- Sửa Luật Đấu thầu: Có “quân xanh, quân đỏ” không, có gỡ được vướng về đấu thầu thuốc không?
- Đề xuất đổi tên Luật hợp tác xã thành Luật các tổ chức kinh tế hợp tác
 |
| Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên thảo luận |
Sáng nay, 22-9, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã xem xét, cho ý kiến lần đầu về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Dự án luật này dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 vào tháng 10 tới và được Quốc hội xem xét, thông qua theo quy trình 3 kỳ họp.
Thẩm tra tờ trình dự án luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, các nội dung của dự thảo Luật cơ bản phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013.
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát kỹ các trường hợp thu hồi đất quy định tại Điều 69 và Điều 70 dự thảo Luật, bảo đảm các nguyên tắc theo quy định tại Điều 54 Hiến pháp năm 2013: “Nhà nước thu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết do luật định vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng”.
Tho ông Thanh, quy định tại điểm h khoản 2 Điều 70 dự thảo Luật về việc Nhà nước thu hồi đất đối với “dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại” sẽ tác động rất lớn đến quyền của người sử dụng đất. Các dự án khu đô thị, nhà ở thương mại mang tính chất kinh doanh là chủ yếu, mặc dù sẽ tác động đến phát triển kinh tế - xã hội nói chung nhưng lợi ích trước mắt và trực tiếp sẽ mang lại cho các chủ đầu tư thực hiện dự án.
 |
, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu tại phiên họp |
Mặt khác, Nghị quyết số 18-NQ/TW đặt ra nhiệm vụ: “Tiếp tục thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương mại”. Vì vậy, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng việc thu hồi đất phục vụ dự án khu đô thị, nhà ở thương mại là không phù hợp.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị rà soát các trường hợp thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh (Điều 69), thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (Điều 70), xác định rõ các tiêu chí, điều kiện thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng để tránh lạm dụng, thu hồi đất tràn lan, không đúng bản chất, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người có đất thu hồi.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, dự án Luật Đất đai là nhiệm vụ trọng tâm của công tác xây dựng pháp luật trong nhiệm kỳ này.
Kết quả cuối cùng của quá trình xây dựng, thông qua Luật Đất đai là ví dụ sinh động nhất để đánh giá năng lực xây dựng pháp luật của Chính phủ, Quốc hội, các tổ chức, cơ quan hữu quan; cũng là ví dụ sinh động nhất thể hiện chúng ta thực hiện tốt chủ trương của Trung ương trong việc chống tiêu cực, chống cài cắm lợi ích trong công tác xây dựng pháp luật.
 |
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp |
Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh, những vấn đề đặt ra nhưng chưa đủ độ chín, chưa đúng với tinh thần nghị quyết Trung ương tuyệt đối không đưa vào dự thảo luật, mà chỉ cụ thể hóa những vấn đề đã chín, đã rõ và có quyết sách của Trung ương.
Gợi mở một số nội dung cụ thể ở dự án Luật này, Chủ tịch Quốc hội dẫn ví dụ dự thảo quy định trường hợp thu hồi đất các dự án được trên 80% người dân có đất thu hồi đồng ý, còn 20% chưa đồng ý thì áp dụng cơ chế hành chính để thu hồi đất. Theo Chủ tịch Quốc hội, quy định như vậy là mù mờ, chung chung, không đúng.
Hay về vấn đề giá đất và cơ chế tài chính về đất đai, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh đây là vấn đề khó nhất, cần quy định làm sao để có thể vận hành trong thực tế. Việc bỏ khung giá đất nhưng vẫn có bảng giá đất, vai trò của HĐND, UBND, cơ quan tham mưu, cơ quan tư vấn trong việc định giá đất như thế nào… cần được xem xét, nghiên cứu kỹ lưỡng.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cũng quan tâm đến quy định về thu hồi đất và đề nghị phải quy định chặt chẽ, cụ thể, trong đó làm rõ nguyên tắc, điều kiện, tiêu chí, thẩm quyền, phạm vi thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
“Rà soát kỹ lưỡng các trường hợp để chính xác, phù hợp, tránh lạm dụng trong thực tiễn. Cân nhắc việc Nhà nước thu hồi đất đối với “dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại”. Trường hợp này cần áp dụng cơ chế tự thoả thuận giữa người dân và doanh nghiệp theo tinh thần Nghị quyết 18, do đó không đưa vào trường hợp thu hồi” – bà Lê Thị Nga nêu quan điểm.
 |
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà giải trình thêm tại phiên họp |
Còn Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho rằng, khi thu hồi đất thì bồi thường cho người có quyền sử dụng bị thu hồi phải đảm bảo đời sống tốt hơn, trong Nghị quyết 18-NQ/TW đã nêu rất rõ nhưng trong dự thảo luật chỉ nhắc lại chứ không cụ thể hơn…
Ông Tùng lưu ý, nếu các chế định trong luật này mà làm không kỹ, không thận trọng, không cân nhắc kỹ lưỡng sẽ tác động trực tiếp đến các mối quan hệ pháp lý khác.
Phát biểu giải trình một số vấn đề tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, đối với các trường hợp nhà nước thu hồi đất, Dự án Luật đã quy định trường hợp thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Tuy nhiên rất khó để đưa điều kiện, tiêu chí toàn diện về vấn đề này.
Tiếp thu các ý kiến, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu, làm rõ nội hàm việc thu hồi đất đảm bảo lợi ích quốc gia, dân tộc. Đồng thời, cũng nghiên cứu mở rộng quỹ đất theo hướng tuyến đường để mở rộng các đường giao thông, lấy nguồn lực đất đai để tiếp tục phát triển hạ tầng giao thông, phục vụ mục đích phát triển kinh tế- xã hội.
