Tín hiệu báo động khi Mỹ âm thầm nâng cấp kho vũ khí hạt nhân tại châu Âu

Việc đưa bom nhiệt hạch B61-12 đến châu Âu được xem là là động thái tăng cường năng lực tác chiến đối với kho vũ khí hạt nhân của Mỹ tại châu Âu, khiến Nga đặc biệt lo ngại.

Vào ngày 14/4/2025, một máy bay vận tải quân sự C-17A đã cất cánh từ căn cứ không quân Volkel ở Hà Lan - địa điểm cho đến gần đây vẫn lưu trữ khoảng 15 quả bom hạt nhân B61-3/4 của Mỹ, chiếc phi cơ hướng đến sân bay quân sự Kirtland ở bang New Mexico.

Căn cứ không quân nói trên nằm gần một trong những kho vũ khí hạt nhân lớn nhất của Mỹ, cho thấy chuyến bay đặc biệt này có liên quan đến việc di chuyển vũ khí chiến lược. Việc huy động chiếc C-17 càng nhấn mạnh tầm quan trọng của nhiệm vụ.

Trước tình hình trên các chuyên gia phân tích nhận định Lầu Năm Góc đã bắt đầu quá trình loại bỏ những quả bom hạt nhân chiến thuật lỗi thời khỏi châu Âu và thay thế chúng bằng phiên bản hiện đại hóa có độ chính xác cao hơn rất nhiều.

Cụ thể, đó là bom hạt nhân dẫn đường B61-12 - vũ khí trên đã được đưa đến các căn cứ của NATO ở châu Âu với số lượng lớn. Loại bom mới có sức công phá lên tới 50 kiloton, có độ chính xác rất cao khi vòng tròn sai số chỉ trong khoảng 7 - 10 mét.

Sự hiện diện của bom nhiệt hạch B61-12 được nhận xét có liên quan chặt chẽ đến chương trình hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân của Mỹ nhằm mục đích nâng cao hiệu quả tác chiến cũng như độ an toàn.

Bên cạnh đó, một phiên bản cải tiến mạnh mẽ hơn cũng đang được tích cực phát triển đó là phiên bản B61-13, sẽ trang bị đầu đạn hạt nhân từ mẫu B61-7 trước đó, với sức công phá lên đến 360 kiloton, đi kèm thiết bị dẫn đường chính xác.

Biến thể bom hạt nhân B61-13 dự kiến tích hợp hệ thống dẫn đường quán tính, module định vị GPS và cánh lái khí động học tương tự B61-12. Quả bom này dự kiến ​​sẽ trang bị cho máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider sắp được đưa vào thành phần tác chiến.

Việc thay đổi cơ cấu kho vũ khí hạt nhân tại châu Âu cho thấy chiến lược mới của chính quyền Washington trong bối cảnh tình hình địa chính trị đang thay đổi, Mỹ không có ý định từ bỏ địa bàn trên như một số thông tin trước đó.

Việc loại bỏ những quả bom B61-3/4 lỗi thời và thay thế bằng mẫu hiện đại sẽ tăng cường năng lực răn đe của NATO, nhưng cũng làm dấy lên mối lo ngại ở các nước châu Âu, khi một số phong trào xã hội tiếp tục vận động phi hạt nhân hóa hoàn toàn khu vực.

Đối với Nga, bước đi nói trên được coi là một phần của chính sách mới của Washington có thể tác động đến các cuộc đàm phán về kiểm soát vũ khí trong tương lai, khi bóng ma Chiến tranh Lạnh đang quay trở lại.

Giới chức quân sự Nga trước đó đã nhiều lần cảnh báo về khả năng máy bay chiến đấu tàng hình F-35A mang theo bom hạt nhân B61-12 thực hiện những vụ xâm nhập bí ẩn và vô hiệu hóa mọi hệ thống cảnh báo sớm của nước này.