- Lãnh đạo và nhân dân Việt Nam tưởng niệm cố Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo
- Ngoại trưởng Mỹ đổi lịch trình đến Nhật Bản để viếng ông Abe
Đóng góp quan trọng cho nước Nhật
Vụ ám sát nguyên Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo khi ông đang đi vận động cho ứng cử viên của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền ở thành phố Nara vào ngày 8-7 vừa qua đã gây bàng hoàng, chấn động với không chỉ người dân Nhật Bản mà nhiều nơi trên thế giới. Sự ra đi bất ngờ của vị nguyên Thủ tướng là nhà lãnh đạo để lại dấu ấn đậm nét với đất nước Nhật Bản cũng như với khu vực và toàn cầu đã để lại bao tiếc thương trong lòng người dân Nhật Bản, cũng như người dân khu vực và nhiều nơi trên thế giới.
 |
 |
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi sổ tang khi tới tưởng niệm cố Thủ tướng Abe Shinzo tại Đại sứ quán Nhật Bản ở Hà Nội |
Trong suốt cuộc đời hoạt động chính trị của mình, cố Thủ tướng Abe Shinzo đã có những đóng góp quan trọng, nổi bật cho sự phát triển của đất nước Nhật Bản. Ông là người đảm nhiệm chức vụ Thủ tướng lâu nhất trong lịch sử Nhật Bản với nhiệm kỳ đầu tiên từ tháng 9-2006 đến tháng 9-2007, nhiệm kỳ thứ hai từ tháng 12-2012 đến tháng 12-2014, nhiệm kỳ thứ ba từ tháng 12-2014 đến tháng 11-2017 và nhiệm kỳ thứ tư từ tháng 11-2017 đến tháng 8-2020.
Ông là người đã khởi xướng và triển khai gói chính sách kinh tế mới với tên gọi Abenomics, mà nhiều nội dung trong gói chính sách này đã được hai thủ tướng sau này như Suga Yoshihide và Kishida Fumio kế thừa và triển khai trên thực tế. Đây là một tập hợp các biện pháp cải cách tiền tệ, tài chính, cơ cấu kinh tế hướng tới thúc đẩy tăng trưởng và đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng giảm phát kéo dài trong nhiều thập kỷ.
Việc triển khai sáng kiến Abenomics đã mang lại nhiều kết quả đáng khích lệ như đưa nền kinh tế lớn thứ ba thế giới thoát khỏi vòng xoáy giảm phát kéo dài, đưa tỷ lệ thất nghiệp xuống mức thấp nhất trong 26 năm và tạo ra giai đoạn tăng trưởng liên tục dài thứ hai trong lịch sử thời hậu chiến cho nước Nhật với 71 tháng tăng trưởng liên tiếp.
Ông cũng đóng góp rất lớn vào việc thay đổi cách diễn giải trong Hiến pháp hiện hành, nhằm cho phép Lực lượng Phòng vệ (SDF) Nhật Bản tham gia hoạt động phòng thủ tập thể để bảo vệ đồng minh trước các cuộc tấn công vũ trang, đồng thời mở rộng vai trò của SDF trong luật an ninh mới. Đây được coi là những bước ngoặt quan trọng trong chính sách an ninh của Nhật Bản thời hậu chiến.
Trong lĩnh vực đối ngoại, cố Thủ tướng Abe Shinzo đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, trong đó có việc củng cố quan hệ đồng minh chiến lược với Mỹ và tăng cường quan hệ của Nhật Bản với nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Cùng với đó, ông đã góp phần nâng cao vị thế của Nhật Bản trên trường quốc tế thông qua các hoạt động và sáng kiến an ninh khu vực quan trọng. Ông là một trong những người đầu tiên khởi xướng Đối thoại an ninh Bốn bên, một cuộc đối thoại an ninh chiến lược có sự tham gia của 4 cường quốc khu vực và thế giới, gồm Australia, Ấn Độ, Nhật Bản và Mỹ (sau này thường gọi là nhóm “Bộ tứ”).
Ngoài Đối thoại an ninh Bốn bên, Thủ tướng Abe Shinzo cũng được coi là người đề xướng ý tưởng về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở (FOIP). Ông đã lần đầu tiên đề cập tới ý tưởng này trong bài phát biểu quan trọng tại các hội nghị quốc tế lớn.
Người bạn lớn có tình cảm đặc biệt với Việt Nam
Trong những năm dưới thời Thủ tướng Abe Shinzo, quan hệ Việt Nam và Nhật Bản phát triển nhanh chóng và tốt đẹp. Năm 2006, trong nhiệm kỳ đầu tiên làm Thủ tướng của ông Abe Shinzo, hai nước nhất trí đưa ra Tuyên bố chung “Hướng tới xây dựng quan hệ đối tác chiến lược”. Tháng 3-2014, hai bên ra Tuyên bố chung Việt Nam - Nhật Bản về quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á.
