Tìm hướng dẫn viên du lịch: "Vơ bèo gạt tép" mà vẫn thiếu

ANTĐ - Sử dụng hướng dẫn viên không có chuyên môn để lấp chỗ trống hay thuê hướng dẫn viên nước ngoài để dẫn khách du lịch quốc tế, đó là giải pháp tình thế của nhiều công ty lữ hành nước ngoài hiện nay. Nhiều công ty thẳng thắn thừa nhận, dù biết là sai luật nhưng họ vẫn phải làm vì không muốn bị mất khách. 

Nhiều công ty du lịch chấp nhận dùng hướng dẫn viên tiếng Anh

Đãi ngộ cao vẫn không “đắt”

Thống kê cho thấy, trong 5 tháng đầu năm nay, lượng khách Trung Quốc đến Việt Nam đạt trên 1 triệu lượt, tăng 44% so với cùng kỳ năm 2015, khách Hàn Quốc đạt 631.000 lượt, tăng 31,4%, khách Nhật Bản đạt 301.000 lượt, tăng 12%, khách Nga đạt 180.219 lượt, tăng 23,3%...

Với số lượng khách tăng nhanh chóng như vậy, nhất là trong cao điểm của mùa du lịch đòi hỏi số lượng hướng dẫn viên quốc tế rất lớn để phục vụ, nhất là ở các thị trường khách ít hoặc không sử dụng tiếng Anh. Chị Chung Thùy Vân, điều hành tour Công ty Vietcam Travel, doanh nghiệp chuyên thị trường khách Campuchia, Thái Lan… cho biết, giai đoạn từ tháng 5 đến dịp Quốc khánh 2-9 là thời điểm nhu cầu hướng dẫn viên rất bức thiết.

“Thông thường hướng dẫn viên biết các ngoại ngữ thông dụng như tiếng Anh, tiếng Pháp… khá sẵn, tuy nhiên, số người thông thạo tiếng Thái, tiếng Lào hay tiếng Khmer là rất ít. Chúng tôi phải thường xuyên nhờ mối quan hệ hay bạn bè để tìm hướng dẫn viên nhưng cũng không đáp ứng hết. Có những dịp cao điểm, chúng tôi đăng tìm hướng dẫn viên, chấp nhận trả mức phí cao hơn 10% so với những hướng dẫn viên khác nhưng không phải lúc nào cũng tìm được người” - chị Thùy Vân chia sẻ.

Công ty của chị Vân thường phải sử dụng “tạm” hướng dẫn viên tiếng Anh để dẫn tour cho khách, nhưng đây cũng chỉ là giải pháp tình thế. 

Theo Luật Du lịch, hướng dẫn viên cho khách quốc tế phải có trình độ cử nhân chuyên ngành hướng dẫn viên du lịch trở lên hoặc có bằng tốt nghiệp đại học và chứng chỉ chuyên môn nghiệp vụ hướng dẫn du lịch, sử dụng thành thạo ngoại ngữ. Tuy nhiên, để tìm được người đáp ứng đầy đủ các tiêu chí trên thì “quý như vàng”. Bởi vậy nhiều công ty du lịch phải thuê những hướng dẫn viên bản địa, thậm chí là người phiên dịch không có thẻ hướng dẫn viên để phục vụ những đoàn khách quốc tế. Mặc dù, biết sai luật nhưng còn hơn là từ chối để… mất khách. 

Biết ngoại ngữ chưa đủ

Nếu truy cập vào trang Tourguide Club - Câu lạc bộ Hướng dẫn viên du lịch có thể thấy không ít công ty du lịch đang đau đầu về tình trạng thiếu hướng dẫn viên trầm trọng. Nhiều thông báo tìm người đăng dài ngày nhưng không có hồi âm. Mặc dù biết rằng, đối với mỗi thị trường khách, ngoài việc biết ngoại ngữ, hướng dẫn viên còn cần có trình độ nghiệp vụ, am hiểu văn hóa, phong tục cũng như nắm bắt được tâm lý của khách nhưng do “bí” người, nên nhiều công ty đành “vơ bèo gạt tép”, tuyển người kiểu đại khái, dễ dãi mà không cần xét đến những yếu tố khác.

Bởi vậy, khó lòng đòi hỏi cao ở lực lượng hướng dẫn viên này. Anh Nguyễn Tiến Hùng, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Hướng dẫn viên tiếng Nhật tại Hà Nội, Hiệp hội Lữ hành Việt Nam cho biết: “Khách Nhật Bản là thị trường nổi tiếng là khó tính. Đối với thị trường khách châu Âu nếu xảy ra trục trặc gì khách có thể phản ánh trực tiếp với công ty du lịch. Tuy nhiên với khách Nhật Bản thì họ coi trọng “aftercare” (chăm sóc khách hàng) nên chỉ sau khi họ về nước, hướng dẫn viên mới biết được họ đánh giá về mình như thế nào. Nhiều hướng dẫn viên do có phản hồi không tốt của du khách đã bị cảnh cáo, thậm chí treo thẻ”.

Cũng theo anh Hùng, nhu cầu hướng dẫn viên tiếng Nhật tuy không “sốt” như các thị trường khác nhưng với số lượng 350-400 hướng dẫn viên hoạt động thường xuyên trong CLB hiện nay, cũng không đủ để cung ứng cho thị trường. 

Có thể thấy, với quy định chưa mở cửa đối với nguồn lao động nước ngoài như hiện nay cùng việc thắt chặt điều kiện hoạt động đối với hướng dẫn viên quốc tế thì hiện trạng thiếu hướng dẫn viên du lịch sẽ vẫn còn kéo dài. Và những chuyện kiểu như cả địa phương nọ đón gần 120.000 du khách, nhưng chỉ có… 4 hướng dẫn viên đủ tiêu chuẩn phục vụ sẽ không còn là chuyện hiếm.