- Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi quốc tế ủng hộ lệnh ngừng bắn tại Idlib, Syria
- Liên Hợp Quốc: Quân đội chính phủ Syria từng sử dụng vũ khí hóa học bị cấm
- Iran cảnh báo Mỹ, Anh, Pháp không nên tấn công Syria
Phòng không Syria đáp trả các đợt không kích của Mỹ và phương Tây tháng 4-2018
Các cuộc ném bom đường không và nã pháo gần đây của quân đội Syria và việc di chuyển trung đoàn thuộc quân đội Syria đóng tại TP Homs đến biên giới phía Nam của tỉnh Idlib, thành trì cuối cùng của lực lượng phiến quân đã làm nảy sinh những lời đồn đoán rằng Damascus sắp triển khai một cuộc tấn công nhằm vào các lãnh thổ còn nằm dưới sự kiểm soát của các lực lượng dân quân Hồi giáo liên kết với tổ chức khủng bố al-Qaeda. Các lực lượng này từng nhận được sự trợ giúp về vũ khí và tài chính của Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ, Ả-rập Xê-út và Qatar để tiến hành một cuộc chiến tranh ủy nhiệm kéo dài 7 năm nhằm thiết lập một chế độ thân Mỹ và phương Tây mềm dẻo hơn ở Damascus.
Lực lượng Iran được mời đến và hiện diện ở Syria
Tại một cuộc họp báo ở Jerusalem vào ngày 22-8, Cố vấn An ninh quốc gia của Mỹ John Bolton đã tuyên bố: “Chúng tôi hết sức lo ngại về khả năng ông Assad sử dụng vũ khí hóa học một lần nữa. Để tránh bất kỳ sự hiểu lầm nào, nếu chế độ cầm quyền ở Syria sử dụng vũ khí hóa học, chúng tôi sẽ phản ứng rất cương quyết và họ nên thực sự nghĩ đến điều này”.
Vị cố vấn này cũng biện hộ cho động thái kiên quyết của Mỹ nhằm vào Iran, bao gồm việc hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân được ký kết giữa Iran và các cường quốc vào năm 2015, cũng như áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt kinh tế. Ông John Bolton khẳng định mục tiêu của Washington không phải là sự thay đổi chế độ ở Tehran, mà là một “sự thay đổi lớn về hành vi của chế độ”. Ông John Bolton đã thực hiện chuyến công du tới Israel và có cuộc gặp người đồng cấp Nga Nicolai Patrushev tại Geneva với nỗ lực lôi kéo Nga vào chiến dịch chống lại Iran của Washington, nhưng Matxcơva dường như đã công khai từ chối hợp tác.
Việc Mỹ thực hiện hành động leo thang quân sự lớn tại Syria có thể sẽ mang lại cho ông Donald Trump những phương tiện nhằm giảm thiểu các cuộc công kích nội bộ trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông. Bên cạnh đó, xét về thế và lực giữa hai phe của Syria, Nga, Iran với Mỹ, Anh, Pháp cộng với những thúc bách trong nội bộ chính trường Mỹ, khả năng cao vẫn sẽ xảy ra một cuộc tấn công vào Syria như hồi tháng 4-2018.
Các quan chức Mỹ đã chỉ rõ nếu mục tiêu của Washington ở Syria vẫn là lật đổ chế độ Assad, thì mục tiêu đó cũng tập trung vào việc buộc các lực lượng Iran rút khỏi Syria trong khuôn khổ của chiến lược nhằm đẩy lùi ảnh hưởng của Iran ở Trung Đông, mở đường cho việc khẳng định quyền bá chủ của Mỹ trong khu vực dồi dào dầu mỏ này.
Iran đã bác bỏ đề nghị của Mỹ và Israel yêu cầu nước này rời khỏi Syria, bằng việc nhấn mạnh các lực lượng Iran đã được Chính phủ Damascus mời đến, không giống như 2.200 lính Mỹ được triển khai bất chấp luật pháp quốc tế.
Ngày 27-8, Bộ trưởng Quốc phòng Iran Amir Hatami và người đồng cấp Syria đã công bố việc ký kết một “thỏa thuận kỹ thuật và quốc phòng” quy định việc tiếp tục “hiện diện và tham gia” của Iran tại Syria.
Trước đó, Tehran đã cam kết xây dựng 20.000 nhà ở cho những người tị nạn hồi hương. Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã hủy bỏ khoản viện trợ trị giá 230 triệu USD để duy trì sự ổn định cho Syria và chỉ rõ Mỹ sẽ không viện trợ bất cứ thứ gì cho công cuộc tái thiết Syria mà hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của Chính phủ.
