Mỹ càng tăng sức ép, Nga - Trung Quốc càng xích lại gần nhau

ANTD.VN - Nga và Trung Quốc đang ngày càng xích lại gần nhau mà bằng chứng mới nhất là tuyên bố của Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov rằng, Moscow sẵn sàng tăng cường liên lạc và phối hợp chiến lược với Bắc Kinh.

Mỹ càng tăng sức ép, Nga - Trung Quốc càng xích lại gần nhau ảnh 1Các cuộc gặp lãnh đạo cấp cao giữa Nga - Trung Quốc thường xuyên diễn ra

Tuyên bố trên được đưa ra trong cuộc gặp giữa ông Sergey Lavrov với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị tại Vienna (Áo) trong khuôn khổ cuộc họp chung thảo luận về tương lai Thỏa thuận hạt nhân Iran. Ông Sergey Lavrov khẳng định: “Nga sẵn sàng tăng cường hợp tác kinh doanh và cùng với Trung Quốc bảo vệ các mục tiêu và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, cũng như các tiêu chuẩn của luật pháp quốc tế”. 

Có thể nói quan hệ Nga - Trung đang ở trong trạng thái “tốt nhất trong lịch sử”. Chính những thay đổi trong quan hệ quốc tế gần đây đã đưa hai nước xích lại gần nhau hơn. Nga, trong bối cảnh bị Mỹ và phương Tây áp đặt lệnh trừng phạt kể từ năm 2014 sau cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine, đã nhanh chóng “xoay trục” sang châu Á - Thái Bình Dương, và Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới - là lựa chọn hàng đầu của Moscow trong chiến lược này.

Trong khi đó, với sức mạnh được tăng lên sau nhiều năm phát triển, Trung Quốc đang mở rộng không gian chiến lược để khẳng định vị thế cường quốc khu vực và quốc tế, từng bước cạnh tranh ảnh hưởng với Mỹ ở châu Á - Thái Bình Dương. Nước này hy vọng cùng với Nga có thể duy trì mối quan hệ song phương theo cách tạo ra môi trường an toàn để đạt được các mục tiêu phát triển và hỗ trợ, hợp tác cùng có lợi. 

Thêm vào đó, sự thay đổi trong Chiến lược quốc phòng của Mỹ, từ chỗ đặt trọng tâm an ninh của nước Mỹ là chủ nghĩa khủng bố sang đối phó với sự cạnh tranh quyết liệt giữa các cường quốc, cũng là một trong những lý do khiến Nga và Trung Quốc gắn kết thêm với nhau. 

Cả Nga và Trung Quốc đều phản ứng mạnh mẽ trước việc bị Mỹ coi là “mối đe dọa”. Trong khi Nga thẳng thừng chỉ trích Mỹ đang tìm cách chứng tỏ vai trò lãnh đạo thông qua chiến lược và khái niệm mang tính đối đầu, thì Trung Quốc cho rằng Mỹ đang áp dụng các chính sách lỗi thời như thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Hàng loạt các chuyến thăm cấp cao nhất trong những năm gần đây đã nhanh chóng đưa quan hệ Nga - Trung lên một mức mới. Về kinh tế, Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Nga, trong khi Nga là nguồn cung cấp năng lượng chủ chốt của Trung Quốc. Năm 2017, kim ngạch trao đổi thương mại giữa hai nước đạt 84,07 tỷ USD, giúp Trung Quốc duy trì vị thế là đối tác thương mại lớn nhất của Nga năm thứ 8 liên tiếp.  

Trong lĩnh vực quân sự, Nga và Trung Quốc khẳng định sẽ tăng cường củng cố quan hệ song phương, đặc biệt là quan hệ quân sự, để bảo vệ quyền lợi an ninh của hai nước và duy trì cán cân chiến lược khu vực. Nga sẵn sàng chia sẻ các công nghệ quân sự hàng đầu với Trung Quốc, cung cấp cho Bắc Kinh các hệ thống tên lửa phòng không tầm xa S-400 và máy bay chiến đấu Su-35 mới nhất. Còn Trung Quốc thì ủng hộ Nga trong các vấn đề quốc tế như Syria, Iran…

Tuy nhiên, sự xích lại gần nhau giữa Moscow và Bắc Kinh không phải là bước đi nhằm thiết lập một liên minh quân sự - chính trị làm đối trọng với Mỹ. Quan hệ Nga - Trung là mối quan hệ không đơn giản. Giữa hai nước vẫn tồn tại những vấn đề nổi cộm như tình trạng di cư bất hợp pháp từ Trung Quốc sang vùng Viễn Đông của Nga, gây ra nhiều điều phức tạp. Ngoài ra, những tranh chấp về lãnh thổ vốn là những vấn đề lịch sử còn tồn đọng, chưa thể nói là đã được giải quyết ổn thỏa.

Vì thế, cặp đôi Nga-Trung xuất hiện là để giải quyết nhu cầu trước mắt nhằm tạo thế cân bằng, chống lại sức ép từ phía Mỹ. Mỹ càng tăng sức ép thì sự gắn kết Nga - Trung Quốc càng chặt hơn.