Trước đó không lâu, dư luận thực sự giật mình bởi hiện tượng “cá lớn nuốt cá bé” giữa một số xe ô tô tham gia vận chuyển khách từ Hải Phòng về Hà Nội và ngược lại. Dễ dàng nhận thấy, hàng chục tuyến vận tải khách bằng ô tô từ Hà Nội đi các địa phương lâu nay âm ỉ những kiểu cạnh tranh hết sức phức tạp giữa các nhà xe, doanh nghiệp vận tải. Và đỉnh điểm của những mâu thuẫn ấy là đập phá tài sản, hành hung và thậm chí gây án mạng.
Hoạt động vận tải khách như một tảng băng chìm, và phần chìm của nó đầy rẫy những nguy cơ phức tạp về ANTT. Ngoài lái phụ xe, nhiều nhà xe bây giờ còn tuyển thêm “nhân viên hướng dẫn hành khách”, hay nôm na, là “cò”. Công việc chính của họ là… kéo khách lên xe và xử lý các “sự cố” với những nhà xe khác. Chính vì vậy mà không hề bất ngờ khi biết rằng, nhiều “cò” đầy mình tiền án, tiền sự, nghiện hút. Nếu giữa các nhà xe không nhường nhịn nhau, sẽ xảy ra những cuộc “nói chuyện” bằng chân tay, hung khí. Đã và đang hình thành những ổ nhóm, đối tượng chuyên sống bằng nghề “cò” tại các bến xe.
Bắt giữ “cò”, triệt xóa ổ nhóm bảo kê cho các nhà xe là hoạt động nghiệp vụ thường xuyên của lực lượng công an. Song thực tế, công tác bắt giữ có thời điểm không xuể, nhất là khi khách ít, xe nhiều. Đây chính là nguyên nhân sâu xa của phức tạp tiềm ẩn và hiện hữu trong vận tải ô tô khách. Trên một lộ trình tuyến, trừ những ngày lễ, tết, còn lại, lượng khách hầu như không biến động.
Trong khi đó, mỗi hành trình thường có số đông nhà xe khai thác. Các áp lực chi phí buộc nhà xe phải làm mọi cách để “vớt” khách, kể cả đó là hành vi vi phạm pháp luật. Giải tỏa, hay nói cách khác, ngăn chặn phức tạp trong vận tải khách, không cách nào khác phải bắt đầu từ sự cân đối, điều chỉnh hợp lý lượng doanh nghiệp vận tải tham gia ở mỗi tuyến hành trình. Lâu nay, cơ quan chức năng cứ cấp phép cho doanh nghiệp mà không cần biết tuyến đó, bến đó quá tải ra sao. Bắt “cò”, xử lý các đối tượng bảo kê, đầu gấu mới chỉ là phần ngọn của sự phức tạp. Muốn giảm, hết phức tạp, cần động thái điều chỉnh số lượng đầu xe ngay từ mỗi tuyến, bến xe.
