[ẢNH] Sức mạnh những tuần dương hạm Liên Xô được trang bị "sát thủ" SS-N-3 Shaddock

Tuy nhiên ngoài vai trò phòng thủ bờ biển, tên lửa siêu âm SS-N-3 Shaddock còn là vũ khí chống hạm chủ lực trang bị cho 2 lớp tuần dương hạm sau đây của Hải quân Liên Xô.

Kynda - Dự án 58 hay đôi khi còn được gọi bằng cái tên Groznyy là lớp tuần dương hạm trang bị tên lửa có điều khiển đầu tiên của Liên Xô.

Lớp chiến hạm này được thiết kế xoay quanh tên lửa hành trình chống tàu siêu âm tầm xa SS-N-3 Shaddock.

Mặc dù được gọi là tuần dương hạm (cruiser) nhưng kích thước của chiếc Kynda lại không lớn hơn khinh hạm (frigate) là bao.

Tàu có chiều dài 142 m; chiều rộng 15,8 m; mớn nước 5,3 m; lượng giãn nước đầy tải 5.500 tấn; thủy thủ đoàn 390 người, sàn đáp trực thăng bố trí ở đuôi nhưng lại không có nhà chứa máy bay.

Tuần dương hạm lớp Kynda được trang bị 4 nồi hơi và 2 turbine khí có tổng công suất 100.000 mã lực cho tốc độ tối đa 34 hải lý/h; tầm hoạt động 2.000 hải lý khi chạy ở tốc độ 34 hải lý/h hoặc 7.000 hải lý với tốc độ 14,5 hải lý/h.

Vũ khí của tuần dương hạm lớp Kynda bao gồm gồm 16 tên lửa hành trình đối hạm siêu âm SS-N-3 Shaddock bố trí trong 2 cụm 4 ống phóng trước - sau tàu.

Bên cạnh đó là 16 tên lửa phòng không SA-N-1 Goa bắn đi từ ray phóng đôi phía trước tàu, 2 pháo 76 mm nòng đôi, 4 pháo phòng không 30 mm, 2 bệ phóng rocket săn ngầm RBU-6000 và 2 cụm 3 ống phóng ngư lôi 533 mm.

Các tuần dương hạm lớp Kynda đã sớm bị thay thế vai trò bởi lớp Kresta I tiên tiến hơn, nhưng 4 chiếc được đóng vẫn tiếp tục phục vụ trong Hải quân Liên Xô cho tới khi Liên bang sụp đổ, cá biệt chiếc Đô đốc Golovko còn phục vụ tới tận năm 2002.

Lớp tàu chiến tiếp theo của Hải quân Liên Xô được trang bị tên lửa SS-N-3 Shaddock là tuần dương hạm Dự án 1134 Berkut (Đại bàng vàng) hay còn được biết đến với tên thông dụng hơn là Kresta I, nó được thiết kế thiên về nhiệm vụ chống tàu mặt nước.

Ban đầu Liên Xô dự định trang bị cho Kresta I tên lửa hành trình đối hạm tầm xa thế hệ mới SS-N-12 Sandbox (P-500 Bazalt), nhưng do sự chậm trễ trong quá trình phát triển dẫn đến việc tên lửa SS-N-3 Shaddock vẫn được tin dùng.

Mặc dù lớn hơn đáng kể cũng như có hiệu quả tác chiến và độ tin cậy cao hơn hẳn lớp tuần dương hạm Kynda thế hệ trước nhưng Kresta I chỉ mang theo được một nửa số ống phóng tên lửa SS-N-3 Shaddock và 1/4 tổng số tên lửa dự trữ.

Thông số kỹ thuật cơ bản của tuần dương hạm lớp Kresta I bao gồm: lượng giãn nước đầy tải 7.500 tấn; chiều dài 159 m; chiều rộng 17 m; mớn nước 6 m.

Hệ thống động lực gồm 2 động cơ turbine hơi nước công suất 91.000 - 100.000 shp cho tốc độ tối đa 34 hải lý/h; tầm hoạt động 10.500 hải lý ở tốc độ 14,5 hải lý/h; thủy thủ đoàn 343 - 360 người.

Vũ khí trang bị của Kresta I gồm 2 cụm 2 ống phóng bố trí hai bên mạn tàu mang theo 4 tên lửa SS-N-3 Shaddock, 2 ray phóng đôi với 44 tên lửa phòng không SA-N-1 Goa, 2 pháo phòng không nòng đôi 57 mm AK-725, 2 cụm 5 ống phóng ngư lôi 533 mm.

Kresta I cũng là lớp tuần dương hạm đầu tiên của Liên Xô được thiết kế có sàn đáp và nhà chứa máy bay, cho phép mang theo 1 trực thăng săn ngầm Ka-25B “Hormone-B” trong khi thực hiện nhiệm vụ.

Có tổng cộng 4 chiếc tuần dương hạm lớp Kresta I được đóng trong giai đoạn 1964 - 1966, chúng đã lần lượt được cho nghỉ hưu vào các năm 1991 (2 chiếc), 1992 và 1994.