Thung lũng Silicon giữa lòng Hà Nội

ANTĐ - Trong tiềm thức của tôi, thung lũng Silicon, nơi tập trung những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ của thế giới ở tận nước Mỹ xa xôi. Nhưng bỗng một ngày, tôi rất ngạc nhiên khi được khám phá một thung lũng Silicon giữa trung tâm Thủ đô Hà Nội.

Thung lũng Silicon giữa lòng Hà Nội ảnh 1Bộ trưởng Bộ KH-CN Nguyễn Quân thăm trụ sở VSV

Không gian của sáng tạo và đam mê

Theo sự giới thiệu của một người tâm huyết với những dự án khởi nghiệp (ông Vũ Quốc Hùng - nguyên Phó chủ nhiệm thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương), tôi đến dự lễ ra mắt trụ sở làm việc của những người thực hiện Đề án Thung lũng Silicon (VSV) tại Việt Nam ở 24 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội. Trụ sở làm việc là một tầng cao trong tòa nhà thuộc Bộ Khoa học - Công nghệ. Hoàn toàn không có máy móc hay những đường điện loằng ngoằng, những chồng tài liệu cao ngất, rất khó để tôi tin đây là nơi để những người Việt trẻ đam mê sáng tạo thực hiện những dự án khởi nghiệp của mình. Nhưng đó lại là sự thật vì ngay sau đó, người thật, việc thật khởi nghiệp từ nơi đây đứng lên chia sẻ câu chuyện lập nghiệp của mình.

Lozi - một website chuyên giới thiệu những món ăn, địa điểm ăn uống nổi tiếng trên mạng Internet là sản phẩm của một nhóm khởi nghiệp (start-up), được Đề án VSV đầu tư. Đại diện của Lozi cho biết: “Xuất phát từ nhu cầu ăn uống hàng ngày, hàng giờ của mọi người, tôi tự hỏi tại sao mình không phát triển một website để tìm kiếm các món ăn dễ dàng hơn, sau đó chia sẻ những kiến thức của mình cho cộng đồng. Và bước đầu, chúng tôi đã thành công”. Website lozi.vn hiện có khoảng 4 triệu lượt người truy cập trong một tháng. Số lượng người đăng ký tham gia lên tới hơn 600.000 người. “Tương lai là kỷ nguyên số, chúng tôi kỳ vọng sẽ có những bước phát triển mạnh mẽ hơn”- đại diện Lozi chia sẻ.

Tôi đã nhiều lần truy cập Lozi.vn, song sau khi nghe lời giới thiệu ngắn gọn này, tôi mới biết đó là tài sản trí tuệ của một nhóm người trẻ tuổi. Họ có ý tưởng sáng tạo, có đam mê,  mong muốn thực hiện đam mê của mình và họ may  mắn nhận được sự hỗ trợ của VSV.

Nơi gieo mầm đầu tư mạo hiểm

Tháng 6-2013, Đề án Thương mại hóa công nghệ theo mô hình Thung lũng Silicon tại Việt Nam chính thức được phê duyệt. Thời gian thực hiện đề án là 60 tháng với tổng kinh phí 60 tỷ đồng. Số tiền này khá khiêm tốn so với nhu cầu đầu tư khởi nghiệp tại Việt Nam. Đây là một đề án nhằm thay đổi văn hóa và cách tư duy, đặc biệt là tư duy làm chủ, dám nghĩ, dám làm không chỉ của lớp trẻ mà còn dành cho các nhà khoa học, các nhà công nghệ. Bản thân họ phải nắm lấy cơ hội để triển khai ý tưởng của mình thành hiện thực.

Nhưng để từ ý tưởng thành hiện thực, tạo ra dịch vụ hoặc sản phẩm đáp ứng được nhu cầu của thị trường, đòi hỏi phải có một quy trình chặt chẽ gồm 8 bước: ý tưởng công nghệ; sản phẩm thử nghiệm; đào tạo khả năng làm chủ doanh nghiệp; huấn luyện trong tổ chức thúc đẩy kinh doanh (BA); thành lập doanh nghiệp khởi nghiệp để thực hiện ý tưởng; gọi vốn đầu tư mạo hiểm gieo mầm; đầu tư mạo hiểm những vòng sau và niêm yết cổ phiếu lần đầu trên thị trường - IPO. 

