Sau đó, Tử Lộ cùng các môn sinh khác mang rau về ... Nhan Hồi lại luộc rau ... Khổng Tử vẫn nằm im buồn rầu ... Một lát sau rau chín. Nhan Hồi và Tử Lộ dọn cơm lên, tất cả các môn sinh chắp tay mời Khổng Tử xơi cơm. Khổng Tử ngồi dậy và nói rằng: “Các con ơi! Chúng ta đã cùng nhau trải qua đường xa vạn dặm, thầy rất mừng vì trong hoàn cảnh loạn lạc, dãi nắng dầm mưa, đói khổ như thế này mà các con vẫn giữ được tấm lòng trong sạch, các con vẫn yêu thương đùm bọc nhau, các con vẫn một dạ theo thầy. Ở nơi đất khách quê người, thầy thấy chạnh lòng khi nhớ tới quê hương, thầy muốn xới một bát cơm đầy để cúng tổ tiên, các con thấy có nên không?”. Trừ Nhan Hồi đứng im còn các môn sinh đều chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nên ạ!”. Khổng Tử lại nói: “Nhưng không biết nồi cơm này có sạch hay không?”. Tất cả học trò không rõ ý Khổng Tử muốn nói gì nên ngơ ngác nhìn nhau. Lúc bấy giờ Nhan Hồi liền chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nồi cơm này không được sạch.” Khổng Tử hỏi: “Tại sao?”. Nhan Hồi thưa: “Khi nồi cơm còn đang ở trên bếp, con mở vung ra xem cơm đã chín đều chưa, chẳng may một cơn gió ào tới, bồ hóng và bụi trên gác bếp rơi xuống làm bẩn cả nồi cơm. Con liền xới lớp cơm bẩn ra định vứt đi nhưng lại nghĩ: Cơm thì ít, anh em lại đông, nếu bỏ lớp cơm bẩn này thì sẽ mất một phần ăn, anh em lại phải nhìn nhau. Vì thế nên con đã mạn phép thầy và tất cả anh em, ăn trước phần cơm bẩn ấy, còn phần cơm sạch để dâng thầy và tất cả anh em... Thưa thầy, như vậy là hôm nay con đã ăn cơm rồi, bây giờ, con xin phép không ăn cơm nữa, con chỉ ăn phần rau. Và thưa thầy, nồi cơm đã ăn trước thì không nên cúng nữa ạ!”.
Lời Khổng Tử dạy: Trên đời này có những việc chính mắt mình trông thấy rành rành nhưng vẫn không hiểu được đúng bản chất. Vì vậy bất cứ tức giận hay suy xét vội vã đều phải bình tĩnh tìm hiểu thật kỹ càng rồi mới nên kết luận.