Tên lửa hành trình phóng từ tàu USS The Sullivans
Cần có cớ để động binh
Chính quyền của Tổng thống Syria Assad đã phủ nhận việc sử dụng vũ khí hóa học trong chiến dịch quân sự của mình nhằm tái khẳng định quyền kiểm soát đối với các khu vực đã bị chiếm đóng bởi lực lượng nổi dậy được phương Tây hỗ trợ. Ông Assad cho rằng, các cuộc tấn công mới đây vào Idlib là nhằm vào các lực lượng liên kết với al-Qaeda có thể khiến Mỹ can thiệp quân sự như hồi năm 2017 và tháng 4-2018.
Trong khi đó, Chính phủ Nga đã khẳng định, có những thông tin cho rằng Anh đã cử các “chuyên gia” được huấn luyện đến tỉnh Idlib để khởi động một “cuộc tấn công hóa học” nhằm tạo cớ cho các cuộc tấn công của Mỹ, Anh và Pháp chống lại Chính phủ Syria.
Ngày 27-8, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga, Tướng Igor Konashenkov tuyên bố: “Sự khiêu khích này với sự tham gia tích cực của các cơ quan an ninh Anh được xem là một cái cớ phụ thêm để Mỹ, Anh và Pháp triển khai tấn công tên lửa và sử dụng không quân nhằm vào Chính phủ Syria và các cơ sở hạ tầng kinh tế của nước này”.
Tướng Konashenkov đã nhấn mạnh việc triển khai tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS The Sullivans được trang bị 56 tên lửa hành trình tại Vịnh Persian, cũng như việc điều máy bay ném bom B-1B mang 24 tên lửa hành trình đến căn cứ không quân Al Udeid ở Qatar là những dấu hiệu cho thấy Washington đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn nhằm vào Syria.
Ông Konashenkov cũng trích dẫn những thông tin đến từ Trung Đông, theo đó tổ chức khủng bố Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham trước đây là Mặt trận al-Nusra, một chi nhánh của al-Qaeda tại Syria, đã vận chuyển 8 container khí clo đến thành phố Jisr al-Shughour, tỉnh Idlib để dàn dựng một vụ việc sử dụng vũ khí hóa học.
Mới đây nhất, trong một tuyên bố đưa ra ngày 11-9, Trung tâm hòa giải Nga ở Syria cho hay, các quay phim viên từ một số kênh truyền hình Trung Đông và một kênh thời sự của Mỹ đã tới thành phố Jisr al-Shughur vào sáng cùng ngày để sản xuất những hình ảnh cần thiết, cụ thể là cảnh các thành viên của nhóm phòng vệ dân sự White Helmets (Mũ bảo hiểm trắng) đang giúp đỡ và điều trị cho người dân ở Jisr al-Shughur sau một vụ tấn công có sử dụng vũ khí hóa học bằng việc thả bom thùng của quân đội Syria.
Liên hợp quốc cảnh báo tấn công vào Idlib sẽ gây ra thảm họa nhân đạo
Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ ra lệnh tấn công dù không muốn?
Một lý do khác khiến cuộc chiến của Mỹ ở Syria leo thang là cuộc khủng hoảng chính trị trong nội bộ chính quyền của Tổng thống Donald Trump. Nhiều nhân vật thân cận với ông Donald Trump đang gặp các rắc rối pháp lý như cựu luật sư Michael Cohen, cựu Giám đốc Chiến dịch tranh cử Paul Manafort, Giám đốc Tài chính của Tổ chức Trump, Allen Weisselberg và biên tập viên tờ National Enquirer, David Pecker.
Trong khi Đảng Dân chủ và các quan chức cấp cao nhất trong giới tinh hoa quyền lực đã phản đối ông Donald Trump về vấn đề đối đầu với Nga, trong đó chủ yếu nhằm vào chính sách của Mỹ ở Syria. Trong một bài xã luận, được đăng tải vào ngày 25-8, có tiêu đề “Ông Trump gây trở ngại cho êkíp của ông trong vấn đề Syria”, tờ Washington Post đã chỉ trích Tổng thống Mỹ đã không thực hiện một chính sách quân sự mạnh tay hơn ở đất nước đã bị tàn phá này.
Báo này viết rằng: “Bất cứ chiến lược nào của Mỹ ở Syria đều sẽ vấp phải những trở ngại lớn, trong đó có những mưu đồ của Nga, vốn khẳng định muốn giới hạn phạm vi hoạt động của chế độ Damascus và đưa người Iran ra khỏi Syria, nhưng trên thực tế lại hậu thuẫn cả Syria lẫn Iran. Tuy nhiên, vấn đề duy nhất trong chính sách này của Mỹ là nó mâu thuẫn với các quan điểm của Tổng thống Mỹ. Ông Trump đã nhiều lần tuyên bố dứt khoát muốn rút các lực lượng của Mỹ khỏi Syria càng sớm càng tốt. Những gì mà tất cả các bên ở Syria nhận thấy, đó không chỉ là sự thiếu quyết tâm của Mỹ. Họ còn nhận thấy một chính quyền Mỹ không có khả năng xây dựng một chiến lược rõ ràng để bảo vệ những lợi ích của Mỹ do sự phán đoán yếu kém của Tổng thống”.
