫn chưa chịu chạy, cứ loanh quanh đón khách trên đường Đinh Tiên Hoàng - ngã ba Cao tốc - Trần Thánh Tông (Quảng Ngãi). Tôi cảm thông nhìn sang anh Trung, người thanh niên lên xe ở Ngã ba Huế cùng với chúng tôi, ba anh mất, anh vội vàng về Quy Nhơn để kịp nhìn mặt ba trước khi liệm, vậy mà sang xe kiểu này không biết anh có về kịp không. Anh Trung lắc đầu, mệt mỏi lê từng bước lên chiếc xe...
Đến khu vực Đập Đá, Đức Tân, Mộ Đức (Quảng Ngãi), xe BKS 77H-6617 lại dừng và sau một hồi dáo dác, hành khách lại ỉu xìu khi nhà xe nói họ tiếp tục sang chúng tôi cho xe BKS 43S-1631 (lúc này là 11 giờ 15). Lại lục tục hành lý, uể oải leo lên xe khác. Đến TT Đức Phổ, xe lại dừng để sang khách và đến lúc này, hành khách không ai còn sức để phàn nàn, la mắng nữa (đồng hồ chỉ 12 giờ 30). Từ Đà Nẵng đến Sa Huỳnh, tôi bị người ta "bán" tới 3 lần và lần cuối, dù chỉ còn chưa tới chục cây số, vẫn phải sang một chiếc xe khác; còn nếu đi Quy Nhơn thì sang đến mấy lần nhỉ, mấy giờ xe mới đến Quy Nhơn? Tôi ái ngại thấy cô bé Lan - SV từ Đà Nẵng vào Quy Nhơn để chuẩn bị cho kỳ thi đại học sắp tới, cô bé say xe mềm người và anh Trung, liệu anh có kịp gặp mặt người cha lần cuối?...
Hành khách ai nấy đều quá sức mệt mỏi, bực tức, nhưng vẫn phải ngồi im trên xe, vì nếu chỉ vì bực tức mà xuống xe thì mất toi số tiền vé đã trả, hơn nữa, chắc gì đã đón được xe khác vào giờ này. Thôi thì... người Việt Nam vốn vị tha...
(còn nữa)
