Rủi ro tỷ giá đè nặng doanh nghiệp vay nợ bằng USD

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Nhiều doanh nghiệp có tỷ lệ vay nợ lớn bằng USD đang chịu nhiều rủi ro khi tỷ giá VND/USD đang chịu nhiều áp lực tăng.

Nhiều doanh nghiệp có tỷ trọng vay nợ USD lớn

Việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) quyết định tăng lãi suất điều hành thêm 75 điểm cơ bản, cùng với những quan điểm có phần “diều hâu” hơn về mặt chính sách tiền tệ đã khiến đồng USD tăng mạnh so với các đồng tiền khác. Dù VND được đánh giá là một trong những đồng tiền ổn định nhất, song tính từ đầu năm đến nay cũng đã mất giá khoảng 4%.

Theo dự đoán của các chuyên gia và cơ quan điều hành chính sách tiền tệ, dự kiến từ nay đến cuối năm tỷ giá hối đoái sẽ tiếp tục chịu áp lực trước lộ trình tăng lãi suất của Fed.

Với những nhận định trên, các chuyên gia VNDirect cho rằng rủi ro hiện hữu đối với các doanh nghiệp (DN) sử dụng nợ vay bằng USD.

Theo báo cáo tài chính, nhiều DN đang có tỷ lệ nợ vay bằng USD rất lớn.

Đơn cử như Công ty cổ phần Nhiệt điện Hải Phòng (mã chứng khoán: HND) có tổng dư nợ bằng USD là 1.549 tỷ đồng, chiếm 100% tổng dư nợ của doanh nghiệp và vay với lãi suất cố định 6,07%/năm.

Tổng công ty cổ phần Khoan và dịch vụ khoan Dầu khí (PVD) có dư nợ bằng USD lên tới hơn 3.900 tỷ đồng, chiếm 100% tổng dư nợ. Số nợ này toàn bộ chịu lãi suất thả nổi theo LIBOR (Lãi suất cho vay liên ngân hàng London) cộng biên độ.

Công ty cổ phần Dệt may – Đầu tư – Thương mại Thành Công (TCM) cũng có khoản nợ bằng USD chiếm 97,4% tổng dư nợ (1.104 tỷ đồng), chủ yếu là vay ngắn hạn; Công ty cổ phần Tập đoàn Thủy sản Minh Phú (MPC) có 3.892 tỷ đồng dư nợ bằng USD (gần 94%), cũng là các khoản vay ngắn hạn…

Tỷ giá tăng làm tăng áp lực đối với các khoản nợ bằng USD

Tỷ giá tăng làm tăng áp lực đối với các khoản nợ bằng USD

Tại một số đơn vị, dù tỷ lệ vay bằng USD trên tổng dư nợ thấp hơn nhưng con số tuyệt đối thì rất cao. Như tại Tổng công ty Phát điện 3 – CTCP (PGV) đang có 36.686 tỷ đồng dư nợ bằng ngoại tệ (chiếm 86,6% tổng nợ), lãi suất thả nổi.

Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines – HVN) nợ 21.815 tỷ đồng bằng USD (chiếm 66,3%) tổng dư nợ, lãi suất cố định từ 2,99 – 4,53%/năm. Tập đoàn Vingroup (VIC) cũng nợ 65.559 tỷ đồng bằng USD, chiếm 39,4% tổng dư nợ. Novaland (NVL nợ 14.821 tỷ đồng bằng USD, chiếm 21,6% tổng dư nợ…

Rủi ro hiện hữu

Theo các chuyên gia, biến động bất lợi của tỷ giá hối đoái và lãi suất đồng USD tăng cao làm gia tăng chi phí đối với những DN có cơ cấu nợ lớn bằng đồng USD. Tuy vậy, mức độ ảnh hưởng có sự khác biệt giữa hình thức trả lãi (lãi suất cố định hay lãi suất thả nổi) và kỳ hạn khoản vay (ngắn hạn hay dài hạn).

Trong đó, những DN có khoản vay bằng đồng USD với lãi vay cố định và/hoặc thả nổi đều phải chịu áp lực tăng chi phí lãi vay và lỗ tỷ giá (đánh giá lại khoản vay) do ảnh hưởng bất lợi của biến động tỷ giá và lãi vay đồng USD.

Những DN có khoản vay USD với lãi suất cố định sẽ chịu áp lực gia tăng chi phí lãi vay và lỗ tỷ giá khi đánh lại giá trị khoản vay do tác động của tỷ giá. Đồng USD mạnh lên sẽ kéo theo việc giá trị của chi phí lãi vay lẫn giá trị nợ gốc đều sẽ tăng lên khi quy ra VND.

Thêm vào đó, những DN sử dụng khoản vay USD với lãi suất thả nổi sẽ chịu áp lực lớn hơn những khoản vay có lãi suất cố định. Nguyên do là vì ngoài chịu tác động về tỷ giá lên chi phí lãi và nợ gốc, khoản vay thả nổi sẽ còn chịu thêm áp lực tăng chi phí lãi vay khi lãi suất khoản vay bằng đồng USD tăng lên.

Đối với thời hạn trả lãi, theo các chuyên gia VNDirect, những DN có tỷ trọng nợ vay ngắn hạn lớn sẽ bị tác động tiêu cực hơn những DN có tỷ trọng nợ vay dài hạn lớn. Nguyên nhân do áp lực tỷ giá sẽ khiến cho giá trị các khoản vay ngắn hạn gia tăng về nợ gốc, gây ra những rủi ro về dòng tiền đối với DN khi phải xoay sở để trả nợ gốc và chi phí lãi vay.

Hơn nữa, khi khoản nợ vay ngắn hạn này đáo hạn, khả năng cao DN sẽ phải vay mới với lãi suất cao hơn để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh (gia tăng chi phí lãi vay).

Ngược lại, những DN có tỷ trọng cao khoản vay USD dài hạn sẽ chưa phải đối diện với việc đáo hạn nợ gốc. Tuy nhiên, biến động bất lợi của tỷ giá cũng sẽ khiến cho các DN này phải đánh giá lại khoản vay và ghi nhận lỗ kế toán trên báo cáo kết quả kinh doanh, cũng như gia tăng chi phí lãi vay.

“Tuy nhiên, trong dài hạn, chúng tôi cho rằng những DN có tỷ trọng nợ vay dài hạn bằng đồng USD lớn có thể đỡ áp lực hơn do chúng tôi dự báo áp lực tỷ giá có thể hạ nhiệt và VND tăng giá so với USD trong năm 2023” – báo cáo của VNDirect nhận định.