Năm 2012, doanh thu của thị trường bảo hiểm tăng nhưng lợi nhuận trước thuế lại giảm
(ảnh minh họa)
Cạnh tranh không lành mạnh
Ông Phùng Ngọc Khánh - Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) cho biết, năm 2012 cơ quan này đã thanh tra 3 doanh nghiệp bảo hiểm, kiểm tra toàn diện hoạt động kinh doanh của 5 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, 5 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ, 3 doanh nghiệp môi giới bảo hiểm và chuyên đề bảo hiểm xe cơ giới, hoa hồng bảo hiểm… Qua đó đã phát hiện nhiều sai phạm như một số doanh nghiệp bảo hiểm chưa nghiêm túc thực hiện các quy định, chấp hành không đúng quy định việc tách quỹ chia lãi, chi trả quyền lợi cho khách hàng không đúng quy tắc hợp đồng, chi sai tỷ lệ hoa hồng, chi bồi thường chưa đúng quy định...
Cũng theo báo cáo của Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng thị trường bảo hiểm trong năm 2012 vẫn đạt đà tăng trưởng 12% so với năm trước đó. Trong đó, tổng doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ tăng gần 10,7% và phi nhân thọ là trên 13,7%. Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Tài chính - Trần Xuân Hà cho rằng, vẫn còn nhiều vấn đề đáng nói như doanh thu tăng nhưng lợi nhuận trước thuế của thị trường lại giảm, ví dụ như khối phi nhân thọ thu tăng 10,7% nhưng lợi nhuận trước thuế lại giảm 12% so với năm 2011.
Ông Trần Xuân Hà chỉ rõ: “Vấn đề trên bắt nguồn từ chính sự cạnh tranh không lành mạnh của các doanh nghiệp. Qua kiểm tra, tình trạng nhiều doanh nghiệp sử dụng đại lý chưa đủ điều kiện hay việc chi hoa hồng tràn lan, không đảm bảo điều kiện cam kết với khách hàng đang diễn ra khá phổ biến”. Cục trưởng Cục Quản lý giám sát bảo hiểm - Trịnh Thanh Hoan thẳng thắn cho rằng: “Nếu kiểm tra hết các doanh nghiệp thì có lẽ 100% đơn vị có sai phạm”.
Ông Trần Đức Vĩnh, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cổ phần Bảo Minh chia sẻ, theo Luật Bảo hiểm, hoa hồng bảo hiểm được chi trả cho đại lý bảo hiểm và môi giới bảo hiểm. Tuy nhiên, để tăng doanh thu, các doanh nghiệp đã tự trích một phần hoa hồng cho khách hàng hoặc người giới thiệu để khuyến khích mua bảo hiểm. Nhiều trường hợp, cùng một dạng tổn thất nhưng xử lý bồi thường lại khác nhau. Điều này làm tăng tỷ lệ bồi thường và ảnh hưởng tới lợi nhuận doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, việc các doanh nghiệp sử dụng đại lý chưa đủ điều kiện, chi hoa hồng cho đại lý không theo quy định vẫn tồn tại, nhiều doanh nghiệp cạnh tranh không lành mạnh bằng cách giảm phí, mở rộng điều kiện bảo hiểm…
Phải mạnh tay xử phạt
Các chuyên gia cho rằng, cần nhanh chóng đưa ra những biện pháp mạnh để chấn chỉnh hoạt động của các doanh nghiệp bảo hiểm. Ông Trịnh Thanh Hoan thông tin, cơ quan chức năng đang tiến hành xây dựng dự thảo Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm. Trong đó, các khung xử phạt sẽ được quy định theo hướng rộng và mạnh tay hơn. Thậm chí, phải xử phạt cả những cá nhân trong những trường hợp vi phạm quy định về kinh doanh bảo hiểm.
Đồng tình với quan điểm trên, ông Trịnh Quang Tuyến - Chủ tịch Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam góp ý: “Việc dự thảo về xử phạt hành chính sẽ cần làm rõ thế nào là tiêu cực, là trục lợi bảo hiểm… Điều này mới giúp nghị định thực sự có ý nghĩa khi áp dụng vào thực tế bởi có rất nhiều chiêu tinh vi ở các doanh nghiệp”.
Ông Trần Đức Vĩnh cho rằng: “Để thị trường bảo hiểm tốt lên, chế tài xử phạt hành chính phải “làm mạnh”. Ngoài ra, với những trường hợp doanh nghiệp bị xử phạt, cơ quan quản lý phải công bố công khai những thông tin cụ thể để người dân và các doanh nghiệp khác cùng biết”.
Đại diện Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm nhấn mạnh, một trong những giải pháp của cơ quan quản lý trong năm 2013 là tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra với các doanh nghiệp bảo hiểm. Theo kế hoạch, sẽ có 4 doanh nghiệp bảo hiểm trong tầm ngắm thanh tra và 5 doanh nghiệp khác sẽ bị kiểm tra toàn diện. Ngoài ra, phía cơ quan chức năng sẽ lập thêm các chuyên đề kiểm tra về tài chính kế toán và quản lý đại lý với 5 doanh nghiệp…
