[ẢNH] Thổ Nhĩ Kỳ bất ngờ tuyên bố trì hoãn lắp đặt S-400 ngay khi Mỹ cấm bán F-35

Từ hôm 12/7 đến nay, các máy bay vận tải hạng nặng An-124 và Il-76 của Nga đã liên tục hạ cánh xuống Thổ Nhĩ Kỳ và mang theo các thành phần đầu tiên của tổ hợp tên lửa phòng không tầm xa S-400 Triumf.

Đây được xem là cái kết cho hợp đồng vũ khí ồn ào suốt thời gian qua. Sở dĩ Ankara chọn thời điểm tiếp nhận S-400 như trên vì trước đó đã có diễn biến đáng chú ý.

Cách đây vài ngày, trong cuộc gặp với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyiv Erdogan, người đồng cấp Mỹ Donald Trump đã nói Ankara đang phải chịu bất công và để ngỏ khả năng không trừng phạt nước này vì hợp đồng S-400.

Điều Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại nhất là, chỉ vì 2 tiểu đoàn S-400 mà sẽ mất tới 100 tiêm kích F-35 (tương đương cả một sư đoàn) và còn bị đẩy khỏi chuỗi sản xuất của chiếc chiến đấu cơ tàng hình thế hệ 5 cực kỳ tối tân này.

Khi đã có "đèn xanh" từ ông Donald Trump thì việc Ankara quyết định ngay lập tức đẩy nhanh tiến độ tiếp nhận tổ hợp phòng không S-400 là điều dễ hiểu.

Tuy nhiên bất ngờ đã tới khi mới hôm qua, trước sức ép của các nghị sĩ quốc hội, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã buộc phải ra tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không được nhận các tiêm kích F-35 nữa theo đúng điều khoản cấm vận của Đạo luật CAATSA.

Cùng lúc đó, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Ellen Lord khẳng định, Ankara đang bị “hoãn” tham gia chương trình sản xuất F-35. Tuyên bố này ám chỉ Thổ Nhĩ Kỳ vẫn có khả năng quay trở lại với F-35, nếu Ankara chịu từ bỏ hợp đồng mua S-400 của Nga.

Cũng theo bà Lord, toàn bộ quân nhân Thổ Nhĩ Kỳ liên quan tới chương trình F-35 sẽ rời khỏi Mỹ vào cuối tháng Bảy. Hiệu lực thi hành quyết định để Thổ Nhĩ Kỳ tạm dừng tham gia chương trình F-35 sẽ kéo dài tới tháng 3/2020.

Đây thực sự là đòn giáng mạnh vào Thổ Nhĩ Kỳ vì nước này vẫn hy vọng mình sẽ nhận đủ cả hệ thống phòng không S-400 Triumf lẫn tiêm kích F-35 Lightning II.

Khi bị bắt buộc phải chọn một trong hai loại vũ khí thì có lẽ Ankara sẽ phải suy tính lại, và điều này có vẻ như đã tới ngay lập tức.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan mới đây đã tuyên bố hệ thống tên lửa phòng không S-400 Triumf chỉ được phép lắp đặt vào tháng 4/2020, bất chấp việc máy bay vận tải Nga đã đưa một số thành phần sang đến nơi.

Việc làm này của Thổ Nhĩ Kỳ được nhận xét là đang thăm dò thêm phản ứng từ phía Mỹ để đưa ra bước đi thích hợp tiếp theo.

Nếu Washington quyết "chơi rắn" thì khả năng cao Ankara vẫn sẽ ngừng tiếp nhận S-400, bởi thời gian chờ đợi lắp đặt như vậy là lâu bất thường.

Về phần Nga, có lẽ Moskva cũng đang lo ngại khả năng thương vụ này bị hủy bỏ vào phút chót.

Bởi vậy các bộ phận của S-400 được đưa sang Thổ Nhĩ Kỳ chỉ bao gồm các thành phần ít quan trọng, trong khi radar và đạn đánh chặn vẫn chưa được chuyển giao.

Không loại trừ viễn cảnh dưới sức ép của Mỹ thì Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trả lại các thành phần S-400 đã nhận để Nga bán sang một quốc gia thứ ba, bởi xét cho cùng Ankara vẫn chưa chịu thiệt hại gì do số tiền mua S-400 đều là tín dụng của Nga.