"Quang cảnh kiểm duyệt phim như một phiên toà"

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - "Tâm lý lo âu, thấp thỏm của các đạo diễn khi đi kiểm duyệt phim khiến công chúng mường tượng quang cảnh như một phiên toà, thiếu vắng bầu không khí cởi mở, chân tình giữa nhà quản lý và người làm điện ảnh", đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nhân nói tại phiên thảo luận dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi), chiều 28-10.

Đại biểu Phạm Trọng Nhân (Bình Dương) nhìn nhận, điều khó khăn nhất khi chắp bút dự luật này là đưa hoạt động mang tính nghệ thuật sáng tạo vào khuôn khổ thể chế, trong khi biên độ sáng tạo vốn không có giới hạn.

“Làm thế nào để hài hoà giữa quản lý nhà nước về hoạt động điện ảnh mà không gây ức chế sáng tạo để người nghệ sỹ thăng hoa sáng tạo giữa ranh giới mong manh giữa truyền thống văn hoá với cái mới được hình thành trong thế giới phẳng, phải là mục tiêu chính của dự luật lần này”, ông Nhân nhấn mạnh, đồng thời chỉ ra một số chế định còn khá mơ hồ của dự luật có thể kiềm toả tư duy của người sáng tạo nghệ thuật.

Đại biểu Phạm Trọng Nhân (Bình Dương) phát biểu (Ảnh: Quochoi.vn)

Đại biểu Phạm Trọng Nhân (Bình Dương) phát biểu (Ảnh: Quochoi.vn)

Đại biểu của Bình Dương nêu thực trạng thời gian qua nhập khẩu phim nước ngoài có nhiều khác biệt, thậm chí bất đồng về văn hoá, góp phần thay đổi lối sống của thanh niên trong đó có sống thử trước hôn nhân đã làm tổn hại các giá trị văn hoá truyền thống.

“Hai cuộc đời” hay “hai hộ chiếu” là cách ví von các tác phẩm điện ảnh Việt Nam được giải thưởng nước ngoài nhưng lại bị cấm chiếu ngay tại “sân nhà” do vi phạm thuần phong mỹ tục hay phản ánh hiện thực quá đen tối của xã hội, song thử hỏi có nơi nào trên thế giới này chỉ toàn điều tốt đẹp mà không có mặt trái xã hội!?

Ngay NewYork (Mỹ), nơi được ví là trung tâm kinh tế của thế giới cũng không khó bắt gặp cảnh người vô gia cư nằm co ro trên nền gạch sáng choang, trước các cửa hàng sang trọng, trong khi điện ảnh Mỹ chưa bao giờ chối từ những hình ảnh này.

Văn học Việt Nam những năm 1930-1945 có 3 dòng chủ lưu là hiện thực phê phán, lãng mạn và cách mạng cùng tồn tại để miêu tả toàn bộ cái hồn của xã hội và cuộc sống của các tầng lớp nhân dân thời ký đó.

Các tác phẩm “Chí Phèo”, “Lão Hạc” hay “Chị Dậu” mặc dù được khắc học tới tận cùng sự khắc nghiệt của hiện thực, có bi quan,có bạo lực nhưng có làm tổn hại các giá trị văn hoá hay không?

"Khi mà những tác phẩm đó vẫn nằm trang trọng trên các kệ sách như các tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam thì các đánh giá với các tác phẩm điện ảnh thời gian qua liệu có cảm tính và khắt khe?", đại biểu Phạm Trọng Nhân đặt vấn đề, đồng thời cho rằng nếu khắt khe với chính người nhà thì phải trả lời tại sao một vài phim có hình ảnh vi phạm chủ quyền biển đảo của nước ta lại xuất hiện tại các rạp chiếu Việt Nam.

Theo ông Nhân, điện ảnh Việt Nam thời gian qua, dường như sợi dây kiểm duyệt đang bị kéo căng giữa nhà quản lý và người làm điện ảnh. Tiếng nói giữa hai chủ thể dường như chưa tìm được điểm tiệm cận. Hệ quả là một nền điện ảnh chưa thể rời xa vạch xuất phát, đánh mất cơ hội thụ hưởng những giá trị văn hoá tinh thần của công chúng cũng như hoà sắc văn hoá thế giới.

Tâm lý lo âu, thấp thỏm của các đạo diễn khi đi kiểm duyệt phim khiến công chúng mường tượng quang cảnh như một phiên toà, thiếu vắng bầu không khí cởi mở, chân tình giữa nhà quản lý và người làm điện ảnh. Trong khi đối tượng đang được xem xét không đơn thuần là một sản phẩm vật chất mà chứa đựng những rung động xúc cảm nghệ thuật.

“Vì sao lại có điều này?”, đại biểu Phạm Trọng Nhân truy vấn, và cho rằng khi chế tài tác phẩm điện ảnh bằng luật cần sự trân trọng và thận trọng, bởi chỉ đủ tinh tế mới cảm nhận hết những cảm xúc của con người.

Theo ông Nhân, điện ảnh Việt Nam rất cần những cuộc thảo luận cởi mở, có lắng nghe và thấu cảm, xoá nhoà ranh giới giữa nhà quản lý và đối tượng quản lý trong hoạt động đậm chất đặc thù, mang tâm thế và cách tiếp cận mới phù hợp hơn trong dự luật lần này.

"Đừng để cái bóng quá lớn của những nguyên tắc, lề luật đè mãi trên vai nền điện ảnh Việt Nam", đại biểu nhấn mạnh.