Thực hiện tự chủ Đại học: Còn là một quá trình dài

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

ANTD.VN - Từ câu chuyện cách chức Hiệu trưởng Đại học Tôn Đức Thắng là đúng hay sai pháp luật, ĐBQH Dương Minh Ánh đề nghị Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu quan điểm về việc có nên bỏ chủ quản các trường đại học tự chủ hay không?

ĐBQH Dương Minh Ánh đặt câu hỏi tại phiên chất vấn của Quốc hội

ĐBQH Dương Minh Ánh đặt câu hỏi tại phiên chất vấn của Quốc hội

“Qua câu chuyện của trường Đại học Tôn Đức Thắng, nhiều ý kiến cử tri cho rằng nên bỏ Bộ chủ quản thì việc tự chủ đại học của nước ta mới có thể tiến tới thành công được như mong muốn. Đề nghị Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu quan điểm về vấn đề này?” – ĐB Dương Minh Ánh (Hiệu trưởng Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội) đặt câu hỏi tại phiên chất vấn ở Quốc hội, ngày 9-11.

Trả lời, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, đến thời điểm này, chúng ta đã thực hiện tự chủ đại học nhưng mới được một số bước, vừa qua đã đạt được một số kết quả rất tốt nhưng còn rất nhiều việc phải làm, còn là một quá trình dài.

Theo Phó Thủ tướng, Đại học không chỉ là nơi làm ra tri thức mà còn là nơi làm việc và sinh hoạt của trí thức, có mặt bằng nhận thức cao hơn xã hội. Cũng vì thế, ở các nước trên thế giới đều nỗ lực xây dựng một mô hình quản trị đại học tiên tiến, đảm bảo tính dân chủ, sáng tạo, khoa học. Tự chủ đại học cũng nhằm mục tiêu đó.

Tuy nhiên, đã tự chủ thì luôn luôn phải gắn liền với trách nhiệm giải trình, mọi hoạt động của cơ sở giáo dục đại học phải được thực hiện theo pháp luật và những quy chế công khai, toàn xã hội giám sát rất chi tiết.

Mặt khác, tự chủ đại học không có nghĩa là nhà nước không đầu tư tiền nữa. Tự chủ đại học cũng không có nghĩa là không có quản lý mà phải quản lý bằng pháp luật.

Đi vào cụ thể câu hỏi của ĐB Dương Minh Ánh về việc có nên bỏ chủ quản của các trường Đại học hay không?, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu: Với những nước có nền kinh tế chuyển đổi, trong đó có Việt Nam, khái niệm chủ sở hữu (chủ quản của đại học không đơn thuần chỉ thuộc một cơ quan, tổ chức nào mà của toàn xã hội.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trả lời chất vấn tại Quốc hội

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trả lời chất vấn tại Quốc hội

“Vậy có nên bỏ chủ quản không? Thực ra, trong luật pháp nước ta hiện nay đã không còn Bộ chủ quan. Chẳng hạn với Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội của ĐB Ánh, chúng ta vẫn nói miệng là thuộc UBND TP Hà Nội, hay UBND TP Hà Nội là cơ quan chủ quản của trường, nhưng luật pháp nước ta hiện nay không có khái niệm chủ quản mà chỉ còn khái niệm cơ quan quản lý và cơ quan chủ sở hữu” – ông Đam nói.

Phân tích kỹ hơn, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, cơ quan quản lý của trường đại học tức là quản lý nhà nước và các mặt khác. Hiện nay, cơ quan quản lý trực tiếp của các trường chủ yếu chỉ quản lý về công tác cán bộ...

Ông Đam cũng chỉ rõ, xu thế là như vậy nhưng còn phải sửa luật, phải chỉ đạo vì thực tiễn triển khai hiện vẫn còn rất nhiều vướng mắc. Chẳng hạn, liên quan đến thu tiền học phí, các khoản tiền tài trợ và việc chi học phí vẫn phải thực hiện các thủ tục coi như ngân sách nhà nước, hay về công tác cán bộ thì có việc liên quan đến tuổi giữ chức vụ của cán bộ trường…

“Thậm chí, về quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo, vẫn còn những câu chuyện như trường muốn mở mã ngành đào tạo mới thì có ràng buộc điều kiện về tỷ lệ giáo viên, tiến sĩ, giáo sư… Những việc này dần dần phải điều chỉnh” – Phó Thủ tướng nói.

Về giải pháp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, trước hết, tất cả các trường đại học tự chủ phải kiện toàn, thành lập mới Hội đồng trường. Thứ hai, tất cả các trường đều phải xây dựng một quy chế điều hành, tổ chức, hoạt động nội bộ rất chi tiết theo quy định pháp luật và công khai. Xu hướng là ủng hộ theo tự chủ.

Trả lời thêm câu hỏi liên quan đến việc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tiến hành cách chức Hiệu trưởng trường Đại học Tôn Đức Thắng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, đây là một quyết định có ý kiến khác nhau. Tinh thần là Chính phủ rất công minh, ủng hộ tự chủ đại học, tạo điều kiện cho trường phát triển.

“Chúng tôi đã trao đổi với Bộ tư pháp nhiều lần, khi chưa rõ ràng, Chính phủ, thủ tướng chính phủ rất trách nhiệm, không lơ là nhưng rất cẩn trọng làm đúng quy định” - Phó Thủ tướng nói và khẳng định sau khi đoàn công tác làm việc tại trường ĐH Tôn Đức Thắng xong sẽ công khai kết quả để toàn dân biết.