Tâm thần - căn bệnh phổ biến của xã hội hiện đại

• Trầm cảm, mất ngủ và nỗi lo rối loạn sức khỏe tâm thần lan rộng hậu đại dịch Covid-19
• Nghiện game rất dễ dẫn đến rối loạn tâm thần
• WHO khuyến cáo: Nghiện game là một hội chứng rối loạn tâm thần

Các triệu chứng của các rối loạn tâm thần rất đa dạng, việc được khám và điều trị sớm các rối loạn tâm thần rất quan trọng. Đối với người bình thường, khi có những dấu hiệu như rối loạn giấc ngủ, ngủ ít, ngủ nhiều, buồn chán, dễ mệt mỏi, ăn kém, giảm ham muốn tình dục, hay giận dỗi, cáu gắt vô cớ, giảm hiệu suất làm việc, kém tập trung, hay quên, lo lắng nhiều vấn đề, đau mỏi cơ thể kéo dài... thì nên đi khám chuyên khoa tâm thần để được khám, tư vấn và điều trị.

Hiện nay các rối loạn tâm thần đang ngày càng trở nên phổ biến với nhiều nguyên nhân khác nhau

Nhận biết

Tỷ lệ người Việt Nam có khả năng bị bệnh tâm thần một lần trong đời là 15 - 20% dân số dựa theo thống kê gần đây của Viện Sức khỏe tâm thần Trung ương. Ða số các dấu hiệu bệnh là do rối loạn chức năng của não. Từ đó sinh ra các bệnh tâm thần như bệnh tâm thần phân liệt, bệnh trầm cảm, bệnh hoang tưởng, bệnh rối loạn cảm xúc…

Hiện nay các rối loạn tâm thần đang ngày càng trở nên phổ biến với nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên theo thống kê có khoảng 70-80% số bệnh nhân không nhận ra nhận ra mình bị rối loạn này, dẫn đến không được điều trị. Nhiều người ngộ nhận tâm thần phải là những người mất hết ý thức, hành động điên khùng, trên thực tế, bệnh có thể bắt đầu từ biểu hiện rất đơn giản và thường gặp. Tập trung nhiều nhất vào nhóm những người lao động trí óc.

Nguyên nhân là do áp lực công việc, áp lực xã hội ngày một tăng, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh trong công việc ngày càng cao và đáng lo ngại là hiện nay, tỷ lệ thanh thiếu niên mắc các chứng liên quan đến tâm thần ngày càng gia tăng, do nghiện internet, facebook, nghiện game online, ma túy đá… Biểu hiện của bệnh thường là mất ngủ, kém ăn, giảm hứng thú, giảm giao tiếp, cảm giác mệt mỏi, uể oải, giảm khả năng suy nghĩ, giảm trí nhớ, tâm lý bất an, có những hành vi không phù hợp…

Phòng ngừa bệnh tâm thần

Có kế hoạch làm việc và thư giãn. Một ngày làm việc liên tục với áp lực, căng thẳng sẽ khiến tinh thần của bạn xấu đi rất nhanh có thể dẫn đến trạng thái lo âu và trầm cảm. Do đó bạn đừng quên nghỉ ngơi và thư giãn đầu óc bằng những sở thích cá nhân của mình.

Lối sống lành mạnh. Vì não cần sự kết hợp của các chất dinh dưỡng để duy trì sức khỏe và hoạt động tốt giống như mọi bộ phận khác trong cơ thể. Do đó duy trì chế độ ăn lành mạnh rất có lợi cho sức khỏe tâm thần. Hoạt động thể chất rất quan trọng đối với mọi khía cạnh sức khỏe, bao gồm cả sức khỏe tâm thần.

Ngủ tốt hơn, kiểm soát stress. Những vấn đề về giấc ngủ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Theo nghiên cứu, những người ngủ ít hơn 5 giờ mỗi đêm có nguy cơ cao mắc bệnh tâm thần. Rất nhiều người trong chúng ta dễ bị stress, nguyên nhân có thể do hậu quả của công việc, các mối quan hệ hoặc vấn đề tiền bạc, stress kéo dài.

Tránh lạm dụng rượu bia, các chất kích thích. Vì nếu sử dụng thường xuyên, lâu dài nó sẽ khiến thần kinh bị lệ thuộc, gây nên các chứng ảo giác, mất kiểm soát trong suy nghĩ, hành động. Hạn chế sử dụng các thiết bị thông minh, game online. Bởi chứng nghiện game online được các nhà khoa học xem xét đưa vào một trong những loại bệnh lý tâm thần. Nguyên nhân là do chơi game online quá lâu trong thời gian dài sẽ dẫn đến nhiều tác hại cả về thể chất lẫn tinh thần, gây rối loạn tâm sinh lý.

Chăm sóc sức khỏe thể chất. Sức khỏe tâm thần có vấn đề thì cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất. Khi cả hai vấn đề về tinh thần và thể chất cùng xuất hiện, các bác sĩ thường chỉ tập trung về thể chất. Tuy nhiên, nếu vấn đề sức khỏe tâm thần được giải quyết, sức khỏe thể chất của người bệnh sẽ cải thiện rất rõ rệt. Nghiên cứu đã cho thấy việc điều trị trầm cảm ở bệnh nhân viêm khớp đã giúp người bệnh giảm đau nhanh hơn và sức khoẻ tổng thể tốt hơn.

Ổn định tài chính. Do tình trạng nghỉ việc, mất khả năng kiếm sống và chi phí điều trị sức khỏe tâm thần cao, những người bệnh tâm thần không được điều trị có thể phải đối mặt với những khó khăn tài chính nặng nề. Bệnh tâm thần ảnh hưởng đến cả gia đình và cá nhân người bệnh. Con cái của người bệnh tâm thần có nhiều nguy cơ bị lạm dụng, bỏ rơi, và một loạt các vấn đề cảm xúc và hành vi, thường tự cô lập với bạn bè.