Nhật Bản là nước G7 đầu tiên mời Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 mở rộng, là sự công nhận đối với “vị thế nâng cao của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế”. Tháng 5-2016, lần đầu tiên trong lịch sử của G7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu Đoàn cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng theo lời mời của Thủ tướng Abe Shinzo.
Quan hệ giữa hai nước hiện đang ở giai đoạn tốt nhất trong lịch sử kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, có sự tin cậy cao. Lãnh đạo cấp cao hai nước duy trì thường xuyên các chuyến thăm và tiếp xúc tại các diễn đàn quốc tế và khu vực. Nhật Bản hiện nhà đầu tư số 1 tại Việt Nam, đối tác thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam, là nước tài trợ ODA lớn cho Việt Nam.
 |
Người dân xếp hàng dài tới tưởng niệm cố Thủ tướng Abe Shinzo tại Đại sứ quán Nhật Bản ở Hà Nội |
Trong thời gian giữ cương vị Thủ tướng Nhật Bản, ông Abe Shinzo đã hai lần thăm chính thức Việt Nam vào năm 2013, 2017 và hai lần đến Việt Nam tham dự Hội nghị APEC 2006, 2017. Các chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Abe Shinzo đánh dấu những giai đoạn phát triển mới trong quan hệ hai nước, khẳng định Việt Nam - Nhật Bản là đối tác quan trọng và lâu dài.
Ông là người có tình cảm đặc biệt đối với Việt Nam; có quan hệ tốt và rất đặc biệt với tất cả các vị lãnh đạo nước ta từ năm 2006, nhất là từ năm 2012 đến nay. Đó là nền tảng vững chắc cho quan hệ hiện nay của hai nước.
Sự ra đi bất ngờ của nguyên Thủ tướng Abe Shinzo để lại tiếc thương cho lãnh đạo và nhân dân Việt Nam. Được tin nguyên Thủ tướng Abe Shinzo từ trần, ngày 8-7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam gửi điện chia buồn tới Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do, Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio.
Trong ngày đầu tiên Đại sứ quán Nhật Bản tại Hà Nội mở sổ tang tưởng niệm cố Thủ tướng Abe Shinzo, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Phạm Minh Chính, cùng đại diện nhiều bộ, ngành, đoàn thể, người dân đã đến Đại sứ quán Nhật Bản tại Hà Nội để bày tỏ tiếc thương, tưởng niệm “Người bạn lớn của Việt Nam”. Trong sổ tang, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc viết: “Lãnh đạo và Nhân dân Việt Nam luôn trân trọng và khắc ghi trong tâm khảm về tình cảm sâu đậm và sự ủng hộ, hỗ trợ quý báu mà Ngài Abe Shinzo dành cho đất nước, con người Việt Nam cũng như quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước.
Thời gian Ngài làm Thủ tướng Nhật Bản đã để lại nhiều dấu ấn đặc biệt, đầy ý nghĩa trong việc thiết lập và củng cố quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản vì hòa bình thịnh vượng ở châu Á. Cá nhân tôi không thể quên những kỷ niệm sâu sắc trong thời gian cùng làm việc với Ngài, sự quan tâm đặc biệt mà Ngài dành cho người dân Việt Nam và quan hệ hai nước cũng như cá nhân tôi. Một lần nữa tôi bày tỏ lòng biết ơn về những tình cảm sâu nặng của Ngài đối với văn hóa, con người và dân tộc Việt Nam. Những quan tâm đóng góp không ngừng nghỉ, thiết thực, hiệu quả và bền vững của Ngài nói riêng và của Chính phủ và Nhân dân Nhật Bản nói chung đã góp phầm cho sự phát triển của Việt Nam”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ: “Tình cảm đặc biệt và sự hỗ trợ quý báu mà Ngài Abe Shinzo đã dành cho đất nước, con người Việt Nam cũng như quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản là tài sản vô giá cho tương lai quan hệ giữa hai nước chúng ta. Trong thời gian dài Ngài làm Thủ tướng Nhật Bản, quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản đã bước sang giai đoạn mới phát triển tốt đẹp với những dấu ấn đậm nét. Là người bạn thân thiết, chia ngọt sẻ bùi với tinh thần “tình cảm, chân thành, tin cậy”, hai đất nước Việt Nam và Nhật Bản chúng ta sẽ cùng nhau vượt qua nỗi đau thương, mất mát to lớn này phát triển hơn nữa quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản vì hòa bình, thịnh hợp tác phát triển ở trong khu vực và trên thế giới vì sự hùng cường thịnh vượng của mỗi nước chúng ta”.