Năm 2014, chương trình đã tuyển chọn, sàng lọc theo tiêu chí của các quỹ đầu tư mạo hiểm quốc tế,  mời gọi những nhà đầu tư đánh giá gần 100 doanh nghiệp khởi nghiệp có ứng dụng công nghệ thông tin. Cuối cùng, 9 startup được lựa chọn và được đầu tư vòng gieo mầm. Mỗi startup được đầu tư số tiền tương ứng từ 10.000 - 15.000 USD và nhận lại từ 5-10% cổ phần. 4/9 nhóm startup đã phát triển vượt bậc,  gọi được vốn đầu tư tiếp theo. Đặc biệt, có 2 nhóm nhận được 350.000 USD và 500.000 USD và được định giá 1,8 triệu USD. 

Lozi, Tech Elite là một trong những nhóm khởi nghiệp như thế. Điểm nổi bật của thủ lĩnh những nhóm khởi nghiệp này là họ còn rất trẻ, chủ yếu thuộc thế hệ 8x. Chia sẻ kinh nghiệm thành công, đại diện nhóm Tech Elite cho rằng: “Startup cần những cá nhân xuất sắc”. Nghe họ nói, tôi cứ nghĩ: Việt Nam không thiếu người giỏi, đặc biệt là những người trẻ tuổi. Nếu họ được hỗ trợ, được đầu tư, họ có thể biến Việt Nam thành một cường quốc về công nghệ với những sản phẩm độc đáo, giá trị hàng triệu USD. 

Thung lũng Silicon giữa lòng Hà Nội ảnh 2Lozi.vn- website của một nhóm khởi nghiệp thành công từ Đề án VSV

Cần thiên thời, địa lợi, nhân hòa

VSV giữa lòng Hà Nội là nơi để họ dừng chân, được tiếp sức và thỏa sức sáng tạo. Phải chăng, sự đơn giản nhưng không kém phần sinh động của văn phòng VSV là một thông điệp về sự sáng tạo, vượt ra khỏi những thói quen thông thường.

Theo bà Thạch Lê Anh - Chủ nhiệm Đề án VSV, Việt Nam có khoảng 500 startup đang hoạt động. “Với dân số 90 triệu người, độ tuổi trung bình là 29 và 70% dân số đang ở độ tuổi lao động, Việt Nam có nhiều  nhóm khởi nghiệp, có trình độ cao” - bà Thạch Lê Anh nói. Với việc ra mắt văn phòng làm việc VSV, các nhà đầu tư, các cơ quan Nhà nước, đại diện các trường đại học, viện nghiên cứu, các nhóm khởi nghiệp sẽ có địa chỉ tin cậy để đến trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ thông tin, cùng nhau thành công. 

Phát biểu tại lễ khai trương, Bộ trưởng Bộ Khoa học - Công nghệ Nguyễn Quân cũng đánh giá, VSV Việt Nam có văn phòng làm việc là việc hiện thực hóa ý tưởng đã ấp ủ nhiều năm qua. “Trước đây Việt Nam mơ ước một ngày nào đó đuổi kịp Thái Lan về xếp hạng khoa học công nghệ trong khu vực. Năm 2015, lần đầu tiên Việt Nam vượt Thái Lan trong bảng xếp hạng này. Qua đó có thể khẳng định, nếu có môi trường làm việc tốt, cơ chế tốt, chúng ta sẽ có những startup không kém gì Google hay Microsoft” - Bộ trưởng Nguyễn Quân nói.  

Theo Bộ trưởng Nguyễn Quân, hệ sinh thái khởi nghiệp theo mô hình Silicon Valley ta mới đi được bước đầu tiên, nên rất cần các nhà đầu tư, các doanh nghiệp chung tay đóng góp. VSV được kỳ vọng sẽ ươm mầm thêm nhiều tài năng khoa học công nghệ của Việt Nam, đặc biệt là những tài năng trẻ để đưa đất nước hội nhập. Hà Nội một ngày không xa sẽ được biết đến là Thủ đô công nghệ phát triển trên thế giới.